Theo lời kể của mẹ, trẻ là con thứ nhất trong gia đình, quá trình mẹ mang thai bình thường. Do bố đi làm xa, mẹ làm công nhân sáng đi, tối về nên chủ yếu trẻ ở cùng ông bà. Hằng ngày trẻ được ông bà thường xuyên cho xem ti vi, điện thoại. Đến 2 tuổi trẻ chỉ nói được ít từ đơn, chưa nói được ghép. Đến nay, mặc dù 4 tuổi nhưng đôi khi trẻ không nói gì trong thời gian dài, vốn từ hạn chế. Khi có nhu cầu lấy đồ (sữa, cốc, điều khiển, đồ chơi….) trẻ có thể chỉ tay hoặc kéo người lớn đến nhưng không nói, hoặc nói từ mà người nghe không hiểu được ý, thường mẹ hoặc ông bà sẽ đoán ý của trẻ để đáp ứng. Trẻ nhớ và chỉ được màu sắc, con vật đúng khi được dạy, nhưng không tự nói khi được hỏi lại. Tại Viện sức khỏe tâm thần, trẻ được chẩn đoán rối loạn ngôn ngữ diễn đạt.
Theo TS Vũ Sơn Tùng, trưởng phòng sức khỏe tâm thần trẻ em và vị thành niên, Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ em là một tình trạng chậm trễ trong việc đạt được mốc phát triển về ngôn ngữ. rẻ có thể gặp khó khăn trong việc hiểu lời nói, phản ứng lại với lời nói của người khác, chậm nói, không ghép được các từ thành câu, vốn từ ít, diễn đạt câu vụng về… Theo đó, thông thường, một trẻ được coi là chậm nói khi tới 2 tuổi vẫn chưa nói được khoảng 50 từ đơn hoặc chưa nói được từ ghép (câu 2 từ).
Theo bác sĩ Vũ Sơn Tùng, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng chậm nói ở trẻ như: Bất thường giải phẫu, giác quan: Cơ quan phát âm (sứt môi hở hàm ếch, lưỡi), vùng não chi phối phát âm, vận động vùng miệng, trẻ khiếm thính, rối loạn phổ tự kỷ, chậm phát triển trí tuệ; khuyết tật trí tuệ như chứng khó đọc, hội chứng Down… Bên cạnh đó, yếu tố nguy cơ khiến trẻ dễ chậm phát triển ngôn ngữ hơn là khi trong gia đình có tiền sử chậm nói. Trong đó trẻ có cha mẹ hoặc anh chị em gặp vấn đề về ngôn ngữ có nguy cơ bị chậm nói cao gấp 2-3 lần so với trẻ có gia đình bình thường. Thời gian sử dụng tivi điện thoại hơn 2 giờ ở trẻ 1-3 tuổi làm tăng nguy cơ chậm nói. Tác động của tiếp xúc với nhiều ngôn ngữ lên chậm nói là 22% trong khi tiếp xúc với một ngôn ngữ là 8%. Trẻ nam có tỉ lệ mắc các rối loạn ngôn ngữ cao hơn đáng kể so với nữ.
Theo bác sĩ Vũ Sơn Tùng, can thiệp sớm, đặc biệt ở trẻ từ 0-3 tuổi có thể giúp cải thiện, sớm đạt các mốc phát triển ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp. Các phương pháp can thiệp có thể bao gồm trị liệu ngôn ngữ, chương trình hỗ trợ giáo dục, và các hoạt động khuyến khích trẻ giao tiếp. Liệu pháp này có thể được thực hiện bởi các nhà trị liệu ngôn ngữ và lời nói và các bác sĩ lâm sàng khác. Ngoài ra, giáo dục cộng đồng, tăng cường nhận thức về sự quan trọng của việc phát hiện và can thiệp sớm đối với trẻ bị chậm phát triển ngôn ngữ là rất cần thiết…
Tin, ảnh: AN AN
Tại TP.HCM, trung tâm can thiệp sớm Sunshine, 110 Đường 40, KDC Tân Qui Đông, Phường Tân Phong, Quận 7, TP.HCM là nơi can thiệp cá nhân 1-1 hoặc 2-1 toàn thời gian từ sáng tới chiều, cho trẻ khuyết tật trí tuệ, chậm phát triển, rối loạn phổ tự kỷ (ASD), rối loạn thiếu chú ý (ADD), rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD), có hành vi thách thức. Hotline: 0934.567.244.
