Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đang xem xét thêm các biện pháp hạn chế Trung Quốc tiếp cận công nghệ chip dùng cho trí tuệ nhân tạo (AI). Trang Bloomberg hôm 11-6 dẫn một số nguồn thạo tin cho biết bước đi mới nhất tập trung vào một kiến trúc chip tiên tiến, gọi tắt là GAA. Đây là một loại kiến trúc bóng bán dẫn giúp cải thiện hiệu suất chip và giảm tiêu thụ năng lượng.
Mục tiêu là khiến Trung Quốc gặp khó hơn trong việc lắp ráp các hệ thống máy tính tinh vi cần thiết để xây dựng và vận hành các mô hình AI. Ngoài ra, động thái trên còn nhằm hạn chế việc tiếp cận công nghệ còn mới này trước khi nó được thương mại hóa.
Một số công ty như Nvidia, Intel, Advanced Micro Devices (đều của Mỹ) cùng với các đối tác dự định bắt đầu sản xuất hàng loạt chất bán dẫn với thiết kế GAA trong năm tới.
Mỹ hiện áp đặt nhiều hạn chế đối với việc bán chất bán dẫn tiên tiến và công cụ sản xuất chip cho Trung Quốc. Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo không ít lần tuyên bố Washington sẽ có thêm động thái tương tự khi cần để ngăn công nghệ AI tiên tiến nhất rơi vào tay Bắc Kinh, lấy lý do công nghệ mới này có thể mang lại lợi thế cho quân đội Trung Quốc.
Đáp lại, Trung Quốc cáo buộc Mỹ lợi dụng khái niệm an ninh quốc gia và sử dụng quyền lực nhà nước để tăng cường trấn áp các công ty của nước này.
Chính quyền ông Biden hiện chạy đua với thời gian để ban hành các quy định bổ sung trước cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 và đang cân nhắc xem cần ưu tiên công nghệ nào. Cục Công nghiệp và An ninh (BIS) của Bộ Thương mại Mỹ gần đây đã gửi dự thảo quy định GAA tới một ủy ban tư vấn công nghệ.
Ủy ban này gồm các chuyên gia trong ngành công nghiệp chip, đưa ra lời khuyên về các thông số kỹ thuật cụ thể - bước cuối cùng trong quy trình quản lý. Dù vậy, quy định về GAA vẫn chưa được hoàn tất do bị chỉ trích là quá rộng.
Hiện chưa rõ liệu quy định mới, nếu được thực thi, có thể hạn chế Trung Quốc phát triển chip GAA của riêng mình hoặc tiến xa hơn. Ngoài ra, cũng chưa rõ liệu quy định này có tìm cách ngăn các công ty nước ngoài, nhất là hãng chip của Mỹ, bán sản phẩm cho các nhà sản xuất điện tử Trung Quốc hay không.
Một nguồn tin cho Bloomberg biết các biện pháp sẽ không đi xa đến mức cấm hoàn toàn xuất khẩu chip GAA, mà thay vào đó sẽ tập trung vào công nghệ cần thiết để sản xuất chúng.
Một khả năng khác cũng được tính đến là hạn chế xuất khẩu chip bộ nhớ băng thông cao, được sử dụng để giúp tăng tốc ứng dụng AI. Chip này hiện được sản xuất bởi những công ty như SK Hynix (Hàn Quốc), Micron Technology (Mỹ) và được sử dụng bởi những tên tuổi như Nvidia.
Theo Reuters, một loạt biện pháp hạn chế nghiêm ngặt hơn về xuất khẩu chất bán dẫn tiên tiến sang Trung Quốc đã ảnh hưởng đến vị thế của các nhà sản xuất chip. Các công ty như Intel và Qualcomm cho biết doanh số bán hàng của họ bị ảnh hưởng sau khi Mỹ thu hồi một số giấy phép xuất khẩu chip cho một khách hàng của họ tại Trung Quốc.
Ngoài ra, các biện pháp trên còn ngăn hãng Taiwan Semiconductor Manufacturing Co (TSMC), trụ sở ở Đài Loan (Trung Quốc), nhận đơn đặt hàng sản xuất chip AI tiên tiến do công ty này sử dụng công cụ sản xuất chip của Mỹ.
Để tiếp tục hợp tác với TSMC, một số công ty Trung Quốc buộc phải thiết kế những chip AI ít mạnh hơn. Cụ thể, theo Reuters, 2 công ty MetaX và Enflame đã gửi các thiết kế chip cấp thấp hơn cho TSMC vào cuối năm 2023 để tuân thủ các hạn chế của Mỹ.
