Thờ cúng tổ tiên, thổ công thổ địa vào những ngày lễ tết, ngày rằm, mùng một là truyền thống lâu đời trong văn hoá tâm linh của người Việt Nam, thể hiện tấm lòng thành kính của con cháu đối với tổ tiên và thần linh, đồng thời cầu mong những điều tốt lành trong cuộc sống. Bên cạnh các loại lễ vật khác như trà nước, trái cây, bánh kẹo, hoa tươi là thứ gần như không thể thiếu.
Vì sao hoa cúc lại hay được chọn để dâng cúng?
Dâng những bông hoa tươi lên bàn thờ tựa như dâng những điều thiện lành, tốt đẹp làm được trong cuộc sống lên thánh thần, chư Phật, gia tiên. Và nếu để ý, bạn sẽ thấy hoa cúc được sử dụng phổ biến nhất. Ở các quầy hàng bán đồ cúng ngày tuần có hoa tươi, cúc cũng là mặt hàng được bày nhiều nhất.
Vì sao hoa cúc lại hay được chọn để dâng cúng trong khi rất nhiều loại hoa khác cũng rất tươi, đẹp và thơm? Đây hẳn là thắc mắc của nhiều người.
Thứ nhất, trong văn hóa phương Đông, cúc là loài hoa cao quý. Nó xếp thứ hai trong Tứ quý - tùng, cúc, trúc, mai. Hoa cúc tượng trưng cho sự trường thọ, phúc lộc, may mắn. Loài hoa này có nhiều cánh, giống như tiền tài, phúc lộc, sức khỏe, tuổi thọ dồi dào. Cúc còn là loài hoa thể hiện cho lòng hiếu thảo. Vì vậy, việc đặt một bình hoa cúc vàng lên bàn thờ gia tiên thể hiện lòng tri ân và mong muốn những điều may mắn, bình an đến với gia đình.
Cúc vàng hay được chọn để dâng cúng nhất. Màu vàng của cúc tươi sáng, rực rỡ và ấm áp, biểu trưng cho sự may mắn, cát tường, đem lại nhiều sinh khí cho gian thờ. Màu hoa cúc vàng kết hợp với những sắc màu khác của mâm ngũ quả sẽ làm tăng tính thẩm mỹ cho không gian thờ cúng.
Một lý do khác lý giải vì sao hoa cúc lại hay được chọn để dâng cúng là hiện nay nó gần như xuất hiện quanh năm, dễ trồng và ở đâu cũng có, giá lại rất rẻ nên gia đình nào dù thu nhập không cao vẫn có thể mua thường xuyên để thắp hương trên bàn thờ gia tiên. Ngoài ra, loại hoa này tươi, đẹp rất lâu, trong thời tiết nào cũng không hề dễ héo.
So với cúc vàng, cúc trắng ít được dùng thắp hương ngày rằm, mùng 1 hơn vì màu trắng của nó có ý nghĩa tiếc thương, gửi gắm nỗi nhớ tới người đã khuất, thích hợp hơn với việc tảo mộ hay đi viếng. Còn hoa cúc vạn thọ tuy có màu vàng rực rỡ, cái tên có ý nghĩa đẹp, tốt lành nhưng chỉ được trưng cho đẹp sân, vườn chứ không dùng thờ cúng vì mùi quá nồng, có thể gây khó chịu khi đặt trong không gian kín.
Những lưu ý khi cắm hoa trên ban thờ
- Chọn cành hoa theo số lẻ: Theo quan niệm dân gian, số lẻ là dương, số chẵn là âm. Do đó, khi chọn hoa hay chọn quả thắp hương, người ta thường chọn số lẻ để cầu mong cho sự phát triển, may mắn, thịnh vượng
- Mua những cành hoa sắp nở, hở hé để thắp hương, không nên chọn những cành hoa đã nở rộ hoặc còn quá non.
- Nên cắt tỉa bớt cành lá cho gọn gàng, rửa lại với nước cho sạch phân lân, hoá chất rồi mới cắm vào bình để dâng lên ban thờ.
- Hoa đã thắp hương nên được hạ xuống trước khi héo.
- Hoa dâng cúng không nhất thiết là hoa cúc. Bạn có thể chọn những loại hoa tươi khác theo mùa, tuy nhiên nên tránh những loại có mùi quá nồng.
- Trong một bình hoa cúng không nên trưng quá nhiều loại với nhiều màu sắc khác nhau, làm giảm sự trang nghiêm.
- Bàn thờ là nơi tôn nghiêm, trang trọng nên việc chọn bình cắm hoa cũng nên cân đối. Không nên dùng bình hoa quá lớn, thiếu cân đối với bàn thờ và những đồ vật được đặt lên đó.
