Trước tình trạng trên, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ giải pháp xử lý khó khăn, bất cập tại các dự án này.
Cụ thể, 72 dự án đầu tư theo phương thức PPP đang được Bộ GTVT quản lý. Trong đó có 66 dự án BOT gồm: 7 dự án đã hết thời hạn thu phí, 54 dự án đang thu phí, 2 dự án đã hoàn thành nhưng chưa được thu phí và 3 dự án đang đầu tư.
Đáng chú ý, 8 dự án BOT đã hoàn thành, đưa vào khai thác nhưng chưa thu phí hoặc không thể thu do mất an ninh trật tự, phương án tài chính bị phá vỡ. Một số dự án có doanh thu chỉ đạt 30% so với hợp đồng.
Nguyên nhân, theo Bộ GTVT do tại thời điểm ký kết hợp đồng, các bên không thể lường trước được về những phát sinh, thay đổi dẫn đến vướng mắc. Việc tiếp tục thực hiện hợp đồng mà không có sự thay đổi nội dung hợp đồng sẽ gây thiệt hại nghiêm trọng.
Bộ GTVT đã đàm phán với các nhà đầu tư để tiếp tục thực hiện hợp đồng với 3 dự án còn khả thi. Với 5 dự án còn lại đã được bổ sung vốn Nhà nước nhưng vẫn không khả thi sẽ được mua lại để chấm dứt hợp đồng.
BOT Thái Nguyên - Chợ Mới và cải tạo, nâng cấp quốc lộ 3 dự kiến được mua lại với giá 2.850 tỷ đồng (Ảnh: P.D.).
BOT Thái Nguyên - Chợ Mới và cải tạo, nâng cấp quốc lộ 3 dự kiến mua lại với giá 2.850 tỷ đồng;
BOT cầu đường sắt Bình Lợi và cải tạo luồng sông Sài Gòn mua lại giá 571 tỷ đồng;
BOT vành đai phía Tây TP Thanh Hóa mua lại giá 892 tỷ đồng;
BOT nâng cấp, cải tạo quốc lộ 91, TP Cần Thơ mua lại với giá 1.754 tỷ đồng;
BOT nâng cấp, mở rộng đường Hồ Chí Minh qua Đắk Lắk mua lại với giá 745 tỷ đồng.
Bộ GTVT sẽ xóa các trạm thu phí sau khi mua lại bằng ngân sách Nhà nước.
Đồng thời, 3 dự án còn lại sẽ được Nhà nước hỗ trợ không vượt quá 49% tổng vốn đầu tư công trình để chia sẻ một phần khó khăn. Ngân hàng xem xét giảm lãi suất vốn vay đối với khoản vay đầu tư dự án. Tuy nhiên, nhà đầu tư phải giảm tỷ suất lợi nhuận.
Bộ GTVT dự kiến dự án BOT cầu Thái Hà (Thái Bình, Hà Nam) được đề xuất bố trí 717 tỷ vốn ngân sách. Nhà đầu tư cam kết giảm 50% tỷ suất lợi nhuận với thời gian hoàn vốn kéo dài 35 năm. Dự án BOT cầu Việt Trì - Ba Vì dự kiến bổ sung 533 tỷ đồng với thời gian hoàn vốn 22 năm. Dự án BOT hầm đường bộ Đèo Cả dự kiến bổ sung 2.280 tỷ đồng, kéo dài thời gian thu phí khoảng 28 năm.
Để giải quyết vướng mắc tại 8 dự án, Bộ GTVT đề xuất Chính phủ, các Bộ, ngành cân đối nguồn vốn 10.340 tỷ đồng, thay vì 13.115 tỷ đồng như đề xuất năm 2022.
