3 năm không tăng học phí, các trường than khó: Thứ trưởng GD&ĐT nói gì?

Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 5/8, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh, trong bối cảnh kinh tế khó khăn, Chính phủ đặt ra mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát. Do đó, việc không tăng học phí giúp người dân giảm gánh nặng.

Về lo lắng của các trường đại học sau 3 năm liên tiếp không tăng học phí, Thứ trưởng Sơn nói, học phí là nguồn thu chính của các trường, chiếm tỷ trọng 50 -90% nguồn thu, năm học 2023 - 2024 không tăng học phí là thách thức lớn cho các trường.

Trường đại học đóng vai trò cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao, nguồn lực khoa học công nghệ, có sứ mệnh thực hiện một trong ba đột phá chiến lược. Đây cũng là lĩnh vực chịu tác động lớn trong ba năm qua do đại dịch COVID-19 và các vấn đề khác, chịu sức ép cạnh tranh toàn cầu.

Mặt khác, các chính sách về học phí (Nghị định 60 và Nghị định 81) hiện chưa thực hiện được. Nguồn lực cho các cơ sở giáo dục đại học không tăng trong ba năm nay. Trong điều kiện giá cả tăng, đây là thách thức lớn để giữ chân đội ngũ giảng viên, giáo viên.

Để hỗ trợ các trường, Bộ GD&ĐT nỗ lực đảm bảo chi thường xuyên cho giáo dục đại học, chưa thực hiện lộ trình tính giá dịch vụ giáo dục đại học. Bộ cũng sẽ đề nghị Chính phủ có chính sách hỗ trợ các trường trong bối cảnh khó khăn 3 năm liền không tăng học phí, giống như hỗ trợ doanh nghiệp.

Việc không tăng học phí năm học 2023 - 2024 không tác động, ảnh hưởng nhiều đến giáo dục phổ thông, bởi đây không phải nguồn thu chính của cấp học này. Giáo dục phổ thông mang tính phúc lợi, do ngân sách Nhà nước đảm bảo, do vậy Thứ trưởng Bộ GD&ĐT mong muốn địa phương quan tâm hơn để giáo viên yên tâm làm nghề, khắc phục và giảm thiểu hiện tượng giáo viên nghỉ việc.

Trước đó, nhiều trường đại học than khó trong việc cân đối tài chính vì 3 năm liên tiếp Chính phủ yêu cầu các đơn vị không tăng học phí.

Không chỉ vậy, các trường còn nêu, từ sau 1/7, Chính phủ tăng lương cơ sở cho cán bộ, công chức, viên chức giảng viên lên mức 1.800.000 đồng/tháng, tăng 20,8% so với mức lương cơ sở trước đó là 1.490.000 đồng/tháng. Để đáp ứng chính sách tăng lương cho giảng viên theo quy định chung, các trường đều phải dự chi ngân sách mỗi năm sẽ tăng lên vài chục tỷ đồng.

Mức thu học phí không tăng nhưng lương giảng viên, nhân viên lại tăng khiến ngân sách trường ngày càng eo hẹp.

Để ứng phó với tình hình khó khăn này, hầu hết các trường quyết định cắt giảm tối đa các hoạt động, sự kiện hội nghị, hội thảo... chưa thật sự cần thiết, giảm chi tiêu để duy trì hoạt động giảng dạy, nghiên cứu, trong đó duy trì lương ổn định cho giảng viên là bài toán quan trọng nhất.

Không tăng học phí năm 2023 - 2024

Tại cuộc họp về dự thảo sửa đổi, nghị định số 81 của Chính phủ hôm 29/7, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ GD&ĐT sớm hoàn thiện dự thảo nghị định, trình Chính phủ trước 8/8/2023.

Nghị định cần sửa đổi theo hướng quy định rõ một số điều khoản về việc chưa triển khai, chưa áp dụng lộ trình cơ chế thu, quản lý học phí. Đặc biệt, Phó Thủ tướng yêu cầu không tăng học phí năm học 2023 - 2024.

Hà Cường - Anh Văn