Dự kiến ngày 18/7 tới đây, TAND TPHCM sẽ mở phiên xét xử đối với 254 bị cáo liên quan các sai phạm xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam và các trung tâm đăng kiểm trên địa bàn TPHCM, Long An, Bến Tre, Sóc Trăng.
Xét xử trực tuyến từ Trại tạm giam Chí Hòa
Phiên tòa dự kiến kéo dài trong 3 tháng, từ 18/7 đến 18/10 và được xét xử trực tuyến tại hai điểm cầu là trụ sở TAND TPHCM và Trại tạm giam Chí Hòa (T30) - Công an TPHCM, huyện Củ Chi.
HĐXX gồm 5 người, do thẩm phán Huynh Văn Trực - Phó Chánh tòa Hình sự TAND TPHCM, làm chủ tọa. Ngoài ra còn có một thẩm phán và 3 Hội thẩm nhân dân dự khuyết. VKSND TPHCM phân công 4 kiểm sát viên chính thức và 3 người dự khuyết giữ quyền công tố tại tòa.
Có hơn 300 luật sư bào chữa và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho các bị cáo, bị hại và người liên quan trong vụ án.
Bị cáo Trần Kỳ Hình (cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam từ tháng 1/2014 - 7/2021) bị truy tố về tội Nhận hối lộ và Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; Đặng Việt Hà (cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam) bị đề nghị truy tố về tội Nhận hối lộ.
Các bị cáo còn lại bị truy tố về các tội Đưa hối lộ, Nhận hối lộ, Môi giới hối lộ, Giả mạo trong công tác; Sản xuất, mua bán, trao đổi hoặc tặng cho phần mềm để sử dụng vào mục đích trái pháp luật; Xâm phạm trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông, hoặc phương tiện điện tử của người khác; Làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức; Sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức; Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ; Tham ô tài sản.
Cựu Cục trưởng đòi hưởng lợi ích cao nhất
Theo truy tố, Phòng Kiểm định xe cơ giới (VAR) là tổ chức trực thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam thực hiện chức năng tham mưu giúp Cục trưởng quản lý công tác kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường các loại xe cơ giới, kiểm tra xe máy chuyên dùng đang lưu hành trên phạm vi cả nước.
Trong các nhiệm vụ, quyền hạn được phân công, VAR có nhiệm vụ, quyền hạn trong việc thực hiện thẩm định thiết kế, nghiệm thu cải tạo xe cơ giới và xe máy chuyên dùng đang lưu hành.
Các đăng kiểm viên phòng VAR đã lợi dụng vị trí công tác không thực hiện đúng quy trình thẩm định, bỏ qua lỗi trên hồ sơ thiết kế, cấp Giấy chứng nhận thẩm định thiết kế trái quy định để nhận tiền hối lộ của các công ty từ 1,5 - 3 triệu đồng/hồ sơ.
Tháng 3/2019, Trần Anh Quân được bổ nhiệm Quyền Trưởng phòng kiểm định xe cơ giới. Lúc này, các đăng kiểm viên báo cáo với Quân về việc có nhận tiền hối lộ của các công ty thiết kế trong quá trình thẩm định hồ sơ.
Sau đó, Quân và các đăng kiểm viên thống nhất hàng tháng sẽ chia cho Quân 700.000 đồng/hồ sơ. Quân sẽ dùng một phần chia lại cho ông Trần Kỳ Hình và sau đó là Đặng Việt Hà. Các phó phòng VAR mỗi người 100.000 đồng/hồ sơ; nhân viên văn phòng mỗi người 50.000 đồng/hồ sơ.
Đến tháng 8/2021, ông Trần Kỳ Hình nghỉ hưu, Đặng Việt Hà được bổ nhiệm giữ chức vụ Cục trưởng.
Trong cuộc họp với lãnh đạo phòng VAR, ông Hà yêu cầu hàng tháng phải báo cáo chính xác số liệu hồ sơ đã thẩm định thiết kế, phải bảo đảm lợi ích của Hà là cao nhất.
Sau đó, các đăng kiểm viên họp bàn rồi thống nhất lại cách ăn chia, cụ thể, ông Đặng Việt Hà 400.000 đồng/hồ sơ.
Đến tháng 10/2022, khi Cơ quan Công an phát hiện xử lý các sai phạm của các đơn vị đăng kiểm nên các đối tượng trên không nhận tiền hối lộ trong hoạt động thẩm định hồ sơ thiết kế nữa.
Lo sợ hành vi bị phát giác, ông Đặng Việt Hà đã trả lại 5 tỷ đồng (là tiền do các đăng kiểm viên nhận hối lộ của các công ty thiết kế chia cho) cho Trần Anh Quân.
Tiếp đó, Hà nhờ Lại Thái Phong (nguyên Phó Chánh văn phòng Cục đăng kiểm Việt Nam) "nghe ngóng" xem cơ quan công an xử lý sai phạm gì tại các Trung tâm đăng kiểm. Phong nói sẽ nhờ Nguyễn Văn Chung tìm hiểu giúp.
Sau đó, Hà yêu cầu Quân đưa lại số tiền 5 tỷ đồng đã trả lại trước đó chuyển cho Phong để đưa cho Chung nhờ tìm người thu thập thông tin liên quan vụ án đăng kiểm. Tuy nhiên, Chung không có khả năng thực hiện mà chiếm đoạt số tiền trên.
Sau khi bị bắt, ông Đặng Việt Hà làm đơn tố cáo Phong và Chung.
Kết quả điều tra xác định, bị can Trần Kỳ Hình còn bỏ qua các sai phạm trong quá trình kiểm định, duyệt cấp đủ năng lực cho 63 cơ sở đóng tàu không đủ điều kiện hoạt động và nhận tiền hối lộ hơn 6,5 tỷ đồng và 23.000 USD.
Bị can Hà phải chịu trách nhiệm hình sự chung về số tiền nhận hối lộ của phòng kiểm định xe cơ giới từ tháng 8/2021 đến 30/9/2022 là 31 tỷ đồng, số tiền nhận hối lộ của 4 trung tâm đăng kiểm (khối V) tại TPHCM từ tháng 4-11/2022 là 7,6 tỷ đồng; tiền nhận hối lộ của 5 trung tâm đăng kiểm (khối V) tại Hà Nội là 780 triệu đồng và số tiền hối lộ của các giám đốc trung tâm đăng kiểm khối D là 680 triệu đồng.
Tổng số tiền nhận hối lộ bị can Hà phải chịu trách nhiệm hình sự là 40 tỷ đồng.
