Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến các cơ quan, đơn vị, tổ chức và người dân về Dự thảo Nghị định về phát triển và quản lý nhà ở xã hội. Dự thảo này nới lỏng một số điều kiện để người mua nhà dễ tiếp cận hơn với loại hình nhà ở này.
Cụ thể, dự thảo quy định điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở gồm: Trường hợp chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình được xác định khi đối tượng quy định tại khoản 1 Điều 77 của Luật Nhà ở và vợ hoặc chồng của người đó chưa có tên trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có dự án nhà ở xã hội đó.
Đối với trường hợp có nhà ở thuộc sở hữu của mình thì diện tích nhà ở bình quân của những người đăng ký thường trú tại căn nhà đó dưới 15m2 sàn/người.
Như vậy, so với quy định hiện hành, dự thảo nghị định mới đã bỏ tiêu chí về điều kiện cư trú. Hiện theo quy định của pháp luật, người có nhu cầu mua nhà xã hội muốn được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội phải có đăng ký thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có nhà ở xã hội. Trường hợp không có đăng ký thường trú thì phải có đăng ký tạm trú từ một năm trở lên tại tỉnh, thành phố này.
Khu nhà ở xã hội Đặng Xá, huyện Gia Lâm, TP Hà Nội (Ảnh minh họa: Hà Phong).
Về điều kiện đối với thu nhập, dự thảo quy định, đối với các đối tượng quy định tại các khoản 5, 6, 7 và 8 Điều 76 của Luật Nhà ở thì phải đảm bảo điều kiện về thu nhập như sau:
Thứ nhất, có mức thu nhập bình quân hàng tháng của người đứng đơn và vợ hoặc chồng của người đó không quá 15 triệu đồng/tháng tính theo Bảng tiền công, tiền lương do cơ quan, đơn vị nơi đối tượng làm việc xác nhận.
Thứ hai, thời hạn xác định điều kiện về thu nhập trong 3 năm trước liền kề năm được xét mua, thuê mua nhà ở xã hội.
Ngoài ra, đối với đối tượng quy định tại khoản 2, 3 và4 Điều 76 của Luật Nhà ở thì phải thuộc trường hợp hộ nghèo, cận nghèo theo chuẩn nghèo của Chính phủ.
Đối chiếu với quy định hiện hành, người mua nhà ở xã hội phải thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập thường xuyên theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân, tức không quá 11 triệu đồng/tháng.
Ngoài những thay đổi đáng chú ý nêu trên, dự thảo nghị định còn đề xuất loạt thay đổi về quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại; về ưu đãi chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội; về loại nhà và tiêu chuẩn diện tích nhà ở xã hội; về xác định giá bán, giá cho thuê mua, giá cho thuê nhà ở xã hội; về trình tự, thủ tục bán, cho thuê mua, cho thuê nhà ở xã hội…
Trước đó, điều kiện về thu nhập của đối tượng mua nhà ở xã hội được đưa ra thảo luận nhiều lần tại Quốc hội nhằm sửa đổi Luật Nhà ở. Đa số ý kiến cho rằng, việc điều kiện trên đã lỗi thời, cần thay đổi cho phù hợp.
Theo Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Nguyễn Hữu Toàn, quy định như vậy là chưa hợp lý vì đã loại bỏ hàng loạt trường hợp cũng cần hưởng chính sách nhà ở xã hội.
Theo ông Toàn, thu nhập hơn 10 triệu đồng/tháng đã đóng thuế thu nhập cá nhân và còn phải lo rất nhiều thứ như cho con cái ăn học, khó có tiền mua nhà. Những người đóng góp cho xã hội mà lại bị loại ra khỏi đối tượng được hưởng cơ chế thì cần cân nhắc.
