Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ phát biểu tại Lễ kỷ niệm 30 năm UNCLOS có hiệu lực. (Ảnh: Anh Sơn) |
Trả lời phỏng vấn TG&VN trong khuôn khổ Lễ kỷ niệm 30 năm Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS) năm 1982 có hiệu lực do Bộ Ngoại giao tổ chức vừa qua, Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ nhấn mạnh tính toàn diện của bản “Hiến pháp về biển và đại dương" cũng như sự tham gia tích cực, thiện chí và xuyên suốt của Việt Nam.
Ông có thể đánh giá ý nghĩa và vai trò của Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982 sau 3 thập kỷ thực thi?
UNCLOS có hiệu lực cách đây tròn 30 năm. Đây là một văn kiện pháp lý quốc tế quan trọng nhất mà cộng đồng quốc tế đã thông qua trong thế kỷ XX, góp phần tạo dựng môi trường pháp lý trên biển và được nhiều chuyên gia, học giả đánh giá là bản “Hiến pháp về biển và đại dương”.
UNCLOS có những quy định rất chặt chẽ về xác định các vùng biển, xác lập quyền, chủ quyền, quyền tài phán của các quốc gia đối với các vùng biển. Tôi cho rằng đây là điều rất quan trọng, là cơ sở pháp lý để các nước phân định các vùng biển, tránh các tranh chấp phát sinh.
Công ước có cơ chế mở để tạo điều kiện cho các hiệp định, công ước thực thi nội dung chuyên ngành. Điển hình mới nhất có thể kể đến là năm 2023, các nước đã ký Hiệp định về bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học ở vùng biển nằm ngoài quyền tài phán quốc gia (BBNJ). Đây là minh chứng cho ý nghĩa mở của Công ước, điều chỉnh các vấn đề mới, phát sinh mà cuộc sống thực tế đặt ra cho chúng ta.
Sau khi UNCLOS được thông qua, Việt Nam là một trong 107 nước đầu tiên ký và sớm tiến hành thủ tục phê chuẩn. Ông đánh giá như thế nào về bước ngoặt đó đối với Việt Nam?
Với Việt Nam, Công ước có ý nghĩa quan trọng đối với quyền và lợi ích của chúng ta ở trên biển cũng như tạo dựng môi trường hòa bình để Việt Nam có thể phát triển kinh tế biển, xây dựng và bảo vệ vững chắc chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam ở Biển Đông.
Trên cơ sở các quy định của Công ước, chúng ta đã đàm phán với các nước liên quan để ký kết các hiệp định phân định biển, đặc biệt là với Thái Lan, Trung Quốc, Indonesia. Chúng tôi cho rằng Công ước có ý nghĩa rất quan trọng, đặc biệt là với các nước ven biển và trong đó có Việt Nam.
Lá cờ Tổ quốc tung bay tại khu vực đảo Sinh Tồn Đông, quần đảo Trường Sa, Biển Đông tháng 4/2023. (Ảnh: Nguyễn Hồng) |