Đã 2 ngày kể từ khi concert Born Pink (hay Born Pink World Tour) của nhóm nhạc Blackpink tại Hà Nội kết thúc, nhưng những dư âm của hai đêm diễn ngày 29, 30/7 vẫn còn đọng lại trong nhiều khán giả.
Lần đầu đặt chân đến Việt Nam nhưng show Blackpink đã khiến khán giả Việt Nam phải trầm trồ, thán phục về sự chuyên nghiệp và đẳng cấp mang tầm cỡ quốc tế.
Hai đêm diễn của Blackpink ghi nhận lượng khán giả tham dự lên đến hơn 60.000 người. Sự cuồng nhiệt của người hâm mộ tỉ lệ thuận với những phần trình diễn chất lượng mà 4 cô gái mang lại.
Không chỉ "đốt cháy" SVĐ quốc gia Mỹ Đình bằng loạt hit đình đám như Pink Venom, Kill this love, How you like that, Boombayah…, 4 thành viên Blackpink đều có sân khấu solo (cá nhân) với những màu sắc riêng biệt, độc đáo.
Theo nhiều khán giả, những màn trình diễn giàu năng lượng của Blackpink đã mang đến trải nghiệm giải trí tuyệt vời cho họ. Blackpink cũng mang đến màu sắc Việt Nam tại concert khi nói tiếng Việt, đội nón lá và nhảy ca khúc See tình.
Sức hút của Blackpink nói riêng cũng như K-pop (âm nhạc Hàn Quốc) nói chung đã không còn quá xa lạ với khán giả toàn cầu, trong đó có Việt Nam.
Blackpink và câu chuyện "làn sóng Hallyu"
Nhắc đến ảnh hưởng của ngành công nghiệp văn hóa, giải trí Hàn Quốc, công chúng thường được nghe đến cụm từ "làn sóng Hallyu" (Hàn lưu). Thuật ngữ này ý chỉ sự xâm nhập của văn hóa Hàn Quốc vào nước ngoài thông qua âm nhạc, điện ảnh…
Từ cuối Thế kỷ XX cho đến những năm đầu 2000, ngành giải trí Hàn Quốc bắt đầu "xâm lấn" các nước lân cận với sự ra đời của loạt nhóm nhạc thần tượng như Shinhwa, S.E.S, Fin.K.L… Họ đều là những cái tên đầu tiên làm nên nền móng cho những nhóm nhạc đình đám xứ Hàn, cũng như thế giới sau này.
Đến giai đoạn 2006 - 2010, song song với phim ảnh, khán giả Việt Nam cũng như quốc tế đã chứng kiến một thời kỳ vàng son nhất của K-pop.
Những nhóm nhạc như Super Junior, Big Bang, Girl's Generation, KARA, Shinee, 2NE1, T-ara… đều có sức ảnh hưởng mạnh mẽ. Âm nhạc và phong cách của họ hiện diện trong đời sống tinh thần của nhiều bạn trẻ tại thời điểm đó. Đến nay, họ vẫn luôn được xem là những nhóm nhạc huyền thoại của K-pop.
Từ trái sang phải: S.E.S, Shinhwa và Fin.K.L là những nhóm nhạc được yêu thích những năm 2000 của Hàn Quốc (Ảnh: Tư liệu).
Tuy nhiên, mãi đến gần đây, K-pop mới thật sự được lan rộng toàn cầu với những nhóm nhạc thần tượng thuộc thế hệ thứ 3 của K-pop như BTS, Blackpink, EXO, TWICE… Họ sở hữu lượng fan (người hâm mộ) trải dài từ châu Á sang châu Âu và đạt những thành tích "khủng" trong sự nghiệp.
Theo số liệu từ tổ chức Kỷ lục Guinness thế giới, BTS đã thiết lập hơn 30 kỷ lục Guinness, trong đó, hầu hết đến từ thành tích nhạc số của nhóm cùng hàng loạt giải thưởng danh giá tại thị trường Hàn Quốc và Mỹ.
