Thanh tra Chính phủ vừa ban hành thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong quản lý, thực hiện quy hoạch và đầu tư xây dựng các công trình điện theo Quy hoạch điện VII và Quy hoạch điện VII điều chỉnh.
Xây dựng dự án khi chưa được thuê đất
Tại tỉnh Đắk Nông, Thanh tra Chính phủ chỉ rõ một số sai phạm trong việc chấp thuận chủ trương đầu tư đối với một số dự án nhà máy điện gió.
Theo Thanh tra Chính phủ, các dự án nhà máy điện gió của tỉnh Đắk Nông đều được xây dựng trên đất quy hoạch khoáng sản (Ảnh: Thanh Hằng).
Theo đó, năm 2020, UBND tỉnh Đắk Nông ban hành các quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư 6 dự án nhà máy điện gió gồm Nam Bình 1, Đắk Hòa, Asian Đắk Song 1, Đắk N'Drung 1,2,3. Vị trí các khu đất thực hiện dự án chưa được quy hoạch sử dụng vào mục đích xây dựng công trình năng lượng.
Đáng chú ý, 5/6 dự án nhà máy điện gió được UBND tỉnh Đắk Nông cho chủ đầu tư thuê đất với tổng diện tích gần 65ha nằm trong khu vực Quy hoạch phân vùng thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng bô xít giai đoạn 2007-2015, có xét đến năm 2025, đã được Thủ tướng phê duyệt trước đó.
Bên cạnh những vi phạm trong việc chấp thuận chủ trương đầu tư, cho thuê đất thực hiện dự án, Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra nhiều sai phạm trong việc khởi công, nghiệm thu và vận hành thương mại các dự án NMĐG trên địa bàn tỉnh Đắk Nông.
Trong số này, nhà máy điện gió Nam Bình 1, Đắk Hòa, Đắk N'Drung 1,2,3 đã khởi công xây dựng khi đất xây dựng chưa được UBND tỉnh Đắk Nông cho thuê. Riêng dự án nhà máy điện gió Nam Bình 1 khởi công xây dựng khi chưa có thông báo kết quả thẩm định thiết kế kỹ thuật của Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, Bộ Công thương.
Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND tỉnh Đắk Nông, Bộ Công thương chủ trì, chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến những tồn tại, khuyết điểm đã được chỉ ra.
Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng giao Bộ Công an tiếp nhận hồ sơ, tài liệu để xem xét, điều tra liên quan đến việc quản lý, sử dụng đất thực hiện đầu tư 5 dự án điện gió chồng lấn trên đất quy hoạch.
Chỉ 1 dự án hoạt động
Năm 2021, Dân trí từng phản ánh, liên tục trong nhiều tháng, trên địa bàn tỉnh Đắk Nông xuất hiện tình trạng xô xát giữa người dân địa phương và người của các dự án điện gió. Đỉnh điểm, nhiều người dân phải nhập viện vì mâu thuẫn giữa hai bên được giải quyết bằng bạo lực.
Nguyên nhân là trong quá trình thỏa thuận đền bù, các hộ dân và chủ đầu tư điện gió không tìm được tiếng nói chung. Trong khi đó, nhiều chủ đầu tư muốn đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án để sớm đưa vào vận hành thương mại.
Tình trạng xô xát giữa người dân với doanh nghiệp liên tục xảy ra vào thời điểm cuối tháng 9/2021 (Ảnh chụp màn hình).
Tuy nhiên, theo tìm hiểu, đến đầu năm 2024, trong số 6 dự án điện gió được UBND tỉnh Đắk Nông chấp thuận chủ trương đầu tư, chỉ có dự án nhà máy điện gió Đắk Hòa vận hành, đóng góp ngân sách cho tỉnh Đắk Nông.
Cụ thể, dự án nhà máy điện gió Đắk Hòa có công suất 50MW, với tổng vốn đầu tư khoảng 1.600 tỷ đồng. Từ khi vận hành tới nay, dự án này đóng góp sản lượng điện hàng năm khoảng 162,3 triệu kWh - chiếm 6,98% các nguồn điện cung cấp trên địa bàn Đắk Nông.
Hiện tại chỉ có dự án NMĐG Đắk Hòa đã vận hành thương mại (Ảnh: Thanh Hằng).
Ba dự án điện gió lớn nhất ở Đắk Nông đã được triển khai nhưng chưa hoàn thành là nhà máy điện gió Đắk N'Drung 1, 2, 3. Ba dự án có công suất thiết kế 100MW/dự án, tổng cộng có 81 trụ tua bin điện gió.
Trong khi đó, dự án nhà máy điện gió Nam Bình 1 cũng hoàn thành khá sớm nhưng do kỹ thuật, thời tiết nên không được vận hành thương mại.
