Đề xuất được Bộ Thương mại Mỹ đưa ra sau khi chính quyền Tổng thống Joe Biden bày tỏ quan ngại trước việc các công ty Trung Quốc có thể thu thập dữ liệu về tài xế và hạ tầng của Mỹ, cũng như khả năng can thiệp từ xa đối với những chiếc ô tô thông minh trên đường phố Mỹ.
CNN thông tin, thuật ngữ mà Bộ Thương mại Mỹ sử dụng là “connected vehicles” (phương tiện kết nối), bao gồm bất kỳ ô tô/ xe buýt/ xe tải nào kết nối mạng.
Quy định áp dụng với phần cứng, phần mềm cho phép một phương tiện liên lạc với thế giới bên ngoài như Bluetooth, Wi-Fi hay mạng di động.
Theo Financial Times, đây là động thái mới nhất trong nỗ lực lớn hơn của Mỹ nhằm hạn chế phương tiện, phần mềm và linh kiện Trung Quốc. Năm nay, Mỹ đã tăng mạnh thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Trung Quốc, bao gồm đánh thuế 100% với xe điện sản xuất ở đây.
Các công ty có thể xin ngoại lệ nếu chứng minh được họ đang thực hiện các biện pháp giảm nhẹ như kiểm soát hay kiểm tra tại hiện trường. Tuy nhiên, một quan chức cấp cao tiết lộ với Financial Times rằng quy định về cơ bản sẽ cấm xe hơi Trung Quốc.
Trong một tuyên bố, Lin Jian, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, cho biết Trung Quốc phản đối việc Mỹ “mở rộng khái niệm an ninh quốc gia và các hành động phân biệt đối xử với các công ty và sản phẩm Trung Quốc”.
Nước này kêu gọi Mỹ “tôn trọng các nguyên tắc thị trường và cung cấp một môi trường kinh doanh cởi mở, công bằng, minh bạch và không phân biệt đối xử cho các doanh nghiệp Trung Quốc".
Đề xuất của Bộ Thương mại Mỹ còn bao gồm phần cứng và phần mềm ô tô thông minh của Nga. Hồi tháng 2, Tổng thống Biden ra lệnh điều tra liệu xe thông minh Trung Quốc có đe dọa an ninh với người Mỹ hay không.
Theo Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo, các đề xuất nhằm giải quyết những nguy cơ an ninh quốc gia mới, trước khi các nhà cung ứng, nhà sản xuất xe hơi và linh kiện xe hơi liên quan đến Trung Quốc hoặc Nga trở nên phổ biến tại Mỹ. Bà chỉ sang châu Âu như một “câu chuyện cảnh giác”, nơi ô tô Trung Quốc nhanh chóng tràn ngập thị trường.
“Chúng tôi biết cách làm của Trung Quốc, vì thế chúng tôi sẽ không chờ đến khi đường phố của chúng ta tràn ngập xe và rủi ro đặc biệt lớn”, bà nói.
Chính quyền ông Biden sẽ soạn thảo quy định cuối cùng sau 30 ngày lấy ý kiến công chúng, với mục tiêu là công bố quy định trước khi hết nhiệm kỳ. Các lệnh cấm phần mềm có thể có hiệu lực với các mẫu xe năm 2027, còn lệnh cấm phần cứng với các mẫu xe tháng 1/2029 hoặc 20230.
Bộ Thương mại Mỹ cũng đánh giá các ngành công nghiệp khác như drone, hạ tầng đám mây để xem có thực hiện hành động tương tự không. Các quan chức cho biết việc loại bỏ phần mềm Trung Quốc hay Nga tại Mỹ tương đối đơn giản nhưng phần cứng là thách thức lớn.
Chuỗi cung ứng của các linh kiện khá phức tạp và có nhiều phần cứng Trung Quốc. Trong thời gian chờ đợi, cần phải tập trung dịch chuyển một số phần của chuỗi cung ứng sang nhà cung cấp khác.
Cuộc điều tra kéo dài 7 tháng của Bộ Thương mại Mỹ tiết lộ hàng loạt nguy cơ từ ô tô thông minh khi chúng ngày càng liên kết chặt chẽ với hạ tầng quan trọng, bao gồm các trạm sạc, đường phố thông minh, thành phố thông minh.
Thậm chí, trong các trường hợp cực đoan, thế lực thù địch nước ngoài có thể tắt hoặc chiếm quyền kiểm soát tất cả phương tiện hoạt động tại Mỹ cùng một lúc, gây tai nạn và phong tỏa đường phố, theo Bộ trưởng Raimondo.
Chia sẻ với CNN, một quan chức cao cấp giấu tên cho biết quy định không áp dụng với những xe đã cài đặt phần mềm Trung Quốc đang hoạt động.
Về phía Trung Quốc, nước này cũng có những lo ngại riêng đối với dữ liệu mà xe điện Tesla thu thập. Theo CNN, một số tổ chức còn cấm xe Tesla đi vào khu vực của họ.
(Theo FT, CNN)
