"Núp bóng" công ty khác
Theo kết luận của Cơ quan Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03), CDC Bắc Giang đã tự thông đồng, hợp thức với Việt Á, Công ty Phan Anh, các công ty thẩm định giá và tư vấn đấu thầu, trong việc thực hiện 11 gói thầu mua sắm test xét nghiệm và các vật tư, sinh phẩm y tế khác phục vụ phòng, chống dịch.
Kết luận điều tra thể hiện, từ tháng 3/2020 đến tháng 11/2021, CDC Bắc Giang ứng trước sinh phẩm kit xét nghiệm của Công ty Việt Á và Công ty Phan Anh để sử dụng phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19.
Sau đó, CDC Bắc Giang hoàn thiện các thủ tục hợp thức để cho Công ty Việt Á và Công ty Phan Anh trúng 11 gói thầu “Mua sắm vật tư, hóa chất, sinh phẩm, trang thiết bị y tế khác phục vụ phòng, chống dịch COVID-19” do CDC Bắc Giang làm chủ đầu tư.
Ban đầu Công ty Việt Á cung cấp test xét nghiệm trực tiếp cho CDC Bắc Giang nhưng đến tháng 4/2020, Phan Huy Văn - Giám đốc Công ty Phan Anh gặp Đặng Thanh Minh, Giám đốc CDC Bắc Giang đặt vấn đề xin cung cấp kit xét nghiệm do Công ty Việt Á sản xuất.
Bị can Văn cũng liên hệ, trao đổi và được Công ty Việt Á đồng ý, ký văn bản ủy quyền cho Công ty Phan Anh cung cấp kit xét nghiệm trên địa bàn tỉnh Bắc Giang.
Từ đây, CDC Bắc Giang không mua trực tiếp từ Công ty Việt Á mà ứng test xét nghiệm của Công ty Việt Á sản xuất thông qua Công ty Phan Anh.
Vì thế, trong số 11 gói thầu, Công ty Việt Á trúng 1 gói thầu với giá trị 1 tỷ đồng, còn lại Công ty Phan Anh trúng 10 gói thầu với tổng giá trị 193 tỷ đồng.
Trong đó 7 gói thầu được thực hiện bằng hình thức đấu thầu rộng rãi qua mạng có thuê đơn vị thẩm định giá, 4 gói thầu thực hiện bằng hình thức chào hàng cạnh tranh thông qua các báo giá của các đơn vị cung cấp.
Ông Lâm Văn Tuấn, cựu giám đốc CDC Bắc Giang.
Đến tháng 12/2020, sau khi ông Đặng Thanh Minh nghỉ hưu, bị can Lâm Văn Tuấn được bổ nhiệm làm Giám đốc CDC Bắc Giang. Ông Tuấn tiếp tục thống nhất với Phan Huy Văn về việc ứng trước test xét nghiệm và hợp thức thủ tục thanh toán sau như giai đoạn Đặng Thanh Minh.
Theo đó, CDC Bắc Giang sẽ ứng trước kit xét nghiệm của Công ty Phan Anh, rồi thông qua các đơn vị thẩm định giá để phát hành chứng thư thẩm định giá bằng đúng với đơn giá test xét nghiệm do Công ty Phan Anh cung cấp (509.250 đồng/test).
Đồng thời, để hoàn thiện thủ tục, hồ sơ cho Công ty Việt Á, Công ty Phan Anh trúng các gói thầu trên, CDC Bắc Giang đã thuê các đơn vị tư vấn lập hồ sơ mời thầu và đánh giá hồ sơ dự thầu; tư vấn thẩm định hồ sơ mời thầu và thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu để hợp thức hồ sơ trình các cấp sở, ngành, UBND tỉnh phê duyệt đấu thầu và thanh toán.
Thoả thuận trích % hoa hồng
Khoảng đầu tháng 5/2021, dịch COVID-19 bùng phát trở lại tại tỉnh Bắc Giang. Thời điểm này có nhiều đơn vị cung cấp sản phẩm kit xét nghiệm có giá thấp hơn giá của Công ty Việt Á.