Theo văn hóa của cộng đồng K-pop, việc "cày view", nghe nhạc trực tuyến hay mua album cho thần tượng là điều không thể bỏ qua. Tính đến năm 2023, nhóm này đã là nghệ sĩ bán chạy nhất trong lịch sử Hàn Quốc, với con số 40 triệu album.
Tương tự như BTS, Blackpink cũng "oanh tạc" toàn cầu với những con số ấn tượng. Kênh Youtube của nhóm hiện có 90,3 triệu người đăng ký. Instagram của Blackpink đạt 56,1 triệu người theo dõi.
Tài khoản của 4 thành viên đều có lượt theo dõi "khủng" từ 73 triệu - 96 triệu người theo dõi. Blackpink hiện là nhóm nhạc nữ có doanh thu concert cao nhất thời đại.
BTS (trái) và Blackpink là những nhóm nhạc thuộc thế hệ thứ 3 của K-pop được yêu thích trên toàn cầu hiện nay (Ảnh: Fanpage ban nhạc).
Chia sẻ với Dân Trí, Tiến sĩ văn hóa Đặng Thiếu Ngân - Phó chủ tịch Hội Nghiên cứu Khoa học Hàn Quốc, Giám đốc Đối ngoại và Marketing của Naver Vietnam (Cổ đông của YG Entertainment - Công ty quản lí nhóm nhạc Blackpink) cho hay, không chỉ riêng ở Hàn Quốc, tại các quốc gia châu Á như Trung Quốc, Nhật Bản, Singapore…
K-pop gần như đang ở thời điểm vàng để tiếp cận người hâm mộ khắp thế giới. Ngay cả khi Gangnam Style của Psy đại náo khắp nơi năm 2012, K-pop cũng chưa thực sự bùng nổ lớn mạnh như sau này.
"Chưa khi nào các tour diễn của các ngôi sao Hàn Quốc lại được đón nhận tại Bắc Mỹ, châu Âu... như thời điểm hiện tại. Không chỉ Blackpink và BTS, các nhóm nhạc khác như TWICE, Stray Kids, Seventeen, NCT... và rất nhiều nữa cũng nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ với các đơn hàng bán đĩa hàng triệu bản.
Vì vậy, có thể nói, Blackpink và BTS là hai đại diện tiêu biểu nhất của việc K-pop tiếp cận đến khán giả toàn cầu, thay vì so sánh về sự xuất sắc hay tinh hoa của họ", chị nhận định.
Nhắc đến sự ảnh hưởng của làn sóng Hallyu, Tiến sĩ văn hóa Đặng Thiếu Ngân cho biết thêm, khi nhóm nhạc BTS biểu diễn tại Las Vegas, báo chí địa phương đưa tin, không chỉ vé, các phụ kiện của buổi biểu diễn được bán chạy, mà ngay cả một bữa ăn ba món gồm Kimbap (Cơm cuộn), Tteokbokki (bánh gạo cay) và Galbi (sườn) có giá 60.000 won (khoảng 1 triệu đồng) cũng được bán rất chạy, thúc đẩy tạo việc làm và kinh tế cho địa phương.
"Theo báo cáo của Bộ Văn hóa và Thể thao Hàn Quốc đầu năm 2023, các nghệ sĩ K-pop đã bán được hơn 80 triệu album trên toàn thế giới vào năm 2022 và số lượng người hâm mộ Hallyu toàn cầu đã tăng lên 156,6 triệu tại 116 quốc gia vào tháng 12/2021, tăng gấp 17 lần so với năm 2011, thể hiện quá rõ sức ảnh hưởng của K-pop", nữ tiến sĩ văn hóa dẫn chứng.
Nhóm Blackpink đã có 2 đêm diễn đáng nhớ và thành công tại Hà Nội (Ảnh: Blackpink Nationss).
