Sau sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo DeepSeek, làn sóng văn hóa mới nhất từ Trung Quốc này tiếp tục gây chấn động. Siêu phẩm hoạt hình Na Tra 2 (Ne Zha 2; tên tiếng Việt: "Na Tra 2: Ma đồng náo hải") đã phá vỡ nhiều kỷ lục doanh thu: trở thành bộ phim đầu tiên trên thế giới vượt mốc 1 tỷ USD doanh thu tại một thị trường duy nhất, là tác phẩm không thuộc Hollywood đầu tiên gia nhập CLB 1 tỷ USD, và cũng là phim châu Á đầu tiên lọt vào top 20 doanh thu toàn cầu... Tất cả những thành tích này đều được ghi nhận mà không cần ra mắt tại nước ngoài.
Phần thứ hai của loạt phim dựa trên thần thoại này, với nhân vật chính là Na Tra, một cậu bé nghịch ngợm, đã tạo nên cơn sốt lớn tại Trung Quốc, thu hút mọi đối tượng khán giả, đặc biệt là gia đình, khơi dậy niềm tự hào dân tộc đối với các sản phẩm nội địa trong bối cảnh cạnh tranh địa kinh tế với Mỹ.
Khi doanh thu phim vượt mốc 10 tỷ nhân dân tệ (1,38 tỷ USD) hôm thứ Năm vừa qua, Mao Ning, người đứng đầu bộ phận Báo chí và Ngoại giao Công chúng của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, bình luận trên X: “Một kỷ lục mới trong lịch sử điện ảnh Trung Quốc! Tôi tự hào vì đã đóng góp một phần nhỏ vào thành công này”.
Bộ phim được công chiếu vào ngày 29/1, trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, thời điểm vàng cho các dự án điện ảnh lớn. Chỉ trong 15 ngày, phim thu hút 200 triệu lượt xem, trung bình hơn 13 triệu lượt mỗi ngày, và con số này vẫn tiếp tục tăng; nhiều khán giả xem đi xem lại 2, 3, thậm chí 4 lần, và khuyến khích người khác trên mạng xã hội cùng phá vỡ các kỷ lục.
Ngày 14/2, phim ra mắt tại Mỹ và thu về hơn 7 triệu USD trong 3 ngày đầu tiên, dù chỉ được chiếu tại 660 rạp. Doanh thu trung bình trên mỗi màn hình của phim đứng thứ 2 trong số các phim ăn khách nhất, chỉ sau phần mới nhất của Captain America.
Được viết và đạo diễn bởi Yang Yu, biệt danh Jiaozi (Sủi Cảo; lấy theo tên gọi của món bánh nổi tiếng của Trung Quốc, rất thịnh hành ở Đông Á), Na Tra 2 hiển nhiên là bộ phim có lượt xem cao nhất trong lịch sử Trung Quốc, vượt qua Chiến lang 2 (2017). Chỉ mất 8 ngày và 5 giờ để phim trở thành tác phẩm có doanh thu cao nhất, vượt qua Trận chiến hồ Trường Tân (2021). Một ngày sau, phim vượt qua "Star Wars: The Force Awakens" (2015) để trở thành phim có doanh thu cao nhất tại một thị trường duy nhất (Mỹ).
Sự kiện này mang lại một luồng sinh khí kinh tế trong bối cảnh tiêu dùng trì trệ và những bất ổn tài chính. Đồng thời, nó cũng cho thấy khán giả Trung Quốc đang nghiêng về các sản phẩm nội địa thay vì những tác phẩm đến từ Hollywood. “Kỷ lục doanh thu của Na Tra 2 không chỉ biến nó thành một gã khổng lồ phòng vé, mà còn là một hiện tượng văn hóa, nhấn mạnh khả năng của Trung Quốc trong việc sản xuất những tác phẩm ăn khách chạm đến cảm xúc của khán giả trong nước”, China Daily bình luận.
Câu chuyện của phim mang đậm chất Trung Quốc. Cả phần một và phần hai đều lấy cảm hứng từ nhân vật thần thoại Na Tra, có nguồn gốc từ Phật giáo và Đạo giáo, với những truyền thuyết được ghi lại trong tiểu thuyết Phong thần diễn nghĩa từ thế kỷ 16. Mọi người ở Trung Quốc đều biết đến những cuộc phiêu lưu của Na Tra từ khi còn đi học.
