Sáng 5/10, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải, chủ trì họp Thường trực Chính phủ với các bộ, ngành về chủ trương đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam và tình hình triển khai các dự án đường sắt kết nối với Trung Quốc.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh cuộc họp nhằm triển khai thực hiện Nghị quyết của Trung ương và Kết luận của Bộ Chính trị về chủ trương đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông vận tải, các bộ, cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thiện hồ sơ trình Quốc hội với tinh thần khẩn trương, nghiên cứu kỹ lưỡng, triển khai nhanh chóng.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh cần đề xuất các cơ chế đặc thù trong triển khai đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam (Ảnh: Đoàn Bắc).
Theo người đứng đầu Chính phủ, Trung ương, Bộ Chính trị đã thống nhất chủ trương đầu tư xây dựng toàn tuyến đường sắt tốc độ cao trục Bắc - Nam với vận tốc thiết kế 350 km/h.
Đây sẽ là đường sắt lưỡng dụng, vừa phát triển kinh tế - xã hội, vừa phục vụ quốc phòng, an ninh.
Thủ tướng lưu ý đánh giá tác động tới nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài, bội chi ngân sách và phân tích rõ hiệu quả của dự án, không chỉ về mặt kinh tế, mà phải đánh giá hiệu quả tổng hợp, góp phần nâng cao tiềm lực, vị thế của đất nước, giảm chi phí logistics, nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm, hàng hóa và nền kinh tế…
"Cần nghiên cứu đề xuất phương án đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao trục Bắc-Nam với hướng tuyến thẳng nhất có thể, tránh các khu dân cư lớn để vừa không phải giải phóng mặt bằng nhiều, vừa tiết kiệm kinh phí, vừa triển khai nhanh, vừa tạo không gian phát triển mới", Thủ tướng nhấn mạnh.
Ông cũng yêu cầu quy hoạch, bố trí các ga và xây dựng các ga phù hợp theo hướng hiện đại, tầm nhìn xa, nhưng tránh lãng phí, phát huy công năng, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng các địa phương và cả khu vực.
Tuyến đường sắt này phải được xây dựng phù hợp với quy hoạch quốc gia, quy hoạch ngành, đảm bảo tính kết nối với các hạ tầng, phương thức giao thông khác, như hàng không, hàng hải, theo yêu cầu của Thủ tướng.
Dự án cũng cần có khả năng kết nối hành lang kinh tế trong nước và kết nối với các nước trong khu vực như Trung Quốc, Lào, Campuchia…
Thủ tướng yêu cầu rà soát lại suất đầu tư, sơ bộ tổng mức đầu tư đảm bảo chính xác nhất có thể.
Cuộc họp của Thường trực Chính phủ bàn về triển khai dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam (Ảnh: Đoàn Bắc).
Bên cạnh đó, theo lãnh đạo Chính phủ, cần rà soát và đề xuất các cơ chế đặc thù, đặc biệt cho triển khai dự án, nhất là về huy động nguồn lực và quy trình thủ tục, các chính sách linh hoạt về đất đai, giải phóng mặt bằng, vật liệu xây dựng…
Cơ chế thông thoáng, thủ tục rút gọn, thi công rút ngắn, là phương châm được Thủ tướng nhấn mạnh.
Trong đó, Thủ tướng yêu cầu đề xuất cơ chế huy động, đa dạng hóa các nguồn lực, gồm nguồn lực đầu tư công của Trung ương, địa phương, nguồn lực từ vốn vay, phát hành trái phiếu và những nguồn lực hợp pháp khác, nhất là trong xây dựng, vận hành nhà ga….
Về tổ chức, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết Chính phủ đã thành lập Tổ công tác, Bộ GTVT cần lập tổ giúp việc chuyên trách xây dựng, triển khai dự án với các nhân sự có chất lượng tốt nhất. Ông giao Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà trực tiếp chỉ đạo triển khai chủ trương đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.
Lưu ý đẩy mạnh hợp tác quốc tế, chuyển giao công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực, nâng cao năng lực quản trị, quản lý, vận hành đường sắt, Thủ tướng cho rằng để triển khai đầu tư dự án, phải có cách làm mới với quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động phải quyết liệt, làm việc nào dứt việc đó, "chỉ bàn làm, không bàn lùi".
Cũng tại cuộc họp, các đại biểu đã thảo luận về việc triển khai các dự án đường sắt kết nối với Trung Quốc gồm các tuyến: Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, Lạng Sơn - Hà Nội, Móng Cái - Hạ Long - Hải Phòng.
Dự kiến, tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có chiều dài 1.541km, quy mô đường đôi khổ 1.435mm. Dự án được thiết kế với tốc độ 350km/h, bố trí 23 ga hành khách với cự ly trung bình khoảng 67km, 5 ga hàng gắn với các đầu mối hàng hóa.
Tuyến sẽ bắt đầu từ ga Ngọc Hồi (Hà Nội), đi qua 20 tỉnh, thành phố và kết thúc tại ga Thủ Thiêm (TPHCM).
Tư vấn lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi tính toán sơ bộ xác định tổng mức đầu tư dự án khoảng 67,34 tỷ USD.
Dự kiến 23 ga hành khách đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam (Đồ họa: Khương Hiền).