Show Blackpink vượt mốc 100 triệu USD doanh thu và cách xây dựng văn hóa Hàn
Theo tạp chí Forbes, K-pop hiện là lĩnh vực mũi nhọn của Hàn Quốc, bên cạnh ngành ô tô, công nghệ thông tin và chất bán dẫn. Lợi ích của K-pop mang lại được thể hiện rõ nét qua những con số về doanh thu.
Số liệu từ Touring Data cho thấy, vào tháng 4/2023, concert Born Pink của Blackpink đã bán được khoảng 366.000 vé trong 26 đêm diễn đầu tiên, đạt 78,5 triệu USD. Đến tháng 5/2023, con số đã vượt mốc 100 triệu USD.
Thành công của Blackpink, BTS hay những nhóm nhạc thần tượng của Hàn Quốc khiến nhiều người phải đặt câu hỏi: "Lý do là gì?". "Không phải ngẫu nhiên họ sở hữu được danh tiếng và sự thành công lừng lẫy như vậy ở toàn cầu?".
Tại Hàn Quốc, 3 công ty SM Entertainment, YG Entertainment và JYP Entertainment là những "ông lớn" trong ngành giải trí. Mỗi công ty đều có những tiêu chí đào tạo nghệ sĩ riêng nhưng tựu chung, họ đều có một công thức bài bản, chuyên nghiệp.
Nhờ vậy, loạt nhóm nhạc thần tượng đình đám như SNSD, Big Bang, 2NE1, BTS, Blackpink, TWICE… không chỉ có chỗ đứng vững chắc tại thị trường nội địa mà còn vươn ra thế giới.
Để trở thành những thần tượng được hàng triệu người yêu mến, các thành viên trong nhóm nhạc ấy đều phải trải qua quy trình đào tạo khắt khe. Sau khi vượt qua vòng tuyển chọn, những thực tập sinh của công ty giải trí sẽ được luyện tập các kỹ năng từ hát, rap, vũ đạo cho đến ứng xử, phong thái trước công chúng.
Các lớp tập luyện của thực tập sinh thường diễn ra từ 9-10 giờ ngày hôm trước đến 2-3 giờ sáng ngày hôm sau, kéo dài liên tục trong khoảng 3-6 năm.
Ví dụ, như nhóm Blackpink, 4 cô gái đều phải dành trung bình từ 4 đến 6 năm thực tập tại công ty.
Thành viên Jennie - người có thời gian thực tập lâu nhất là 6 năm từng kể, mỗi ngày cô phải luyện tập đến 2h sáng và học mọi kỹ năng hát, nhảy, ngoại ngữ, ứng xử. Rosé tiết lộ thêm, họ phải luyện tập 14 tiếng một ngày, mỗi đợt kéo dài 13 ngày liên tục.
Với thời gian tập luyện liên tục trong nhiều năm dài nên khi ra mắt công chúng, các nhóm nhạc nhanh chóng thu hút khán giả bởi kỹ năng biểu diễn thuần thục, ấn tượng. Không chỉ vậy, họ còn được công ty quản lý xây dựng những hình tượng phù hợp với thị hiếu của công chúng, giúp gia tăng lượng khán giả hâm mộ ở trong và ngoài nước.
Thành công của Blackpink nói riêng hay "làn sóng Hallyu" nói chung còn có sự hậu thuẫn lớn từ Chính phủ Hàn Quốc. Bởi theo giới chuyên gia nhận định, việc văn hóa Hàn Quốc ngày càng được quảng bá rộng rãi đã góp phần không nhỏ giúp quốc gia này củng cố sức mạnh mềm.
Nhận thức được tầm quan trọng của K-pop cho sự phát triển về kinh tế, du lịch nước nhà, Chính phủ Hàn Quốc đóng vai trò trung tâm cho việc hỗ trợ các tài năng nghệ thuật. Năm 2022, Bộ Kinh tế và Tài chính Hàn Quốc đã dành 585 triệu USD cho phát triển văn hóa, tăng 43% so với năm 2021.
