Quần thể tượng đài nhà yêu nước Phan Đình Phùng được khởi công xây dựng vào năm 2009 trên diện tích 3,8ha, thuộc dãy núi Động Voi của tổ dân phố 3, thị trấn Vũ Quang, huyện Vũ Quang, Hà Tĩnh.
Công trình có tổng mức đầu tư hơn 30 tỷ đồng do Ủy ban nhân dân huyện Vũ Quang làm chủ đầu tư.
Công trình có 4 hạng mục chính gồm quảng trường lớn, trục bậc thang, sân lễ nghi, tượng đài và hệ thống khuôn viên.
Ba pho tượng chính, gồm tượng Đình nguyên tiến sĩ Phan Đình Phùng và 2 nghĩa sĩ Cần Vương, cao hơn 15m, đứng trên chân đế đá khối khắc họa hình ảnh rừng cây cao 8,5m. Ba pho tượng này đều được tạc bằng chất liệu đá xanh Thanh Hóa.
Phía sau tượng đài là bức phù điêu được ghép từ 10 phiến đá lớn chạm khắc và 35 khối điêu khắc trang trí với diện tích 156m2, tái hiện lại cuộc khởi nghĩa Cần Vương chống Pháp mà điển hình là trận chiến "Sa nang ứng thủy".
Ban đầu, công trình tượng đài dự kiến sau một năm sẽ hoàn thành, nhưng đến đầu năm 2016, tượng đài mới được khánh thành.
Đến nay, nhiều hạng mục tại công trình hơn 30 tỷ đồng này đã xuống cấp.
Nhiều đoạn tường công trình bị nứt toác kéo dài.
Nền gạch bong tróc, hằn lún, vỡ kết cấu; hệ thống bậc thang đá cũng xuống cấp, không kết dính, sứt góc và nứt nẻ.
Cây cảnh, cây xanh trong khuôn viên héo úa. Nhiều bức tường, hệ thống bậc thang ngoài xuống cấp còn bị rêu mốc phủ bám.
Ngày 3/1, trao đổi với phóng viên Dân trí, đại diện UBND huyện Vũ Quang cho biết, công trình quần thể tượng đài Phan Đình Phùng khởi công từ năm 2009 nhưng hơn 6 năm sau mới khánh thành vì thiếu vốn. Vị này cũng thừa nhận huyện đang gặp khó trong việc sửa chữa, khắc phục một số hạng mục đang xuống cấp.
Đình nguyên Tiến sĩ Phan Đình Phùng (SN 1947) tại làng Đông Thái, huyện La Sơn (nay là xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh).
Ông là lãnh tụ trong phong trào Cần Vương kháng chiến chống Pháp cuối thế kỷ XIX, điển hình là cuộc khởi nghĩa Hương Khê với đại bản doanh ở vùng núi Vũ Quang (thuộc huyện Vũ Quang ngày nay).
Đây là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu, có thời gian dài nhất (1885-1895), địa bàn hoạt động rộng và quy mô tổ chức bài bản, chặt chẽ nhất trong phong trào Cần Vương chống thực dân Pháp cuối thế kỷ XIX.
Năm 1895, Phan Đình Phùng bị thương trong một trận chiến đấu và hy sinh. Sự hy sinh của chủ tướng Phan Đình Phùng cũng là thời điểm kết thúc cuộc khởi nghĩa Hương Khê, đồng thời chấm dứt khuynh hướng cứu nước theo tư tưởng phong kiến ở Việt Nam.
Dù không đi đến thắng lợi cuối cùng nhưng tấm lòng yêu nước, ý chí quật cường của Phan Đình Phùng và nghĩa quân đã trở thành điểm sáng trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta.
