Kỷ lục ngoài không gian
Hôm nay, thứ Tư 5/6, là một ngày lịch sử cho việc khám phá không gian. Khi nửa đêm trôi qua ở thủ đô Moscow (00h00’20” giờ địa phương; khoảng 4h sáng giờ Hà Nội), nhà du hành vũ trụ người Nga Oleg Kononenko trở thành người đầu tiên trong lịch sử có tổng thời gian bay trên không gian đạt 1.000 ngày đêm.
Cột mốc này đến sau khi ông vượt qua kỷ lục trước đó là 878 ngày, 11 giờ, 29 phút và 48 giây do người đồng hương Guennadi Padalka nắm giữ. Kononenko hiện đang thực hiện sứ mệnh thứ 5 tới Trạm vũ trụ quốc tế (ISS), nơi ông vừa thiết lập mốc mới và sẽ tiếp tục ở đây trong hơn 3 tháng tới. Khi quay trở lại Trái đất vào ngày 23/9, ông đạt mốc 1.110 ngày ngoài không gian.
Nhà du hành vũ trụ 59 tuổi người Nga (ông sẽ đón sinh nhật 60 ngoài không gian, vào ngày 21/6) lần đầu tiên bay tới trạm vào tháng 4/2008. Kể từ đó, ông thực hiện 7 chuyến đi bộ ngoài không gian, với tổng cộng 44 tiếng rưỡi bên ngoài con tàu.
Kononenko không chỉ làm nên lịch sử với việc ở trong không gian mà còn có tầm nhìn về tương lai của việc khám phá không gian, khi các cường quốc trên thế giới đang xem xét việc xây dựng căn cứ lâu dài trên Mặt trăng, hoặc du hành tới Sao Hỏa.
Trong tuyên bố với hãng thông tấn xã TASS khi đánh bại Padalka, Kononenko bày tỏ mong muốn xây dựng một trạm sẽ trở thành “một ngôi nhà không gian thực sự”, lớn hơn, tiện nghi hơn và ít phụ thuộc hơn vào Trái đất.
Để đạt được mục tiêu này, Kononenko, người hiểu rõ mình đang nói về điều gì hơn ai hết, đã đề xuất hoàn thiện hệ thống tái tạo nước, cung cấp oxy và tái chế mảnh vỡ không gian.
Những cải tiến này có thể giúp cuộc sống trong không gian bền vững và thoải mái hơn cho các phi hành gia trong tương lai. Trong suốt sự nghiệp của mình, ông đã thể hiện sự cống hiến và cam kết đặc biệt đối với việc khám phá không gian.
Những chuyến đi quan trọng
Mặc dù NASA (Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ) rất giỏi trong việc công khai những thành tựu của mình và trong nhiều trường hợp dẫn đầu hoạt động thám hiểm không gian, nhưng về vấn đề ở lại trong không gian, các phi hành gia Nga đã đánh bại họ.
Tháng 9/2023, Frank Rubio quay trở lại Trái đất sau 371 ngày liên tiếp ở ngoài không gian, trong bối cảnh thời gian lưu trú trên quỹ đạo phải kéo dài vì con tàu đưa ông trở lại bị hư hỏng.
Rubio là người Mỹ có chuyến du hành quỹ đạo dài nhất nhưng vẫn kém xa Valeri Polikov, một người Nga khác đã ở lại trạm MIR (hay trạm vũ trụ Hòa Bình) trong 437 ngày, trong thời gian 1994-1995.
Polikov giữ kỷ lục ở lại không gian liên tiếp lâu nhất. Khoảng thời gian này đủ lâu để hoàn thành một chuyến đi khứ hồi tới Sao Hỏa. Polikov nói rằng trong suốt thời gian xa gia đình hoặc bạn bè, ông cảm thấy chán nản khi bắt đầu cũng như khi kết thúc sứ mệnh.
Thời gian lưu trú lâu của các phi hành gia người Nga rất quan trọng để kiểm soát khía cạnh tâm lý của những chuyến đi dài hạn. Polikov, qua đời năm 2022, là một bác sĩ và đã nghiên cứu ảnh hưởng của không gian đến sinh lý con người.
Hậu quả lớn của việc di chuyển khỏi bề mặt Trái đất quá lâu là mất khối lượng cơ bắp, giảm hơn 1% khoáng chất trong xương mỗi tháng ở trong không gian. Khi quay trở lại Trái đất, công việc phục hồi theo chế độ đặc biệt là cần thiết và có thể mất nhiều năm để hoàn thành.
Ngoài việc tăng nguy cơ gãy xương, nguy cơ ung thư tăng do tiếp xúc với bức xạ vũ trụ, thậm chí cả các vấn đề về rối loạn cương dương cũng đã được phát hiện.
Thông tin được tích lũy từ những chuyến đi của Kononenko sẽ được sử dụng để thiết kế các chiến lược, nhằm giảm bớt những vấn đề mà con người sẽ gặp phải khi thiết lập căn cứ lâu dài trên Mặt trăng, hoặc giấc mơ lần đầu tiên đặt chân lên Sao Hỏa.
