Ngày 22/1 năm xưa: Thiền sư Thích Nhất Hạnh viên tịch

Tổng hợp| 22/01/2024 06:00

Ngày 22/1/2022, Thiền sư Thích Nhất Hạnh viên tịch, hưởng thọ 97 tuổi và 72 năm hạ lạp

Cách mạng Nga 1905

Ngày 22/1/1905, một linh mục tên Gapone dẫn đầu đoàn biểu tình ôn hoà, trong đó có 30.000 công nhân tiến đến Cung điện Mùa Đông (cung điện của Sa hoàng). Đoàn biểu tình không mang vũ khí, lại còn cầm cờ xí, tượng thánh, hình ảnh hoàng đế, cố đạo Gapone cũng chỉ đệ trình một đơn thỉ nguyện cải cách chính trị và xã hội lên Nikolai II.

22.jpg
Tranh vẽ 'Ngày Chủ nhật đẫm máu'. Ảnh: historynet

Thế nhưng, Nikolai II hạ lệnh cho bắn vào quần chúng. Hậu quả là hơn 1.000 người thiệt mạng và 5.000 người bị thương. Sự kiện này gọi là vụ thảm sát "Ngày chủ nhật đẫm máu (1905).

Vụ thảm sát "Ngày chủ nhật đẫm máu" đã khiến cho phần lớn thợ thuyền không còn lòng tôn kính đối với chế độ Sa hoàng nữa. Sau đó, nhiều cuộc biểu tình, bãi công và binh biến của công dân và cả nông dân diễn ra.

Cách mạng Nga (1905) là cuộc cách mạng dân chủ đầu tiên trong lịch sử Nga, diễn ra từ 1905 đến 1907. Cuộc Cách mạng vô sản và XHCN này đã đánh đổ chế độ quân chủ chuyên chế Sa hoàng.

Cách mạng (1905) được xem là cuộc tổng diễn tập tạo đã cho thắng lợi của cuộc Cách mạng Nga (1917).

-Vụ 'Roe kiện Wade'

Ngày 22/1/1973, Tòa án Tối cao Mỹ đã ban hành một trong những quyết định quan trọng nhất: phán quyết trong vụ ‘Roe kiện Wade’ bác bỏ việc hình sự hóa việc phá thai tại Texas

Quyết định trên mang tính bước ngoặt của Tòa án Tối cao Mỹ trong đó Tòa án phán quyết rằng Hiến pháp Mỹ bảo vệ quyền tự do của một phụ nữ mang thai được chọn phá thai. Quyết định đã đánh nhiều luật phá thai của tiểu bang và liên bang khi đó, thúc đẩy một cuộc tranh luận quốc gia vẫn còn diễn ra ở Mỹ.

abortion-sign-1971-750.jpg
Cấm và không cấm phá thai hiện nay vẫn tranh luận gay gắt không chỉ ở Mỹ. Ảnh: politico

Quyết định liên quan đến trường hợp của một người phụ nữ tên Norma McCorvey — được biết đến trong vụ kiện của bà dưới biệt danh "Jane Roe" — người vào năm 1969 đã mang thai đứa con thứ ba và muốn phá thai.

Nhưng McCorvey sống ở Texas, nơi cấm phá thai. Bà nhờ cậy luật sư Sarah Weddington và Linda Coffee đệ đơn kiện lên tòa án liên bang chống lại công tố viên tại địa phương là Henry Wade.

‘Jane Roe’ và các luật sư cho rằng luật chống phá thai của Texas là vi hiến. Một hội đồng ba thẩm phán của Tòa án Quận Bắc Texas đã xét xử vụ án và phán quyết có lợi cho bà.

Vụ Roe kiện Wade định hình lại chính trị Hoa Kỳ, phân chia phần lớn nước Mỹ thành các phong trào về quyền phá thai và chống phá thai.

-George Foreman đánh bại Joe Frazier

Ngày 22/1/1973, trận đấu quyền Anh kinh điển giữa hai tay đấm hạng nặng lúc bấy giờ là George Foreman và Joe Frazier.

Trận đấu này còn được đặt tên là The Sunshine Showdown, diễn ra tại Kingston (Jamaica) để tranh đai vô địch hạng nặng WBA, WBC.

ufaama2ninho3p263ofkmvqesm.jpg
George Foreman chỉ mất chưa tới hai hiệp để đánh bại Joe Frazier. Ảnh: WBC

Tuy nhiên, trận đấu chỉ kéo dài hai hiệp, với việc Foreman tung cú đánh kỹ thuật vào phút 1:35 của hiệp thứ hai để hạ gục đối thủ.

Trong trận tái đấu vào năm 1976, George Foreman tiếp tục đánh bại Joe Frazier ở hiệp thứ 5.

