Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo đuối nước là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ em dưới 5 tuổi tại nhiều quốc gia trên thế giới. Ở Việt Nam, mùa hè đang tới gần cũng là thời điểm các vụ tai nạn đuối nước gia tăng.
Nhiều vụ việc đau lòng
Với bản tính hiếu động, tò mò, thích nghịch nước của trẻ hoặc do sự chủ quan, bất cẩn của người lớn trong việc quản lý, giám sát là nguyên nhân phổ biến dẫn đến tai nạn đuối nước ở trẻ em. Gần đây liên tiếp nhiều vụ việc học sinh đuối nước xảy ra cụ thể:
Trước đó ngày 1/5, lực lượng chức năng huyện Bù Đăng, (tỉnh Bình Phước) đã vớt được thi thể 4 học sinh khối 11 của một trường học trên địa bàn bị chết đuối dưới sông Đồng Nai.
Trưa cùng ngày, một nhóm khoảng 10 học sinh khối 11 của một trường cấp II-III trên địa bàn huyện Bù Đăng tổ chức đi chơi lễ tại bãi cạn sông Đồng Nai, đoạn thuộc thôn 1, xã Đồng Nai, huyện Bù Đăng.
Trong lúc vui chơi, 4 em học sinh trên cùng 1 em khác tách nhóm, ngược lên hướng xã Đăng Hà để tắm sông Đồng Nai. Tuy nhiên, trong lúc tắm, nhóm học sinh này không may rơi vào vùng xoáy nước sâu khoảng 5m rồi chìm dần.
Đến hơn 15h cùng ngày, sau hơn 2 giờ đồng hồ tích cực tìm kiếm, lực lượng chức năng đã vớt được thi thể 4 em học sinh xấu số lên bờ.
Trường hợp khác, tối 2/5, lực lượng cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ Công an tỉnh Bình Thuận đã tìm thấy thi thể em T.V.D. (13 tuổi, học lớp 7) bị nước kênh Bến Lội cuốn mất tích.
Em D. bị nước kênh Bến Lội cuốn trôi, mất tích từ chiều 1-5 khi cùng nhóm bạn đến chơi ở khu vực thuộc phường Xuân An, TP Phan Thiết. Trong lúc đùa giỡn, bất ngờ 3 em bị rơi xuống kênh. Trong đó có 2 em bơi được vào bờ. Riêng em D. bị nước cuốn mất tích.
Mới đây, Thủ tướng Chính Phủ đã có công điện khẩn yêu cầu phổ biến kĩ năng, phòng chống đuối nước cho trẻ. Trong công điện, Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành và địa phương thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo trước đó về việc tăng cường các giải pháp bảo đảm thực hiện quyền trẻ em và bảo vệ trẻ em, đặc biệt chú trọng công tác phòng, chống đuối nước cho trẻ em.
Bộ Lao động - thương binh và xã hội được giao nhiệm vụ đôn đốc, hướng dẫn các địa phương thực hiện nghiêm các chỉ đạo này, gắn với tăng cường thanh tra, kiểm tra, nhất là các địa phương thường xuyên xảy ra đuối nước trẻ em. Rà soát sửa đổi cơ chế, chính sách để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống đuối nước trẻ em.
Bộ Giáo dục và đào tạo được yêu cầu triển khai, hướng dẫn việc phổ biến kiến thức, kỹ năng phòng, chống đuối nước đến từng trường học, lớp học, từng học sinh, đặc biệt trước mỗi kỳ nghỉ hè. Đẩy mạnh phong trào dạy bơi an toàn cho học sinh trong trường học.
Phối hợp giữa nhà trường với gia đình để quản lý, giám sát học sinh trong thời gian nghỉ học, nghỉ hè. Hướng dẫn các địa phương về việc tổ chức học bơi, rèn luyện kỹ năng bơi và các điều kiện cần thiết liên quan và việc hỗ trợ, giảm giá vé, chi phí học bơi, rèn luyện kỹ năng bơi, các dịch vụ liên quan cho học sinh, trẻ em.
