Công điện số 43 của Thủ tướng được ban hành ngày 1/5 - trong bối cảnh hàng loạt vụ cháy rừng vừa xảy ra, gây thiệt hại lớn về người và tài sản. Công điện của Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành, địa phương tiếp tục quyết liệt triển khai có hiệu quả biện pháp phòng cháy, chữa cháy rừng trên phạm vi cả nước.
Theo người đứng đầu Chính phủ, những ngày qua, do tác động của biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của hiện tượng El Nino, nắng nóng gay gắt đã và đang diễn ra ở nhiều địa phương, nhiệt độ cao nhất phổ biến từ 37 độ C đến 39 độ C, có nơi trên 42 độ C.
Hậu quả, đã xảy ra 15 vụ cháy rừng tại các tỉnh: Sơn La, Điện Biên, Lai Châu, Quảng Trị, Nghệ An, Cà Mau, Kiên Giang, An Giang…, làm cháy trên 260ha rừng các loại, ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường sinh thái và đời sống của nhân dân.
Đặc biệt, vụ cháy ngày 26-27/4 tại huyện Vị Xuyên (tỉnh Hà Giang) đã thiêu rụi gần 20ha rừng, hai cán bộ kiểm lâm hy sinh và một kiểm lâm khác bị thương khi làm nhiệm vụ chữa cháy rừng.
Theo dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia, trong những ngày tới nắng nóng sẽ tiếp tục xảy ra tại nhiều địa phương, nhất là các tỉnh khu vực Duyên hải Trung Bộ (từ Quảng Bình đến Phú Yên), Tây Nguyên và Nam Bộ.
Từ ngày 10 đến 20/5, khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ có khả năng xảy ra nắng nóng diện rộng trở lại. Do đó, nguy cơ xảy ra cháy rừng vẫn ở mức cao.
Để tiếp tục chủ động phòng cháy, chữa cháy rừng, giảm thiểu thiệt hại do cháy rừng gây ra, Thủ tướng yêu cầu tuyệt đối không chủ quan, lơ là, mất cảnh giác, nhất là trong thời kỳ cao điểm về nắng, nóng.
Lãnh đạo Chính phủ yêu cầu chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố và các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, giám sát về phòng cháy, chữa cháy rừng từ sớm, từ xa.
Theo yêu cầu của Thủ tướng, các đơn vị cần kiểm tra, đôn đốc, kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng lửa trong rừng và gần rừng của người dân, nhất là hoạt động đốt nương làm rẫy, tạm dừng việc dùng lửa để xử lý thực bì. Thủ tướng chỉ đạo xử lý nghiêm các hành vi dùng lửa có nguy cơ gây cháy rừng trong suốt thời kỳ cao điểm, nguy cơ cháy rừng cao.
Bên cạnh đó, người đứng đầu Chính phủ quán triệt cần chủ động và khẩn trương rà soát kế hoạch, phương án phòng cháy, chữa cháy rừng tại địa phương với phương châm "bốn tại chỗ"; bố trí lực lượng, phương tiện, vật tư, kinh phí phục vụ công tác phòng cháy, chữa cháy rừng.
Đặc biệt, Thủ tướng chỉ đạo phải phân công lực lượng ứng trực 24/24 giờ trong suốt mùa khô; bố trí các điểm chốt chặn, tuần tra canh gác ở những khu vực trọng điểm dễ xảy ra cháy rừng, kiểm soát chặt chẽ người ra vào những khu vực rừng có nguy cơ cháy rừng cao.
Kịp thời phát hiện điểm cháy, huy động các lực lượng tham gia khống chế và dập tắt cháy rừng trong thời gian ngắn nhất, theo yêu cầu của lãnh đạo Chính phủ.
Song song với những nhiệm vụ này, Thủ tướng yêu cầu lãnh đạo địa phương chủ động chỉ đạo các cơ quan chức năng, phối hợp điều tra làm rõ nguyên nhân, xử lý nghiêm những đối tượng cố tình vi phạm các quy định của pháp luật về phòng cháy, chữa cháy rừng; xử lý trách nhiệm quản lý của người đứng đầu khi để xảy ra cháy rừng.
Lãnh đạo địa phương phải chịu trách nhiệm trước Thủ tướng nếu để xảy ra cháy rừng trên diện rộng và gây thiệt hại lớn về rừng trên địa bàn thuộc phạm vi quản lý.
Thủ tướng giao Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang trực tiếp chỉ đạo và xử lý các vấn đề liên quan đến phòng cháy, chữa cháy rừng, nhất là các vấn đề phát sinh, đột xuất, bất ngờ.