Nhà thần kinh học đầu tiên bay vào vũ trụ

Ngày 22/1/1992, Roberta Bondar trở thành người phụ nữ Canada đầu tiên và là nhà thần kinh học đầu tiên du hành vào vũ trụ.

Đầu năm 1990, Bondar được chọn làm chuyên gia về tải trọng cho Phòng thí nghiệm Vi trọng lực Quốc tế đầu tiên (IML-1 nhằm mục đích nghiên cứu tác động của tình trạng không trọng lượng đối với các sinh vật sống.

roberta-bodnar-stephen-oswald-international-microgravity-laboratory-1992_11zon.jpg
Roberta Bondar làm việc trên tàu con thoi Discovery. Ảnh: Britanica

Bà bay vào vũ trụ với tư cách là chuyên gia về tải trọng trên tàu con thoi Discovery trong sứ mệnh STS-42, phóng lên vũ trụ vào ngày 22/1/1992. Trong sứ mệnh kéo dài 8 ngày, bà và sáu phi hành gia khác đã tiến hành một số thí nghiệm khoa học vật liệu và khoa học đời sống trên Spacelab, tập trung vào khả năng thích ứng của hệ thần kinh con người với trọng lực thấp và phân tích tác động của vi trọng lực lên các sinh vật sống khác

Năm 2003 Bondar được bổ nhiệm làm hiệu trưởng của Đại học Trent ở Peterborough, Ontario, giữ chức vụ này cho đến năm 2009.

Ngoài ra bà còn là một nhiếp ảnh gia thành công đã xuất bản hai cuốn sách ảnh do mình thực hiện: Touching the Earth (1994) về chuyến bay vũ trụ , và ‘The Arid Edge of Earth’ (2006) về sa mạc.

-Thổ dân châu Mỹ đầu tiên làm Tổng thống

Ngày 22/1/2006 Evo Morales tuyên thệ nhậm chức tổng thống Bolivia, trở thành người gốc thổ dân châu Mỹ đầu tiên đầu tiên giữ chức vụ này, kể từ thời thuộc địa Tây Ban Nha,

Evo Morales , sinh ngày 26/10/1959, là người thuộc bộ tộc Aymara. Ông trở thành Tổng thống thứ 80 của Bolivia, đồng thời giữ kỷ lục cầm quyền lâu năm nhất với 13 năm cầm quyền.

evo-morales-ayma.jpg
Evo Morales thời điểm nhậm chức Tổng thống. Ảnh: Politico

Tại thời điểm nhậm chức năm 2006, Bolivia có tỷ lệ mù chữ cao nhất Mỹ Latinh – 16% dân số. Đất nước này cũng chịu nạn đói nghèo trầm trọng. Theo tạp chí “Journal of Latin American Studies”, 35% dân số sống trong cảnh “cực nghèo” và 58,9% sống trong cảnh “nghèo vừa phải”.

Nhiệm kỳ thứ hai của ông sa lầy trong biểu tình. Người biểu tình đòi nâng lương tối thiểu và đảo ngược một số cải cách chính phủ.

bolivia-crisis-morales-resignation.jpg
Evo Morales qua đêm trong căn phòng tồi tàn khi mới đến Mexico. Ảnh: AP

Ngày 20/10/2019, ông đắc cử nhiệm kỳ thứ tư song kết quả bỏ phiếu không được phe đối lập công nhận. Sau khi quân đội và cảnh sát yêu cầu từ chức, ông Morales tuyên bố từ chức và lên máy bay sang Mexico.

Tại Mexico, hình ảnh ông phải ngủ trên nền xi măng trong căn phòng sập sệ, không có nệm, chỉ có chiếc chiếu và chiếc màn tồi tàn đã gây sốc với cả thế giới.

-Thiền sư Thích Nhất Hạnh viên tịch

Ngày 22/1/2022, Thiền sư Thích Nhất Hạnh viên tịch, hưởng thọ 97 tuổi và 72 năm hạ lạp

Ông là một nhân vật có ảnh hưởng lớn trên thế giới, một trong những người tiên phong mang đạo Bụt, đặc biệt là pháp môn chánh niệm đến xã hội phương Tây và góp phần xây dựng một cộng đồng Phật giáo Dấn thân cho thế kỷ XXI.

thay_11zon.jpg

Ông đồng thời cũng là người sáng lập tông phái Truyền thống Làng Mai, được lịch sử công nhận là nguồn cảm hứng chính và là người đưa ra khái niệm Phật giáo dấn thân. Ông cũng là giảng viên, nhà văn, nhà thơ, nhà khảo cứu, nhà hoạt động xã hội.

Nổi bật Việt Báo
Đừng bỏ lỡ
Ngày 22/1 năm xưa: Thiền sư Thích Nhất Hạnh viên tịch
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO