Bắt đầu từ tháng 3, hàng loạt công trình xây dựng bắt đầu đẩy nhanh tiến độ. Hoạt động xây dựng của người dân cũng gia tăng. Tuy nhiên, cát xây dựng lại khan hiếm gây khó khăn cho các dự án cũng như người dân. Việc Quảng Ngãi thiếu cát được coi là chuyện lạ bởi trữ lượng cát của tỉnh lên đến hàng triệu m3.
Tỉnh Quảng Ngãi có trữ lượng cát hàng triệu m3, tập trung phần lớn trên sông Trà Khúc (Ảnh: Quốc Triều).
Theo Sở Xây dựng Quảng Ngãi, nguyên nhân thiếu cát là do các đơn vị trúng đấu giá quyền khai thác các mỏ chậm làm thủ tục khai thác, dẫn đến mất cân đối cung cầu. Toàn tỉnh hiện chỉ có một mỏ đang khai thác với công suất chỉ 59.000 m3/năm.
Từ cuối năm 2022 đến nay đã tổ chức đấu giá thành công 12 mỏ cát chưa có kết quả thăm dò, với trữ lượng tài nguyên dự báo khoảng hơn 4 triệu m3. Tuy nhiên đến thời điểm này chưa có mỏ nào được cấp phép.
Theo Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Đặng Văn Minh, sở dĩ có tình trạng khan hiếm như hiện nay là do các doanh nghiệp chậm làm thủ tục để khai thác, dẫn đến mất cân đối cung cầu. Để xảy ra tình trạng "sốt" cát xây dựng như thời gian qua là điều vô lý và cần nghiêm túc rút kinh nghiệm trong công tác quản lý.
"Thực tế là doanh nghiệp sau khi trúng đấu giá khai thác rất chậm trễ trong làm thủ tục để được cấp phép, sớm nhất là 6 tháng, còn lâu hơn là cả năm. Yêu cầu Sở TN-MT phải chấn chỉnh tình trạng này. Đối với các mỏ đã đấu giá thành công, nếu trong 3 tháng nữa chủ mỏ vẫn không thực hiện các thủ tục thì sẽ hủy kết quả đấu giá", ông Minh nói.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi cũng chỉ đạo Sở Xây dựng làm rõ vấn đề khan hiếm cát từ nay đến cuối tháng 6/2023 và báo cáo cụ thể. Đồng thời kiểm tra, phát hiện, xử lý nghiêm những đơn vị bán cao hơn giá đã công bố.
Cát khan hiếm do các doanh nghiệp chậm làm thủ tục để khai thác, dẫn đến mất cân đối cung cầu.
Ông Nguyễn Đức Trung - quyền Giám đốc Sở TN-MT Quảng Ngãi cho biết, theo quy định của pháp luật thì thời gian tổ chức thăm dò là 90 ngày, 180 ngày phê duyệt trữ lượng, việc cấp phép khai thác mỏ cũng cần 90 ngày.
Tuy nhiên, nếu bám theo đúng thời gian quy định thì sẽ ảnh hưởng rất lớn đến nguồn cung cát ở thời điểm hiện tại, tác động tiêu cực đến tiến độ các công trình, dự án và giải ngân của tỉnh cũng như gây bất lợi cho người dân có nhu cầu xây dựng nhà cửa.
"Dù áp lực rất lớn nhưng tôi cam kết nếu các doanh nghiệp nộp đủ, đúng hồ sơ thì sở sẽ rút ngắn tối đa thời gian cấp phép mỏ, còn không quá 30% quỹ thời gian cần có để hỗ trợ doanh nghiệp trúng đấu giá đưa cát ra thị trường, giúp ổn định nguồn cung và giá cả", ông Trung nói.
Đối với các mỏ trúng đấu giá trong đầu năm 2023, Sở TN-MT yêu cầu chủ mỏ khẩn trương hoàn thiện các thủ tục để chậm nhất trong tháng 6 đưa vào vận hành, khai thác nhằm bình ổn thị trường.