Trẻ được cấp cứu kịp thời sẽ qua cơn nguy kịch
TS.BS Lê Ngọc Duy – Trưởng Khoa Cấp cứu và Chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương - cho biết đuối nước là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong do tai nạn thương tích ở trẻ em. Nếu được cấp cứu kịp thời trẻ có thể qua cơn nguy kịch nhưng cũng có thể dẫn tới biến chứng nặng nề như: suy hô hấp, viêm phổi, hoặc di chứng tổn thương não do thiếu oxy kéo dài hoặc thậm chí trẻ có thể tử vong.
Phần lớn trẻ bị đuối nước tử vong hoặc để lại di chứng não bởi không được sơ cứu hoặc sơ cứu không đúng cách. Vì vậy, việc sơ cứu tại chỗ đúng kỹ thuật khi trẻ bị đuối nước cực kỳ quan trọng, quyết định sự sống còn của trẻ. Bác sĩ cũng chỉ ra các bước cấp cứu trẻ bị đuối nước:
Bước 1: Gọi người giúp đỡ và nhanh chóng đưa trẻ ra khỏi mặt nước bằng mọi cách.
Bước 2: Đặt trẻ nằm chỗ khô ráo, thoáng khí.
Bước 3: Nếu trẻ bất tỉnh, hãy kiểm tra xem trẻ còn thở không bằng cách quan sát lồng ngực có di động hay không, từ đó có những biện pháp sơ cứu cần thiết như hô hấp nhân tạo, ép tim ngoài lồng ngực…
Bước 4: Sau khi nạn nhân tỉnh nên cần đặt nạn nhân ở tư thế nằm nghiêng, kê cao gối hai bên vai, nới rộng quần áo để phòng tránh trẻ bị ngạt thở trở lại.
Bước 5: Kiểm tra xem nạn nhân có bị gãy cột sống hoặc các chấn thương về xương khớp nào hay không. Nếu có, nhanh chóng cố định cổ bằng nẹp.
Bước 6: Lau khô người, thay quần áo và ủ ấm bé sau đó nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để các bác sĩ xử lý các bước tiếp theo. Trên đường đi người nhà cần chú ý theo dõi hô hấp, tuần hoàn của trẻ. Tốt nhất là có sự trợ giúp vận chuyển của đội Cấp cứu 115.
Bác sĩ Duy lưu ý, trong quá trình sơ cứu đuối nước cần tránh các sai lầm thường gặp như dốc ngược trẻ hoặc vác trẻ lên vai rồi chạy cho nôn nước ra, việc vác chạy sẽ làm chậm thời gian cấp cứu thổi ngạt và tăng nguy cơ hít sặc. …
Để giảm thiểu tai nạn đuối nước cho trẻ đặc biệt khi mùa hè đang tới gần, là dịp cha mẹ có thể cho trẻ về quê hay đi du lịch, khi trẻ đến môi trường mới, bản tính tò mò, thích khám phá, cha mẹ cần nhắc trẻ không chơi đùa gần ao, hồ, sông suối, kênh rạch… những nơi tiềm ẩn rủi ro đuối nước. Bác sỹ khuyến cáo:
Không nên để trẻ chơi một mình mà không giám sát, đậy kín các chum vại nước xung quanh nhà, không cho trẻ chơi gần ao hồ, tốt nhất nên dạy cho trẻ tập bơi để tránh những tai nạn không mong muốn.
Trẻ nhỏ đi đến hồ bơi nên đi cùng người lớn, chỉ bơi ở những nơi có người và phương tiện cứu hộ, đặc biệt cần tuân thủ các quy định của bể bơi, khu vực bơi.
Đối với trẻ lớn, cần được giáo dục tại trường học và gia đình về các nguy cơ tai nạn thương tích, cách phòng tránh.
Đặc biệt, mỗi người nên tự trang bị những kiến thức, kỹ năng sơ cứu đuối nước để xử trí kịp thời và đúng cách khi gặp tình huống khẩn cấp, tránh những hậu quả đáng tiếc xảy ra.
