Nội dung này được Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đặt ra trong phiên họp thứ 31 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, khi cho ý kiến vào dự thảo Luật Thủ đô sửa đổi, sáng 14/3.
Thể hiện quan điểm vào nhiều nội dung, song Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh vấn đề cốt yếu hiện nay của Thủ đô là ô nhiễm môi trường.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp (Ảnh: Phạm Thắng).
"Nhiều người nước ngoài ở Hà Nội nói Thủ đô rất tuyệt vời, chỉ có mỗi điều là không khí tệ quá. Vậy Luật này ban hành có giải quyết vấn đề này không? Có phân quyền gì cho Hà Nội trong chuyện này không?", ông Huệ đặt vấn đề.
Chủ tịch Quốc hội băn khoăn khi Thủ đô phát triển nhưng lại thường xuyên tắc nghẽn giao thông, ô nhiễm không khí. Nhắc lại việc nhiều người nước ngoài rất thích ở Hà Nội, song ông Huệ nói cần phải cải thiện vấn đề không khí vì thực tế khi theo dõi truyền hình đưa tin, hiếm khi nào cho thấy chất lượng không khí ở Hà Nội tốt.
Dẫn chứng ngay trong quy định về tiêu chuẩn khí thải của ô tô và xe máy, Chủ tịch Quốc hội gợi ý tiêu chuẩn này ở Hà Nội có thể quy định theo hướng cao hơn, tích cực hơn đối với các tiêu chí, tiêu chuẩn về môi trường.
Nếu không có quy định tiêu chuẩn về khí thải cho xe máy, không thể giải quyết vấn nạn về ô nhiễm không khí và tắc nghẽn giao thông, theo lời ông Huệ.
Ông cho biết Đề án tới đây có lộ trình hạn chế phương tiện giao thông nhưng mới chỉ nói đến vấn đề phí. Trong khi đó, ở một số nước, khi đi từ ngoài vào nội đô hoặc từ điểm này đến điểm khác, nếu ô tô chỉ chở một người sẽ không được phép cho vào, mà phải chở 2 người trở lên.
Vì thế có thực trạng "cho thuê người", đứng ở ngã tư rồi xe nào chở một người mà muốn vào nội đô thì phải thuê người ngồi lên xe để đủ điều kiện đi vào.
Toàn cảnh phiên họp thứ 31 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (Ảnh: Phạm Thắng).
"Nhiều nước có chính sách như vậy, cái này đều là hạn chế quyền của công dân. Vậy bây giờ rà soát lại xem thế nào. Nếu không giải quyết được bài toán tắc nghẽn giao thông, không khí, dường như chính sách này chưa được quan tâm lắm, chưa cụ thể", ông Huệ nói.
Theo Chủ tịch Quốc hội, úng ngập hay ô nhiễm môi trường đều là vấn đề liên ngành, chính quyền quản lý tổng hợp nên có thể xem xét trên địa bàn Hà Nội thì giao Hà Nội quyết.
"Thành phố chịu trách nhiệm có được không, chứ xin ý kiến bộ nọ, ngành kia lắc cái là chịu chết. Ví dụ, nhà máy đốt rác có quy hoạch rác thải nhưng phát điện lại chưa có quy hoạch điện, làm anh em vất vả lắm, địa phương nào cũng bị. Vậy trường hợp đảm bảo kết nối được, có đấu nối thì giao TP quyết định có được không?", ông Huệ đặt vấn đề.
Ông dẫn chứng câu chuyện của nhà máy đốt rác Sóc Sơn với công suất 4.500 tấn/ngày, phát được 100kwh điện và cho biết khi làm Bí thư Hà Nội, ông phải mời Bộ Công Thương đi giải quyết từng dự án, rất vất vả.
"Trong khi các địa phương chưa gỡ được, Luật Thủ đô cho phép gỡ cái này. Nếu có điều kiện đấu nối mà quy mô công suất không đáng kể thì giao thẩm quyền cho TP Hà Nội", theo ông Huệ.
Bí thư Hà Nội Đinh Tiến Dũng phát biểu tại phiên họp (Ảnh: Phạm Thắng).
Làm rõ thêm về phân cấp, phân quyền, Bí thư Hà Nội Đinh Tiến Dũng cho rằng cần rà soát kỹ và đầy đủ những vấn đề về định mức, đơn giá, quy chuẩn, tiêu chuẩn trên tất cả các lĩnh vực.
Theo ông, hiện nay quy chuẩn về môi trường đang rất thiếu, cả định mức, đơn giá cũng như vậy nên khi xây dựng các công trình tiêu biểu của Hà Nội theo đơn giá bình thường thì không làm được.
"Ngay trạm sạc điện cho ô tô cũng không có tiêu chuẩn, quy định nào cả. Mỗi xe tiêu chuẩn khác nhau, không sử dụng chung được nên vô cùng lãng phí", ông Dũng nói và nhấn mạnh việc quy định giao thẩm quyền cho thành phố rất quan trọng.
