Trong nửa đầu năm 2023, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tại TPHCM tiếp tục đạt nhiều kết quả quan trọng, đạt hiệu quả hơn cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, công tác phòng, chống tham nhũng vẫn gặp nhiều khó khăn, hạn chế bởi cả nguyên nhân khách quan và chủ quan.
Trong báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng quý II và 6 tháng đầu năm 2023, TPHCM đã nêu rõ việc một số biện pháp phòng ngừa tham nhũng chưa đáp ứng được yêu cầu, hiệu quả thấp. Các văn bản liên quan phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thường phát hành theo chế độ mật, dẫn đến khó tiếp cận, triển khai thực hiện, một số kết luận, kiến nghị thanh tra chưa được thực hiện kịp thời, đầy đủ.
Bên cạnh đó, nhiều cơ quan, tổ chức, đơn vị chưa quan tâm đúng mức đến việc thực hiện các giải pháp phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực, nhất là chuyển đổi vị trí công tác, việc kiểm tra, giám sát kê khai, công khai và kiểm soát tài sản, thu nhập.
Đặc biệt, việc phát hiện tham nhũng, tiêu cực còn ít so với thực tế, quá trình xử lý kéo dài. Công tác kiểm tra, giám sát nội bộ của các cơ quan, tổ chức, đơn vị được đánh giá là chưa hiệu quả, việc tự phát hiện tham nhũng, tiêu cực còn ít.
Trong số các nguyên nhân khách quan được nhận diện, TPHCM cho rằng, cán bộ, công chức, người dân còn e ngại, cả nể, chưa kiên quyết trong đấu tranh, góp ý, phê bình, phản ánh nên việc tiếp cận thông tin, hiệu quả còn chưa đáp ứng yêu cầu.
Hầu hết các vụ án, vụ việc tham nhũng có tiến độ điều tra chậm do tính chất phức tạp, sai phạm từ nhiều năm trước, gặp khó khăn trong việc thu thập tài liệu, chứng cứ. Mặt khác, lực lượng điều tra viên còn mỏng, phải thực hiện điều tra, giải quyết nhiều vụ án, tố giác, tin báo về tội phạm khác nên tiến độ bị ảnh hưởng.
Về phần nguyên nhân chủ quan, UBND TPHCM cho biết, các quy định cụ thể bảo vệ người tố cáo tham nhũng, tiêu cực, nghiêm trị hành vi đe dọa, trả thù người tố cáo còn thiếu. Điều này dẫn đến tâm lý của người dân, cán bộ, công chức còn e ngại trong đấu tranh, tố cáo hành vi tham nhũng, tiêu cực.
TPHCM cũng còn một bộ phận cán bộ, công chức thiếu tu dưỡng, rèn luyện, lợi dụng sơ hở trong quản lý, cơ chế, chính sách để nhũng nhiễu, tham nhũng, tiêu cực, lợi dụng nhiệm vụ được giao để vòi vĩnh, cố ý làm trái quy định, quy trình công tác để vụ lợi.
Về mặt cơ chế, thành phố cho biết, một số chính sách, cơ chế kinh tế, văn hóa, xã hội chưa đồng bộ, chưa theo kịp thực tiễn. Tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ và mối quan hệ phối hợp giữa các cấp, các ngành, các tổ chức trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực còn chưa thật sự chặt chẽ.
