Trong báo cáo thu nhập quý III, ASML – nhà sản xuất thiết bị chip của Hà Lan – dự báo doanh thu ròng năm 2025 đạt từ 30 đến 35 tỷ EUR (32,7 đến 38,1 tỷ USD), thấp hơn hẳn so với kỳ vọng trước đó.
ASML đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng chip toàn cầu. Các máy in thạch bản cực tím của công ty được nhiều nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới sử dụng - từ Nvidia đến TSMC - để chế tạo chip tiên tiến.
Trụ sở và nhà máy ASML tại Veldhoven, Hà Lan. Ảnh: Bloomberg
Phản ứng trước thông tin này, cổ phiếu ASML rớt giá 16% trong phiên giao dịch ngày 15/10, “thổi bay” hơn 50 tỷ USD vốn hóa thị trường, theo CNBC.
Đà giảm giá tiếp tục vào ngày hôm sau, khiến ASML mất danh hiệu công ty công nghệ giá trị nhất châu Âu vào tay “gã khổng lồ” phần mềm SAP.
Nó cũng kéo theo các cổ phiếu bán dẫn khác như Nvidia, AMD và Broadcom lao dốc.
Ngoài đơn hàng gây thất vọng, ASML còn cảnh báo căng thẳng địa chính trị sẽ gây áp lực đến triển vọng năm 2025. Trong cuộc điện đàm với các nhà phân tích hôm 16/10, Roger Dassen, Giám đốc tài chính của ASML, cho biết doanh số bán hàng tại Trung Quốc sẽ giảm vào năm tới, một phần do các hạn chế xuất khẩu của Mỹ. Các hạn chế này khiến ASML thận trọng hơn khi nói đến kết quả kinh doanh tại đại lục.
Dựa theo thông tin từ ASML, các nhà phân tích của hãng tài chính UBS dự đoán doanh số sang Trung Quốc sẽ giảm 25% đến 30% vào năm 2025.
Trung Quốc quan trọng như thế nào đối với ASML?
Để thoát lệnh kiểm soát xuất khẩu của Mỹ và tiếp tục sản xuất chip cho ngành công nghiệp điện tử, các khách hàng của ASML tại Trung Quốc đã dự trữ các máy móc loại kém tiên tiến hơn.
ASML chưa bao giờ bán máy in thạch bản cực tím tối tân (EUV) cho khách hàng Trung Quốc vì những quy định hạn chế trước đó.
Vì vậy, các công ty chip đại lục đã chọn đặt mua máy in thạch bản cực tím sâu (DUV) của ASML.
Năm ngoái, 29% doanh thu ASML đến từ Trung Quốc. Hiện tại, công ty dự đoán tỷ lệ sẽ giảm xuống còn khoảng 20% vào năm 2025.
Trong ba quý đầu năm, doanh số sang Trung Quốc tăng đáng kể khi khách hàng tranh giành mua máy DUV số lượng lớn vì lo ngại các hạn chế tiếp theo của Mỹ và Hà Lan.
Trong báo cáo thu nhập quý II/2024, ASML cho biết họ kiếm được tới 49% doanh thu từ Trung Quốc.
Vào tháng 9, Hà Lan mở rộng các hạn chế xuất khẩu đối với thiết bị sản xuất chip tiên tiến, kiểm soát máy móc ASML có thể bán sang các nước khác. Chính phủ cũng có thể cản trở việc ASML bảo trì các máy DUV đã bán cho Trung Quốc.
Theo Chris Miller, tác giả cuốn “Cuộc chiến bán dẫn”, Trung Quốc rất quan trọng đối với ASML. Phần lớn doanh thu đến từ các công cụ sản xuất chip thế hệ cũ.
Một điều trớ trêu là các hạn chế xuất khẩu máy DUV sang Trung Quốc lại giúp ASML vì khách hàng đẩy nhanh việc mua các loại máy móc này.
Giờ đây, ASML dự đoán sụt giảm doanh số bán hàng sang Trung Quốc do các hạn chế thương mại của Mỹ. Các nhà phân tích tại ngân hàng Bank of America cho biết công ty phải đối mặt với "sự sụt giảm mạnh về doanh thu từ Trung Quốc".
Dự báo của ASML về việc Trung Quốc chiếm khoảng 20% doanh thu vào năm 2025, ngụ ý doanh thu giảm 48% theo năm, nghiêm trọng hơn mức 3% mà họ ước tính.
Abishur Prakash, người sáng lập công ty tư vấn The Geopolitical Business, nhận định, nhu cầu từ Trung Quốc đối với máy móc của ASML có thể sẽ giảm đáng kể vì công ty bị "hạn chế nghiêm trọng bởi các biện pháp kiểm soát xuất khẩu".
"Tương tự Intel có thị trường lớn nhất là Trung Quốc, ASML phụ thuộc sâu sắc vào nước này", Prakash trả lời CNBC qua email. "Đối với ASML, họ sẽ quan sát những gì đang diễn ra với Trung Quốc như một hạn chế tiềm tàng đối với hoạt động kinh doanh".
"Khi thế giới bán dẫn bị chặt đứt khỏi Trung Quốc, ASML có thể thấy nhu cầu đối với thiết bị của mình sụt giảm - từ Trung Quốc và cả các nơi khác", Prakash nói thêm.
(Theo CNBC, Xinhua)
