'Không xử lý hiện tượng 'đi đêm', sẽ có vụ Việt Á trong ngành giáo dục'

Thái độ tiếp nhận ý kiến phê bình khiến cử tri không đồng tình

Trong phiên thảo luận về kinh tế - xã hội sáng 1/6, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy (Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Đà Nẵng) cho rằng những vướng mắc về nhân sự và tài chính của ngành khó có thể một mình giải quyết.

Tuy nhiên, theo đại biểu, nếu Bộ Giáo dục và Đào tạo kiểm tra, thanh tra sâu sát, phát hiện khó khăn, vướng mắc, sai phạm và kịp thời trao đổi với lãnh đạo địa phương, báo cáo Thủ tướng Chính phủ có biện pháp tháo gỡ, xử lý thì những khó khăn, vướng mắc, sai phạm ấy không phải không có cách giải quyết.

Về vướng mắc bắt nguồn từ chính điều hành của Bộ, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy chỉ ra những sai phạm ở Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (doanh nghiệp trực thuộc Bộ) phải xử lý hình sự thì có phần trách nhiệm của cơ quan chủ quản bổ nhiệm nhân sự lãnh đạo không đúng và thiếu kiểm tra, thanh tra sâu sát.

Về sai sót trong một số cuốn và khả năng thiếu sách giáo khoa trong năm học sắp tới, đại biểu nhận định, thái độ của Bộ và các nhà xuất bản trong việc tiếp thu ý kiến phê bình mới là điều khiến cử tri lo lắng, dư luận không đồng tình.

Hiện nay, hầu hết các ý kiến phê bình, góp ý không được các nhà xuất bản và Bộ trả lời. Một số trường hợp được trả lời thì không đúng thực tế.

Nữ đại biểu lấy ví dụ trong văn bản trả lời chất vấn, Bộ trưởng khẳng định, Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam đã thu hồi để sửa chữa 110.000 cuốn, đồng thời hủy và in lại 38.000 cuốn sách Khoa học tự nhiên lớp 6 của Bộ kết nối tri thức với cuộc sống.

Theo đại biểu ghi nhận phản ánh của giáo viên nhiều trường thì sách chưa được thay bằng sách mới. "Muốn biết thông tin nào đúng, thông tin nào sai, chỉ cần kiểm tra hồ sơ thẩm định sách là rõ. Nếu sách được sửa chữa thì việc sửa chữa diễn ra vào thời gian nào, quyết định thành lập Hội đồng thẩm định và biên bản của Hội đồng thẩm định, quyết định phê duyệt của Bộ trưởng có hay không,…?", đại biểu Kim Thúy đặt câu hỏi.

Lo sẽ có những vụ như Việt Á trong ngành giáo dục

Cùng với đó là tình trạng thiếu minh bạch, khách quan, thiếu tôn trọng ý kiến của giáo viên, của nhà trường và phụ huynh học sinh trong việc chọn sách giáo khoa mà báo chí thường phản ánh.

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy chỉ rõ, tuy có đề ra quy trình chọn sách từ cấp cơ sở cơ sở trở lên nhưng trao quyền bỏ phiếu quyết định chọn sách của mỗi môn học cho một hội đồng 15 người mà không hề có quy định là khi một cuốn sách giáo khoa được các cơ sở giáo dục lựa chọn với tỷ lệ như thế nào.

"Nhiều giáo viên và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phản ánh trong việc chọn sách giáo khoa, ý kiến của giáo viên và nhà trường không được tôn trọng, thậm chí nhiều tố chuyên môn, nhiều trường còn phải làm lại biên bản chọn sách cho phù hợp", nữ đại biểu nói.

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy lo ngại: "Nếu không kiên quyết phát hiện, xử lý những hiện tượng chạy chọt đi đêm trong việc này thì sẽ có ngày hối không kịp, lại có những vụ như Việt Á hay các vụ án hình sự về đấu thầu, trang thiết bị trong chính ngành giáo dục".

Đại biểu nhấn mạnh, điều đáng lo ngại nhất là việc lựa chọn sách thiếu minh bạch, khách quan, chẳng những không khuyến khích được sự thi đua giữa các tổ chức, cá nhân biên soạn xuất bản, phát hành sách mà còn có khả năng khuyến khích cạnh tranh không lành mạnh, dần dần làm sai lệch chủ trương xã hội hóa.

Từ những phân tích trên, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy kiến nghị Chính phủ chỉ đạo tổ chức thanh tra, kiểm tra, phát hiện và xử lý kịp thời các sai phạm; đồng thời, yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo khẩn trương rà soát, sửa đổi ngay quy định bất hợp lý của Thông tư 252. Quốc hội và Chính phủ xem xét việc sửa đổi Luật Giáo dục để tiếp tục thực hiện chủ trương đa dạng hóa tài liệu học tập.