Các nguyên nhân gây táo bón gồm rối loạn nhu động ruột, rối loạn chức năng sàn chậu, chế độ ăn uống ít chất xơ, ít uống nước, ít vận động... hoặc do mắc các bệnh lí gây tắc nghẽn ống tiêu hoá, các bệnh lí toàn thân, tác dụng không mong muốn của thuốc.
Tùy vào nguyên nhân gây ra táo bón mà bác sĩ có thể đưa ra các phương pháp điều trị cụ thể khác nhau. Tuy nhiên, thay đổi lối sống là phương pháp điều trị thường quy cho người bị táo bón.
Người bệnh cần tránh nhịn đi đại tiện, nên tập thói quen đi tiêu vào thời gian cố định mỗi ngày, tập trung chú ý khi đi tiêu, tránh đọc báo, xem điện thoại trong lúc đi tiêu.
Vận động, tập luyện thể lực hợp lí nên tập ít nhất 30 phút/ngày. Uống đủ nước, khoảng 2 lít nước/ngày.
Đồng thời, ăn các loại thực phẩm giàu chất xơ bao gồm ngũ cốc (gạo, ngô), bánh mì, rau, trái cây, khoai tây (có vỏ) và ngũ cốc nguyên hạt. Chất xơ trong các loại trái cây, rau củ quả có tác dụng giữ nước, làm mềm phân, tăng tốc độ vận chuyển của ruột có thể hỗ trợ rất tốt trong điều trị táo bón.
Bên cạnh áp dụng các phương pháp điều trị trên, người bệnh còn có thể sử dụng kết hợp các phương pháp điều trị y học cổ truyền như dùng thuốc thảo dược, châm cứu, xoa bóp...
Theo y học cổ truyền, nguyên nhân chủ yếu gây ra táo bón là do ngoại cảm hàn nhiệt tà, thói quen ăn uống không tốt và có mối liên hệ mật thiết với các tạng phủ như đại trường, phế, tỳ, vị, can, thận.
Tình trạng táo bón có thể phân thành thực chứng (gồm táo nhiệt, khí uất, âm hàn) và hư chứng (gồm khí hư, huyết hư, âm hư và dương hư).
Nếu người bệnh có biểu hiện của thực chứng có thể phối hợp các món như nước khoai tây, nước mật ong, cải bó xôi xào dầu mè trong bữa ăn hằng ngày.
Trường hợp người bệnh có biểu hiện của hư chứng có thể sử dụng các món như canh củ năng, canh mộc nhĩ, cháo mè đen, canh hạt sen nhân sâm, canh vịt hầm sa sâm ngọc trúc, canh dê hầm đương quy sinh khương, gà hầm hoàng kỳ, gà hầm nhân sâm.
Táo bón không thể được kiểm soát chỉ bằng thuốc nhuận tràng, mặc dù có thể hiệu quả trong thời gian ngắn nhưng lại có nhiều tác dụng không mong muốn và dễ tái phát sau khi ngừng thuốc.
Vì thế, để đạt được kết quả ngắn hạn và dài hạn tốt hơn người bệnh cần phải thay đổi lối sống, bao gồm việc thay đổi để có một chế độ ăn uống hợp lí, phù hợp tình trạng cơ thể.
