Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao (VKS) vừa ban hành cáo trạng truy tố ông Nguyễn Đức Thái, cựu Chủ tịch Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam về tội Nhận hối lộ. Cấp dưới của ông Thái là Lê Hoàng Hải, Phó Tổng giám đốc Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam; Phạm Gia Thạch, thành viên hội đồng thành viên, cựu kế toán trưởng bị truy tố về tội vi phạm đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Cùng tội danh trên, VKS truy tố Nguyễn Thị Thanh Thủy, Đinh Quốc Khánh, cựu trưởng ban và phó trưởng ban kế hoạch marketing Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.
Cựu Chủ tịch HĐQT Công ty Phùng Vĩnh Hưng và cựu Giám đốc Công ty Minh Cường Phát cùng bị truy tố về tội Đưa hối lộ.
Theo cáo trạng, việc mua giấy in sách giáo dục là hoạt động thường xuyên của Nhà xuất bản Giáo dục, sử dụng nguồn vốn sản xuất kinh doanh. Trước năm 2017, đơn vị này đều áp dụng hình thức "chào giá".
Từ năm 2017, ông Thái được bổ nhiệm là Chủ tịch HĐTV kiêm đại diện pháp luật của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, có quyền quyết định trong việc mua sắm giấy in phục vụ in sách giáo dục. Trên cương vị này, ông bị cáo buộc đã chỉ đạo lựa chọn mua giấy in theo phương thức chào hàng cạnh tranh rút gọn trái quy định nhằm hạn chế sự tham gia của các nhà thầu có năng lực.
Trong quá trình thực hiện các gói thầu được giao với tổng giá trị hơn 452 tỷ đồng, ông Thái nhận hối lộ của hai nhà thầu Phùng Vĩnh Hưng và Minh Cường Phát tổng số tiền 24,9 tỷ.
Cáo trạng thể hiện, ngay khi ông Thái được bổ nhiệm chức vụ Chủ tịch Nhà xuất bản, lãnh đạo 2 công ty trên đã đến gặp vừa để giới thiệu về công ty vừa nhờ ông tạo điều kiện giúp đỡ cho trúng thầu và “sẽ cảm ơn”. Sau khi thống nhất với Nguyễn Trí Minh, Giám đốc Công ty Minh Cường Phát và Tô Mỹ Ngọc, Chủ tịch HĐQT Công ty Phùng Vĩnh Hưng, ông Thái đã chỉ đạo cấp dưới lựa chọn phương thức “chào hàng cạnh tranh rút gọn” và đưa 2 công ty này vào “danh sách ngắn” được nhận yêu cầu báo giá trái quy định.
Năm 2017, Công ty Phùng Vĩnh Hưng trúng 3 gói thầu tổng trị giá hơn 282 tỷ đồng. Nữ chủ tịch công ty chuẩn bị 3 tỷ đồng, bay từ TP.HCM ra Hà Nội gặp ông Thái. Cuộc gặp diễn ra tại phòng làm việc của cựu Chủ tịch Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam. Bà Ngọc để túi tiền ở cạnh bàn uống nước và nói có chút “quà biếu cảm ơn đã giúp công ty trúng thầu”.
Cuộc gặp kết thúc, ông Thái mở túi kiểm tra và cất tiền vào két sắt trong phòng làm việc.
Trong 4 năm tiếp theo (2018-2021), Công ty Phùng Vĩnh Hưng tham gia và trúng 10 gói thầu. Nữ chủ tịch của công ty này đã đến phòng làm việc của ông Thái định kỳ mỗi năm 1 lần để đưa tiền, mỗi lần 4 tỷ. Trong khoảng thời gian trên, ông Thái nhận tổng số tiền 16 tỷ đồng. Sau khi nhận tiền, ông đều cất vào két sắt trong phòng làm việc.
Ngoài ra, vào dịp Tết nguyên đán của 5 năm liên tiếp, từ 2018-2022, bà Ngọc đều cảm ơn ông Thái 200 triệu đồng mỗi năm, tổng 1 tỷ đồng.
Cáo trạng nêu, từ 2017 đến 2022, Chủ tịch Công ty Phùng Vĩnh Hưng đã đưa hối lộ cho ông Thái tổng cộng 20 tỷ đồng vì được tạo điều kiện trúng 13 gói thầu tổng trị giá hơn 2.100 tỷ đồng. Ngoài ra, ông Thái còn bị cáo buộc nhiều lần nhận tiền "giúp đỡ" Nguyễn Trí Minh, Giám đốc Công ty TNHH giấy Minh Cường Phát.
Theo cáo trạng, khoảng tháng 7/2017, ông Minh đến phòng làm việc của Chủ tịch Nhà xuất bản Giáo dục để gặp và giới thiệu công ty của mình là đối tác cung cấp giấy từ những năm trước. Đồng thời, ông Minh đề nghị được tạo điều kiện cho công ty tiếp tục là đối tác cung cấp giấy. Công ty này sau đó được đưa vào danh sách, trúng gói thầu số 6.
Tháng 9/2017, ông Minh mang theo một hộp bánh, chai rượu và 400 triệu đồng bỏ vào túi giấy, đến phòng làm việc đưa cho ông Thái để cảm ơn. Đồng thời, ông Minh đề nghị và được ông Thái đồng ý cho công ty trúng gói thầu số 7. Ông Thái sau đó chỉ đạo cấp dưới hợp thức hóa thủ tục để Công ty Minh Cường Phát trúng thầu.
Cũng như lần trước, sau khi "nhờ vả" thành công, ông Minh bay từ TP.HCM ra Hà Nội. Giám đốc Công ty Minh Cường Phát mang túi quà chứa 2,5 tỷ đồng kèm hộp bánh, chai rượu đến cảm ơn Chủ tịch Nhà xuất bản Giáo dục vì đã tạo điều kiện cho trúng thầu.
Ngoài ra, từ năm 2018 - 2020, để được vào danh sách tham dự và cung ứng giấy in, Nguyễn Trí Minh đều đến gặp, đề nghị và được ông Thái đồng ý cho tiếp tục tham gia chào hàng, cung cấp giấy in. Nhờ sự giúp đỡ của ông Thái, công ty của Minh trúng 3 gói thầu.
Giám đốc doanh nghiệp sau đó ba lần mang theo túi quà với tổng số tiền 2 tỷ đồng đến cảm ơn ông Thái. VKS cáo buộc từ năm 2017 - 2020, Nguyễn Trí Minh đã đưa hối lộ tổng số tiền 4,9 tỷ đồng cho ông Nguyễn Đức Thái để được tạo điều kiện trúng các gói thầu.
Ông Thái khai tất cả những lần đưa tiền hối lộ, chỉ có hai người trong phòng làm việc nên lúc đưa tiền không ai chứng kiến. Nhận tiền xong, ông đều cất tiền vào két sắt sau bàn làm việc và sử dụng để chi tiêu cá nhân.
Quá trình điều tra, ông Thái thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, đã nộp lại 3 tỷ đồng tiền nhận hối lộ, tự nguyện giao tài sản kê biên để khắc phục hậu quả vụ án.