Chất lượng hoạt hình của phim được đánh giá cao; hiệu ứng 3D được thể hiện xuất sắc trên màn hình lớn. Rạp chiếu gần như kín chỗ vào một buổi chiều thứ Tư tại Bắc Kinh, tại một rạp chiếu có đến 19 suất chiếu mỗi ngày cho Na Tra 2. Bộ phim cũng là một hành trình qua những khung cảnh mơ mộng của Trung Quốc, với những cung điện trên mây, những con rồng chiến binh, những trận chiến sinh tử và vô số sinh vật sáng tạo. Phim tiếp nối xu hướng mới của Trung Quốc trong việc sáng tạo những câu chuyện giả tưởng lấy cảm hứng từ thần thoại, như trò chơi điện tử Black Myth: Wukong.
“Thiết kế cảnh quay thật tuyệt vời, rất chuyên nghiệp”, Xiao Juan, một giáo viên 30 tuổi từ thành phố Hạ Môn, chia sẻ. Cô đã xem phim đến 5 lần! Cả 5 lần cô đều đi cùng chồng. Họ khám phá nhiều định dạng khác nhau, từ Imax 3D đến Dolby Atmos 4K. “Thành công của phim phản ánh sự phát triển của kỹ thuật hoạt hình Trung Quốc trong bối cảnh phát triển công nghệ nói chung”, cô nói thêm, cũng như nhắc đến những chiến thuật quân sự cổ đại được đề cập trong phim.
Xiao cho rằng một phần sức hút của phim là việc nó mang một biểu tượng quá khứ đến hiện tại: “Phim thể hiện văn hóa truyền thống với một góc nhìn mới”. Tuy nhiên, Xiao nghĩ rằng nếu là người nước ngoài, có lẽ cô sẽ không hứng thú đến vậy. Vẫn còn phải xem liệu bộ phim có thành công trên toàn cầu sau màn ra mắt đầy hứa hẹn tại Hollywood hay không.
“Tôi tự hào vì Na Tra 2 là bộ phim được tạo ra hoàn toàn bởi một đội ngũ Trung Quốc và dựa trên một câu chuyện truyền thống Trung Quốc”, Zhizhi, một phụ nữ 30 tuổi sống tại Bắc Kinh, chia sẻ. Cô đã xem phim 2 lần và đang cân nhắc mua vé lần nữa. Cô bị thu hút bởi những nhân vật trong phim. Khác với những bộ phim khác, trong phim này, nhân vật tốt không hoàn toàn tốt và nhân vật xấu cũng không hoàn toàn xấu, điều mà cô cho là rất thực tế. Cô cũng xúc động trước câu chuyện cá nhân của đạo diễn Jiaozi, một cử nhân ngành Dược đã từ bỏ con đường cũ để theo đuổi đam mê làm phim hoạt hình; ông tự học và dành cả thập kỷ qua để thực hiện loạt phim này.
Na Tra 2 đã đưa khán giả Trung Quốc trở lại rạp. Năm 2024, doanh thu phòng vé giảm 23% so với năm trước và 34% so với mức đỉnh trước đại dịch năm 2019. “Thành công của bộ phim này là một tín hiệu quan trọng cho sự phục hồi của thị trường điện ảnh và thị trường tiêu dùng tại Trung Quốc”, Hu Xijin, cựu tổng biên tập Global Times, giải thích. “Đây cũng là minh chứng cho sự tự tin văn hóa ngày càng tăng của người dân Trung Quốc”.
Một số người hâm mộ còn nhìn thấy ý nghĩa sâu xa hơn. “Đây không chỉ là thành công về doanh thu; nó còn phá vỡ sự độc quyền của phim ảnh, văn hóa và ý thức hệ Mỹ trên toàn cầu”, một người dùng Weibo viết. “Có thể nói rằng DeepSeek đã vượt mặt Mỹ về sức mạnh cứng, trong khi Na Tra 2 đã làm điều tương tự với sức mạnh mềm”.
