Tuy nhiên sau hơn 70 năm, loại vũ khí này có thể đã hoàn thành nhiệm vụ lịch sử của mình và nhường chỗ cho các loại súng trường tấn công hiện đại khác, thậm chí là phương thức chiến đấu mới phù hợp với chiến trường tương lai.
Tốt, nhưng không có nghĩa là tồn tại mãi mãi
Đánh giá về súng AK, ông Andrey Kirisenko, cựu cố vấn của Tổng giám đốc Tập đoàn Kalashnikov, nơi khai sinh ra dòng súng tấn công huyền thoại, chia sẻ nhận định không chỉ về tương lai của các loại súng trường tấn công hiện đại mới: “Với sự phát triển của công nghệ, phần lớn quân đội quốc gia trên thế giới vẫn đang sử dụng các loại vũ khí cá nhân lạc hậu, mang công nghệ cũ của thế kỷ 20”.
Ông Andrey Kirisenko lấy ví dụ rõ ràng về việc súng AK ra đời từ năm 1947, còn súng trường AR-15 và các biến thể của nó đang được Mỹ và các quốc gia NATO sử dụng phổ biến ra đời từ thập kỷ 1960. Điều này cũng tương tự với nhiều loại vũ khí cá nhân khác như mẫu súng ngắn Colt 1911 hay súng máy hạng nặng Browning 1919.
 |
| Súng AK và các loại súng trường truyền thống vẫn đang sử dụng nguyên tắc vật lý cách đây 100 năm. |
Tất cả chúng dù là các loại vũ khí rất hiệu quả, đã minh chứng khả năng tin cậy trong thực chiến, nhưng vẫn mang công nghệ lỗi thời so với sự phát triển của công nghệ vật liệu, đạn đạo, tự động hóa trong 2 thập niên đầu của thế kỷ 21.
Theo lời chuyên gia Andrey Kirisenko, trong khi các vũ khí thông minh, chính xác cao đã có khả năng học và tấn công mục tiêu từ khoảng cách gần tới cách xa hàng trăm km, thì công nghệ súng trường tấn công vẫn đang “dậm chân tại chỗ” cách đây 100 năm. Trong vài năm tới, thế giới sẽ sớm cho ra mắt nhiều loại súng trường có thể thay thế các “huyền thoại của thế kỷ 20”.
Súng trường mới đáp ứng hình thái tác chiến mới
Việc thay đổi nguyên tắc chế tạo súng trường tiêu chuẩn không phải là mới trong lịch sử phát triển vũ khí bộ binh. Vấn đề này đang được nhiều quốc gia xem xét rõ ràng nhất từ năm 2010. Tuy nhiên, rào cản lớn nhất chính là sự phổ biến của các mẫu súng trường truyền thống, trong đó có AK. Với số lượng lên tới hàng trăm triệu đơn vị và hàng tỷ viên đạn cỡ tiêu chuẩn truyền thống, việc thay thế chúng bằng loại vũ khí sử dụng nguyên tắc kỹ thuật mới là việc không dễ dàng.
Mỹ chính là một trong những quốc gia tiên phong phát triển mẫu súng trường mới, nhưng khi đưa vào thử nghiệm đã có nhiều ý kiến hoài nghi rằng: “Liệu chúng ta có đang phung phí tiền bạc vào vũ khí mới?”.
Các cuộc chiến trong thế kỷ 21 không còn giống như Thế chiến 2 với sự tham gia của hàng triệu binh sĩ trên chiến tuyến trải dài. Thay vào đó, cuộc chiến hiện đại là sự tham gia của các đơn vị đặc biệt hoạt động bên ngoài các chiến tuyến định trước. Chính vì thế, các loại súng trường tiến công tương lai sẽ không phải là loại phổ dụng, mà là vũ khí ưu tiên cho lực lượng đặc biệt với dải nhiệm vụ đặc thù. Đối với lực lượng quân đội chính quy, các loại súng trường hiện tại đã là quá đủ. Việc cố gắng tái trang bị loại súng trường mới cho hàng triệu binh sĩ là việc làm tốn kém và có phần vô ích.
 |
| Vũ khí cá nhân tương lai sẽ mang nhiều đặc điểm phù hợp với chiến tranh quy mô nhỏ và vừa, thay vì mẫu súng cho đại chiến thế giới. |
Chuyên gia Andrey Kirisenko nhận định, các mẫu súng trường mới có thể xuất hiện trong vòng 5-10 năm tới với các yêu cầu tiên quyết.
Súng trường mới sẽ nhẹ hơn. Điều này phù hợp với khả năng mang vác hành quân của mỗi binh sĩ. Họ chỉ nên mang khối lượng quân tư trang không quá 30kg. Dù các công nghệ hỗ trợ như bộ xương cơ khí giúp người lính có thể mang vác tốt hơn, nhưng chúng vẫn mới dừng lại ở mức thực nghiệm và chưa chứng minh được hiệu quả thực tế. Để có trọng lượng nhẹ, súng trường mới sẽ được áp dụng nhiều công nghệ vật liệu tổng hợp có tính bền bỉ và nhẹ hơn kim loại.
Độ chính xác và độ chụm của súng trường mới cũng cần được cải thiện. Điều này có thể được cải thiện bằng hệ thống hỗ trợ ngắm bắn điện tử. Công việc của người lính đơn giản là xác định mục tiêu, đưa chúng vào tầm ngắm, còn việc tính toán quỹ đạo để có các phát bắn chính xác sẽ do máy tính và trợ lý ảo thực hiện.
Súng trường mới đi liền với cỡ đạn tiêu chuẩn mới. Các chuyên gia Nga và Mỹ đã tính toán được điểm giao thoa giữa sức sát thương, độ chính xác và cỡ đạn tối ưu nằm ở khoảng 6,5 tới 6,8mm. Cỡ đạn mới sẽ thay thế cho các cỡ đạn súng trường tiêu chuẩn hiện tại.
Súng trường mới ứng dụng nguyên tắc công nghệ mới
Chuyên gia Andrey Kirisenko dự báo, trong vòng 20-30 năm tới, các loại súng trường truyền thống có thể biến mất hoàn toàn. Thay thế cho chúng là các thiết bị bay siêu nhỏ mang chất nổ đóng vai trò như đạn và có khả năng tự tìm mục tiêu. Công nghệ này đã được Mỹ giới thiệu và đang được hoàn thiện.
 |
| Viễn cảnh về người lính thực tế ảo đã không còn quá xa vời với sự phát triển của công nghệ hiện tại. |
Với công nghệ như vậy, mỗi người lính sẽ đóng vai trò như trung tâm điều khiển các phương tiện chiến đấu tự hành trong không gian kiểm soát. Với sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo, người lính thậm chí không cần ra chiến trường, mà điều khiển các phương tiện chiến đấu trong không gian thực tế ảo mô phỏng thực tế chiến trường. Đây chính là tương lai mà mọi quân đội đều hướng tới trong tương lai.
PHƯƠNG THẢO (theo vpk, Topwar)