Chính phủ Hàn Quốc cũng góp phần quan trọng đưa nhóm nhạc thần tượng vượt ra khỏi khuôn khổ Hàn Quốc. Trong các sự kiện ngoại giao, việc đưa những thần tượng nổi tiếng góp mặt và biểu diễn hòa nhạc là một động thái giúp củng cố sự lớn mạnh của nền văn hóa Hàn Quốc.
Chia sẻ với phóng viên Dân trí, một nhạc sĩ, nhà sản xuất âm nhạc có tiếng tại Việt Nam (xin được giấu tên) nhận định: "K-pop - thị trường âm nhạc nổi tiếng rất lâu nhưng gần đây mới thâm nhập thành công vào Mỹ.
Việc đó cho thấy, thành công khó có thể đến từ một cá nhân mà cần sự nỗ lực của tập thể, các tập đoàn lớn, sự hậu thuẫn của Chính phủ, của Nhà nước.
Ví dụ, Bộ Văn hóa Hàn Quốc tài trợ cho nghệ sĩ như thế nào? Họ có định hướng về sự hỗ trợ của các tập đoàn lớn ra sao đối với nghệ sĩ. Họ dùng văn hóa để làm kích cầu cho nền kinh tế và ngành, sản phẩm khác".
Với Tiến sĩ văn hóa Đặng Thiếu Ngân, sự kiện Blackpink tới Việt Nam biểu diễn khiến nhiều người vốn không quan tâm, nay lại đặt câu hỏi về K-pop. Thực chất, với Hàn Quốc, mọi thứ đều có bài bản.
"Theo tôi được biết, Bộ Văn hóa và Thể thao của Hàn Quốc cũng như rất nhiều tổ chức, doanh nghiệp tư nhân đều luôn có những chuyên gia để nghiên cứu và hoạch định làm sao cho K-pop ngày càng phổ cập trên thế giới.
Chính phủ họ vạch ra một kế hoạch tổng thể có tầm nhìn xa để biến đất nước và K-content (nội dung Hàn) thành trung tâm nội dung văn hóa toàn cầu trong hàng chục năm tới.
Chính phủ phải cung cấp hỗ trợ tài chính và ưu đãi thuế cho những người sáng tạo tham gia trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Nên nếu như thời điểm của BTS và Blackpink qua đi, tôi tin rằng họ sẽ có những nhân tài để tỏa sáng tiếp theo. Còn vào khi nào, thì như ở trên, phải phụ thuộc vào thiên thời, địa lợi, nhân hòa", nữ tiến sĩ văn hóa lý giải.
Đồng quan điểm, ông Ngô Quang Đồng - Chuyên gia chính sách công của Viện Nghiên cứu chính sách và phát triển truyền thông (IPS) - cho rằng, "quả ngọt" của ngành giải trí xứ "kim chi" không phải đến trong một sớm, một chiều. Những hiện tượng như Blackpink, BTS đều dựa trên nền tảng văn hóa mạnh của Hàn Quốc.
"Tầm nhìn của họ xác định từ 30 năm nay, công nghiệp văn hóa, giải trí là ngành mũi nhọn đưa Hàn Quốc tiến ra thế giới.
Đó là tầm nhìn của cả quốc gia trên cơ sở Nhà nước, Chính phủ và doanh nghiệp tư nhân cùng làm chứ không phải đơn độc một mình ai. Đó là cả chiến lược phát triển về ngành công nghiệp văn hóa, giải trí", ông Đồng nói.
Chuyên gia truyền thông Hồng Quang Minh cũng cho rằng, thành công của ngành công nghiệp văn hóa, giải trí Hàn Quốc bắt nguồn từ những chiến lược bài bản của họ. Đồng thời, họ được Chính phủ ủng hộ và có lộ trình rõ ràng, đưa văn hóa lên làm đầu tàu phát triển.
30 năm cho một giấc mơ "Blackpink Việt"?
