Ngán ngẩm dự án kéo dài hơn 20 năm, đội vốn 36 lần

Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình NN&PTNT tỉnh Ninh Bình vừa có văn bản gửi UBND huyện Hoa Lư đề nghị thu hồi ứng và phê duyệt quyết toán chi phí hỗ trợ bồi thường GPMB dự án nạo vét, xây kè, bảo tồn cảnh quan sông Sào Khê.

Dự án nạo vét, xây kè, bảo tồn cảnh quan sông Sào Khê thuộc diện dừng triển khai thực hiện để quyết toán công trình theo chỉ đạo của UBND tỉnh Ninh Bình.

Trước đó, UBND tỉnh Ninh Bình có văn bản về việc cắt giảm quy mô, tổng mức đầu tư, xác định điểm dừng kỹ thuật, dừng triển khai thực hiện để quyết toán đối với các dự án do UBND tỉnh quyết định đầu tư, có thời gian thực hiện kéo dài, không đảm bảo khả năng cân đối vốn để hoàn thành trong giai đoạn 2021-2025. Trong đó có dự án nạo vét, xây kè, bảo tồn cảnh quan sông Sào Khê.

Dự án nạo vét, xây kè, bảo tồn cảnh quan sông Sào Khê thuộc khu di tích lịch sử Cố đô Hoa Lư, được UBND tỉnh Ninh Bình phê duyệt, triển khai thực hiện năm 2001 với số vốn 72 tỷ đồng.

Đến năm 2009, UBND tỉnh Ninh Bình có quyết định phê duyệt dự án lần cuối, điều chỉnh vốn lên 2.595 tỷ đồng, tăng 36 lần.

Đến nay, sau hơn 20 năm thi công, dự án siêu "đội vốn" này vẫn không thể hoàn thành. Theo đại diện chủ đầu tư dự án, quá trình triển khai dự án gặp nhiều khó khăn. Đây là dự án có quy mô lớn đa mục tiêu, thực hiện trên nhiều địa bàn, các hạng mục công trình đi theo tuyến dài hơn 14km, qua các khu dân cư, nghĩa trang.

Bên cạnh đó, thời gian thực hiện dự án đã lâu, các chính sách pháp luật về đất đai, bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng và tái định cư có nhiều thay đổi.

Dự án được phê duyệt với mục tiêu: Tôn tạo, bảo tồn cảnh quan quần thể di tích Cố đô Hoa Lư; phát triển du lịch lễ hội, cải tạo môi trường; tưới tiêu cho hơn 1.000ha đất canh tác và tạo điều kiện giao thông thủy phục vụ dân sinh kinh tế trong vùng dự án.

Tuy nhiên, hơn 2 thập kỷ trôi qua, do dự án không thể hoàn thành nên toàn bộ công trình vẫn còn ngổn ngang, dang dở nhiều nơi.

Trong tổng số 14,25km sông phải nạo vét, đến nay mới nạo vét hơn 12km; xây tường kè hơn 8/14,25km; xây dựng được 3/7 cây cầu; số lượng cống tưới tiêu mới đạt 12/36 cống...

Toàn bộ dự án gần 2.600 tỷ đồng này hơn 20 năm qua lúc nào cũng như một đại công trường.

Hàng trăm hộ dân huyện Hoa Lư nằm trong vùng dự án, có quyết định thu hồi đất từ năm 2009, tuy nhiên hàng chục năm qua chính quyền không có phương án đền bù, tái định cư. Vì thế, đời sống người dân bị "mắc kẹt" giữa vùng dự án, đi không được, ở không xong.

Lãnh đạo Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình NN&PTNT tỉnh Ninh Bình cho biết, thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh, ban đang tích cực phối hợp với các sở, ngành liên quan, UBND huyện hoa Lư thực hiện quyết toán kinh phí GPMB, phấn đấu đưa các hạng mục đã hoàn thành khai thác sử dụng phát huy hiệu quả đầu tư.

Cũng theo vị lãnh đạo ban, đối với các hạng mục chưa được đầu tư, đề nghị UBND huyện Hoa Lư và các ngành chức năng rà soát, cân đối nguồn lực địa phương để đầu tư trong các giai đoạn tiếp theo.

Dự án nạo vét, xây kè bảo tồn cảnh quan sông Sào Khê được Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc (nay là Bộ trưởng Bộ Tài Chính) nêu rõ trước Quốc hội tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa 14, diễn ra tháng 5/2018. Kiểm toát Nhà nước nêu rõ, đây là dự án "cá biệt" lịch sử tăng vốn lên 36 lần. Nhiều đại biểu Quốc hội cũng đã chất vấn về dự án này. Báo Dân trí đã có nhiều bài phản ánh liên quan đến dự án trên.