Để tránh cạnh tranh như đã xảy ra tại Hải Dương, ngày 13/5/2021, Phan Quốc Việt (Chủ tịch, kiêm Tổng giám đốc Công ty Việt Á) cùng Vũ Đình Hiệp (Phó giám đốc Công ty Việt Á) đến gặp Phan Huy Văn trao đổi chính sách bán hàng của Công ty Việt Á.
Bị can Việt nói sẽ chỉ bán cho CDC Bắc Giang thông qua Công ty Phan Anh chứ không bán trực tiếp. Hai bên thống nhất, Công ty Việt Á sẽ chi tiền phần trăm ngoài hợp đồng theo tỷ lệ 40% giá trị hợp đồng nếu nhận hàng hoá là kit xét nghiệm, tỷ lệ 30% nếu nhận bằng tiền.
Sau đó, Văn đưa Việt và Hiệp đến CDC Bắc Giang để gặp ông Lâm Văn Tuấn (Giám đốc CDC Bắc Giang, thay ông Minh nghỉ hưu).
Tại buổi gặp này, Việt nói Công ty Việt Á sẽ thực hiện vai trò kỹ thuật của Công ty Phan Anh, còn việc bán hàng do Công ty Phan Anh thực hiện. Công ty Việt Á sẽ hỗ trợ CDC Bắc Giang trong việc cử nhân viên kỹ thuật và máy xét nghiệm để nâng công suất xét nghiệm.
Sau đó, từ ngày 16/6 đến ngày 25/11/2021, thủ quỹ Công ty Việt Á đã sử dụng tài khoản ngân hàng cá nhân 7 lần chuyển hơn 44 tỷ đồng tiền % ngoài hợp đồng giữa Công ty Phan Anh và Công ty Việt Á cho Phan Thị Khánh Vân (chị ruột Văn).
Các bị can từ trái sang phải: Lâm Văn Tuấn; Phan Huy Văn; Phan Thị Khánh Vân.
Sau khi nhận tiền, Vân nhờ người thân đứng tên để gửi tiết kiệm tổng số tiền 25,19 tỷ đồng; một phần đưa vào quỹ phục vụ hoạt động kinh doanh của Công ty Phan Anh.
Ngoài ra, theo lời khai của bà Vân, sau khi nhận được tiền từ Công ty Việt Á, bị can 2 lần đến phòng làm việc của ông Lâm Văn Tuấn tại CDC Bắc Giang, đưa cho ông Tuấn 2 sổ tiết kiệm tổng trị giá 5 tỷ đồng mang tên Phan Thị Khánh Vân.
Lúc đưa tiền, Vân đều nói “Công ty Việt Á gửi cảm ơn em” và “gửi em chút quà, khi nào cần rút thì gọi chị”. Khi nhận, Tuấn hiểu đây là tiền do Công ty Phan Anh gửi về việc CDC Bắc Giang đã vay vật tư, sinh phẩm xét nghiệm COVID-19 của Công ty Việt Á sản xuất do Công ty Phan Anh phân phối, sau đó hoàn thiện hồ sơ thầu, tạo điều kiện cho Công ty Phan Anh được trúng thầu và cung cấp vật tư, sinh phẩm xét nghiệm của Công ty Việt Á sản xuất cho CDC Bắc Giang.
Đến đầu tháng 12/2021, khi biết tin Cơ quan điều tra làm việc với Công ty Việt Á và CDC Hải Dương, Tuấn gọi điện hẹn gặp và trả lại cho Vân 2 sổ tiết kiệm nêu trên.
Lâm Văn Tuấn thừa nhận việc làm nêu trên là sai, chưa đảm bảo tính công bằng, minh bạch trong đấu thầu, vi phạm các điều cấm trong quy định.
Ngày 21/1/2022, Bộ Công an khởi tố ông Tuấn, Văn và Vân về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Hai chị em bị can Phan Huy Văn và Phan Thị Khánh Vân đã nộp khắc phục tổng số tiền 44 tỷ đồng.
