Ngày này cách đây tròn 10 năm (27/5/2014), Bộ Quốc phòng đã thành lập Trung tâm Gìn giữ hòa bình Việt Nam, tiền thân của Cục Gìn giữ hòa bình hiện này.
Cũng trong hôm đó, Bộ đã tổ chức lễ xuất quân tiễn Trung tá Trần Nam Ngạn và Trung tá Mạc Đức Trọng - hai sĩ quan Việt Nam đầu tiên lên đường làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc tại Nam Sudan.
Trung tá Mạc Đức Trọng (trái) và Trung tá Trần Nam Ngạn chụp ảnh cùng Phó Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Ameerah Haq trong lễ xuất quân (Ảnh: TTXVN).
Chia sẻ với phóng viên Dân trí, Thiếu tướng Hoàng Kim Phụng, Cục trưởng đầu tiên của Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam, cho biết bước chuẩn bị quan trọng cho sự ra đời của lực lượng gìn giữ hòa bình Việt Nam là khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 22 về Hội nhập quốc tế vào ngày 10/4/2013.
Nghị quyết 22 đã nêu rõ Việt Nam sẽ gia nhập các cơ chế đa phương như hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc. Đây cũng là bước đi chiến lược của Việt Nam trong việc bảo vệ Tổ quốc "từ sớm, từ xa".
Ngày 4/12/2013, Quân ủy Trung ương thành lập Tổ công tác để chuẩn bị cho sự ra đời của Trung tâm Gìn giữ hòa bình Việt Nam. Đến ngày 27/5/2014, Trung tâm Gìn giữ hòa bình chính thức thành lập.
Công binh mũ nồi xanh Việt Nam tham gia một nhiệm vụ cứu hộ tại châu Phi (Ảnh: Hữu Khánh).
Theo Thiếu tướng, GS.TS Nguyễn Hồng Quân, nguyên là Phó viện trưởng Viện Chiến lược Quốc phòng, dấu mốc quan trọng của lực lượng mũ nồi xanh Việt Nam đến vào tháng 11/2020, khi Quốc hội thông qua nghị quyết về tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc với 100% đại biểu có mặt tán thành.
Từ chỗ gửi 1-2 sĩ quan độc lập sang làm việc, đến nay Việt Nam đã có một bệnh viện dã chiến và một đội công binh thường trực ở nước ngoài. Trong 10 năm, 804 lượt quân nhân Việt Nam đã lên đường làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình, trong đó có 114 người đi theo hình thức cá nhân.
Quân nhân Việt Nam đã có ở 4 Phái bộ Liên Hợp Quốc gồm Nam Sudan, Cộng hòa Trung Phi, Abyei và trụ sở Liên Hợp Quốc. Ngoài ra còn một nhóm sĩ quan ở phái bộ huấn luyện của Liên minh Châu Âu.
Xuất sắc nhất trong hàng ngũ mũ nồi xanh phải kể đến 3 sĩ quan đã trúng tuyển vào làm việc tại Liên Hợp Quốc (trụ sở tại New York). Đó là những vị trí đòi hỏi trình độ năng lực chuyên môn rất cao.
Lực lượng công binh mũ nồi xanh Việt Nam lên đường làm nhiệm vụ tại Abyei, châu Phi (Ảnh: Mạnh Quân).
Trong thời gian công tác tại nước ngoài, những người lính mũ nồi xanh Việt Nam không chỉ hoàn thành nhiệm vụ chuyên môn mà luôn tích cực giao lưu, xây dựng quan hệ tốt với lực lượng gìn giữ hòa bình các nước; quan tâm, chăm lo cho đời sống người dân bản địa thông qua các hoạt động như thăm khám, cấp phát thuốc, xây dựng trạm nước sạch...
Trong thư chúc mừng dịp kỷ niệm 10 năm Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam, Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang khẳng định lực lượng "mũ nồi xanh" đã góp phần nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế, đóng góp tích cực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc.
Trước đó, Phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại Liên Hợp Quốc cũng đã tổ chức lễ kỷ niệm 76 năm Ngày Gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc và 10 năm Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình dưới sự chủ trì của Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Đặng Hoàng Giang.
Đại sứ Đặng Hoàng Giang khẳng định Lực lượng gìn giữ hòa bình Việt Nam dù còn tương đối non trẻ nhưng đã có nhiều đóng góp quan trọng, nổi bật cho hoạt động gìn giữ hòa bình quốc tế trong 10 năm qua, được lãnh đạo Liên Hợp Quốc và người dân địa phương đánh giá rất cao.