Các chuyên gia đều nhận định, thành công của concert Blackpink tại Hà Nội vừa qua là một tín hiệu đáng mừng cho ngành kinh doanh văn hóa, giải trí ở Việt Nam.
Qua đó, Việt Nam hoàn toàn có thể là lựa chọn tiềm năng để những ngôi sao quốc tế thực hiện những chương trình âm nhạc đẳng cấp, góp phần quan trọng cho việc phát triển kinh tế, du lịch nước nhà.
Sức ảnh hưởng của Blackpink nói riêng và văn hóa Hàn Quốc nói chung là điều mà Việt Nam cần nhìn nhận, học hỏi.
Ông Ngô Quang Đồng cho biết, dưới góc độ của một chuyên gia chính sách thì sự kiện Blackpink tổ chức concert ở Việt Nam là cơ hội để chúng ta "mở mang tầm mắt".
Trước câu hỏi: "Chúng ta có thể có nhiều đêm nhạc như Blackpink tại Việt Nam nhưng bao giờ có một Blackpink của Việt Nam ra thế giới? Cần làm gì để ngành biểu diễn tại Việt Nam có thể lấy được nguồn thu từ khán giả quốc tế?".
Ông Ngô Quang Đồng chia sẻ thẳng thắn: "Việt Nam muốn đạt được những thành công và giấc mơ như vậy từ âm nhạc, phim ảnh… trong vòng 20 năm thậm chí là 30 năm nữa thì phải xây dựng nền tảng vững mạnh, xác định đây là mục tiêu chiến lược.
Bên cạnh đó, phải có chế tài và cơ chế hướng dẫn cụ thể từ bây giờ. Phải có tầm nhìn dài hạn của quốc gia, coi công nghiệp văn hóa, giải trí là ngành trọng điểm, là ngành kinh doanh thực thụ".
Tuy nhiên, ông Đồng nhấn mạnh, Việt Nam không nhất thiết phải "đốt cháy giai đoạn" hay đi tắt đón đầu để nhanh chóng bắt kịp Hàn Quốc về văn hóa, mà nên bắt đầu nuôi dưỡng từ gốc rễ.
Ông nói: "Mình có hạt giống tốt, tiềm năng nhưng vai trò của Nhà nước ở đây là tạo ra một mảnh đất tốt để nuôi dưỡng cả khu rừng, từ đó mới mong một ngày có được những cây cổ thụ vươn lên cao lớn".
Tiến sĩ văn hóa Đặng Thiếu Ngân cũng nhìn nhận rằng, Việt Nam có rất nhiều chất liệu, tiềm năng con người để khai thác. Để đặt được nền móng "công nghiệp", cần phải có sự liên kết một cách đồng bộ, chuyên nghiệp thành một hệ thống giữa các thành phần sáng tạo nghệ thuật, phát hành, phân phối và quảng bá các sản phẩm, cũng như những chính sách hỗ trợ của Nhà nước (thuế, kết nối nước ngoài, tổ chức các sự kiện văn hóa lớn…) dành cho những đơn vị này hay những luật định cụ thể và rõ ràng để những người làm nghề có cái nhìn rõ ràng, cụ thể hơn khi vận hành.
"Ngoài ra, muốn có thành công để xây dựng nền công nghiệp văn hóa Việt Nam, còn cần sự chung tay, ủng hộ quyết liệt từ chính khán giả trong nước. Điều này, những năm gần đây đang có chuyển biến tích cực.
Khán giả Việt Nam chắc chắn về mọi mặt chẳng thua kém gì khán giả Hàn Quốc. Bằng chứng là, ngành công nghiệp văn hóa, giải trí của Hàn Quốc đã đánh giá fans (người hâm mộ) Việt là một trong những cộng đồng - thị trường tiềm năng, để dẫn đến sự kiện lần này - Blackpink tới Hà Nội đó thôi", chị bày tỏ.
Theo Dân Trí
