Theo quy định tại khoản 12 Điều 3 Luật giao thông đường bộ 2008, đường cao tốc được quy định như sau:
- Là đường dành cho xe cơ giới;
- Có dải phân cách chia đường cho xe chạy hai chiều riêng biệt;
- Không giao nhau cùng mức với một hoặc các đường khác;
- Được bố trí đầy đủ trang thiết bị phục vụ, bảo đảm giao thông liên tục, an toàn, rút ngắn thời gian hành trình và chỉ cho xe ra, vào ở những điểm nhất định.
Hàng loạt ô tô đi vào làn dừng xe khẩn cấp trên đường Vành đai 3 trên cao. (Ảnh: Đình Hiếu)
Dưới đây là tổng hợp mức phạt vi phạm khi lưu thông trên đường cao tốc:
1. Đối với người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô
- Không tuân thủ các quy định khi vào hoặc ra đường cao tốc;
- Điều khiển xe chạy ở làn dừng xe khẩn cấp hoặc phần lề đường của đường cao tốc;
- Chuyển làn đường không đúng nơi cho phép hoặc không có tín hiệu báo trước khi chạy trên đường cao tốc;
- Không tuân thủ quy định về khoảng cách an toàn đối với xe chạy liền trước khi chạy trên đường cao tốc.
- Dừng xe, đỗ xe trên đường cao tốc không đúng nơi quy định;
- Không có báo hiệu để người lái xe khác biết khi buộc phải dừng xe, đỗ xe trên đường cao tốc không đúng nơi quy định;
- Quay đầu xe trên đường cao tốc;
- Điều khiển xe đi ngược chiều trên đường cao tốc, lùi xe trên đường cao tốc, trừ các xe ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ khẩn cấp theo quy định;
2. Đối với người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy
- Điều khiển xe đi vào đường cao tốc, trừ xe phục vụ việc quản lý, bảo trì đường cao tốc
- Đi vào đường cao tốc, dừng xe, đỗ xe, quay đầu xe, lùi xe, tránh xe, vượt xe, chuyển hướng, chuyển làn đường không đúng quy định gây tai nạn giao thông;
- Không tuân thủ các quy định khi vào hoặc ra đường cao tốc;
- Điều khiển xe chạy ở làn dừng xe khẩn cấp hoặc phần lề đường của đường cao tốc;
- Chuyển làn đường không đúng nơi cho phép hoặc không có tín hiệu báo trước khi chạy trên đường cao tốc;
- Không tuân thủ quy định về khoảng cách an toàn đối với xe chạy liền trước khi chạy trên đường cao tốc;
- Dừng xe, đỗ xe trên đường cao tốc không đúng nơi quy định;
- Không có báo hiệu để người lái xe khác biết khi buộc phải dừng xe, đỗ xe trên đường cao tốc không đúng nơi quy định;
- Quay đầu xe trên đường cao tốc;
- Lùi xe trên đường cao tốc; đi ngược chiều trên đường cao tốc;
- Điều khiển xe máy chuyên dùng có tốc độ thiết kế nhỏ hơn 70 km/h, máy kéo đi vào đường cao tốc, trừ phương tiện, thiết bị phục vụ việc quản lý, bảo trì đường cao tốc;
3. Đối với người điều khiển xe đạp, xe đạp máy (kể cả xe đạp điện), người điều khiển xe thô sơ khác
- Điều khiển xe đi vào đường cao tốc, trừ phương tiện phục vụ việc quản lý, bảo trì đường cao tốc;
4. Một số đối tượng khác
- Người đi bộ đi vào đường cao tốc, trừ người phục vụ việc quản lý, bảo trì đường cao tốc;
- Người điều khiển, dẫn dắt súc vật, điều khiển xe súc vật kéo đi vào đường cao tốc trái quy định;
- Người điều khiển xe ô tô chở hành khách, ô tô chở người và các loại xe tương tự xe ô tô chở hành khách, chở người thực hiện hành vi đón, trả hành khách trên đường cao tốc;
- Người điều khiển xe ô tô tải, máy kéo (bao gồm cả rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo theo) và các loại xe tương tự xe ô tô vận chuyển hàng hóa thực hiện hành vi nhận, trả hàng trên đường cao tốc;
- Cá nhân, tổ chức kinh doanh vận tải, dịch vụ hỗ trợ vận tải sử dụng xe ô tô kinh doanh vận tải để đón, trả khách; nhận, trả hàng trên đường cao tốc
