Ở Việt Nam, có hai loại rau đay trắng và đỏ, rất quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày. Tuy nhiên, do rau đay có đặc trưng nhờn nhờn khi nấu nên một số người không thích ăn. Loại rau này được trồng và thu hoạch quanh năm.
Trong Đông y, rau đay có tác dụng tẩm bổ, giải nhiệt, lợi tiêu hóa, nhuận tràng, lợi tiểu, lợi hô hấp, tiêu đờm, kháng viêm, cầm máu, lợi sữa và an thai. Theo các sách cổ phương, loại rau này còn có làm thuốc chữa trúng nắng, phòng ngừa say nắng, trị táo bón, bí tiểu, tiểu buốt, giúp lợi sữa…
Theo bác sĩ Thuỷ, rau đay tương đối giàu chất dinh dưỡng. Cứ 100g rau sẽ chứa các dưỡng chất sau: sắt 3140mg, leucine 306mg, threonine và lysine 144mg, methionine 51mg, vitamin C 33mg và một số vi chất khác (<1mg) như vitamin K, vitamin B6, vitamin A, đồng, polysaccharid, sucrose, inositol.
Với những chất dinh dưỡng như vậy, rau đay rất tốt cho trẻ em, phụ nữ mang thai và sau sinh, người thiếu máu do thiếu sắt. Về tiêu hoá, rau đay giúp nhuận tràng, phòng ngừa táo bón do có chất nhớt rất nhiều, làm kích thích nhu động ruột và bôi trơn đường ruột.
Mặc dù nhiều tác dụng nhưng không có tài liệu nào nói về việc ăn rau này giúp kéo dài tuổi thọ. Cho đến hiện tại, vẫn chưa có bất kỳ nghiên cứu hay báo cáo nào cho thấy rau đay kỵ với thực phẩm nào. Tuy nhiên, cần lưu ý những đối tượng không nên ăn rau đay. Bao gồm:
- Người dễ bị tiêu chảy, dễ lạnh bụng không nên nhiều và liên tục. Khi rửa rau đay, không nên làm dập rau, hạn chế vò rửa quá kỹ làm mất chất nhầy.
- Người khỏe mạnh khi ăn một lượng rau đay vừa phải, khoảng 2-5 lần/tuần giúp thúc đẩy nhu động đường ruột nhưng nếu ăn nhiều lại gây khó tiêu. Vì thế, người bị bệnh đường tiêu hóa không nên ăn quá nhiều.
- Trẻ nhỏ dưới 5 tuổi không nên ăn nhiều rau đay vì gây cản trở sự hấp thu canxi và kẽm trong cơ thể, ảnh hưởng đến sự phát triển xương và trí não.
Bác sĩ chuyên khoa 1 Nguyễn Trần Như Thuỷ
Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, Cơ sở 3
