Gần một thập kỷ sau khi khởi công kế hoạch gây tranh cãi nhằm xây dựng một kênh đào nối Đại Tây Dương và Thái Bình Dương, Nicaragua đã hủy bỏ quyết định nhượng đất dành cho một doanh nhân Trung Quốc để hoàn thành dự án này.
Công ty Hong Kong Nicaragua Development Investment (HKND) của Trung Quốc là đơn vị thực hiện dự án. Kênh đào Nicaragua được cho là sẽ dài hơn, sâu hơn và rộng hơn kênh đào Panama.
Tổng thống Nicaragua Daniel Ortega nhượng đất để HKND xây kênh đào dài 280 km vào năm 2013. Dự án được thi công bắt đầu vào năm 2016.
HKND dự kiến thuê 50.000 nhân công trong 5 năm xây dựng. Theo kế hoạch, kênh đào đi qua hồ Nicaragua, xuyên khu rừng nhiệt đới và ít nhất 40 ngôi làng.
HKND dự định hoàn tất xây kênh đào trong năm 2019. Dự án ước tính sẽ làm 30.000 người, phần lớn là nông dân nghèo bản xứ, mất chỗ ở nhưng có thể mang lại lợi ích kinh tế rất lớn cho quốc gia Trung Mỹ này.
Chính phủ ông Ortega tuyên bố kênh đào sẽ tạo ra hàng chục ngàn việc làm và kích thích nền kinh tế.
Tuy nhiên, các nhà phê bình cho rằng dự án sẽ gây nguy hiểm cho môi trường, sẽ khiến hàng ngàn gia đình ở nông thôn phải di dời và không khả thi về mặt tài chính.
Tờ Guardian cho biết kênh đào sẽ chia cắt hồ Nicaragua (hồ lớn nhất Trung Mỹ), buộc khoảng 120.000 người phải di dời, bao gồm cả cộng đồng Rama và Creole khỏi các vùng lãnh thổ bản địa được bảo vệ trên bờ biển Caribe.
Ngoài ra, một số nhà quan sát cho rằng dự án sẽ phá hủy nguồn dự trữ nước ngọt quan trọng nhất của Nicaragua và phá hủy các không gian tự nhiên được bảo vệ, vốn là nơi sinh sống của 22 loài có nguy cơ tuyệt chủng.
Bất chấp lễ "động thổ" mang tính biểu tượng vào năm 2014, vẫn chưa có công trình nào được thực hiện trên con kênh nối bờ biển Đại Tây Dương và Thái Bình Dương của Nicaragua. Có thời điểm, các đội đã động thổ đường vào gần kênh nhưng việc đào đường thủy chưa bao giờ bắt đầu.
Theo tờ Guardian, sự tức giận đối với kế hoạch kênh đào là yếu tố trên hết khiến công chúng ngày càng bất mãn với chính phủ của Tổng thống Ortega, dẫn đến các cuộc biểu tình rầm rộ vào năm 2018 và trấn áp bạo lực của chính quyền.
Hàng ngàn nông dân Nicaragua đã phản đối việc thu hồi đất nhằm làm đường cho dự án do chính phủ hậu thuẫn.
Năm 2019, một thẩm phán Nicaragua kết án 3 nông dân đứng đầu cuộc biểu tình mức án 216 năm, 210 năm và 159 năm. Họ bị buộc tội kích động một "cuộc đảo chính thất bại" chống lại chính phủ.
Công ty Hong Kong Nicaragua Development Investment (HKND) có trụ sở tại Hồng Kông - Trung Quốc, thuộc sở hữu của doanh nhân Trung Quốc Vương Tịnh. Theo trang Sina, vào ngày 19-4, gần 3 năm sau khi bị đình chỉ niêm yết, Tập đoàn Tín Vi của Vương Tịnh chính thức phá sản. Tập đoàn Tín Vi từng có giá trị vốn hóa thị trường trên 200 tỉ nhân dân tệ.
Tờ Guardian cho biết trước khi giành được dự án kênh đào ở Nicaragua, ông Vương không có kinh nghiệm về xây dựng dân dụng vì gây dựng cơ nghiệp trong lĩnh vực viễn thông.
