Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Lê Ngọc Châu vừa ký kết luận thanh tra liên quan đến công tác quản lý và tổ chức các hoạt động tại , thuộc xã Xuân Hồng, huyện Nghi Xuân.
Đền Chợ Củi được xếp hạng di tích lịch sử kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia từ năm 1993.
Đây là di tích văn hóa tâm linh thuộc sở hữu chung của cộng đồng dân cư, không phải là nơi thờ tự riêng của hộ gia đình, cá nhân hay của một dòng họ nào. Tuy nhiên, theo kết luận thanh tra, trong thời gian dài, hai gia đình "thủ nhang" đã chiếm hữu, quản lý.
Đền Chợ Củi tấp nập du khách ngày đầu năm mới 2023 (Ảnh: Dương Nguyên).
Về vấn đề này, nhà chức trách xác định lãnh đạo địa phương và Ban Quản lý di tích đền Chợ Củi tồn tại nhiều hạn chế trong quản lý và chưa thể hiện được vai trò, chức năng nhiệm vụ được giao.
Theo đó, ông Nguyễn Hải Nam, nguyên Chủ tịch UBND huyện Nghi Xuân, bị xem xét xử lý trách nhiệm do tổ chức cuộc họp thống nhất khoán tiền công đức năm 2016 không có thành phần của sở, ngành liên quan.
Trong 2 năm 2018-2019, ông Nam trực tiếp ký quyết định giao thu nộp tiền công đức tại Ban Quản lý di tích đền Chợ Củi mỗi năm 2,5 tỷ đồng. Việc này chưa phù hợp với nội dung giao khoán tiền công đức theo đề án của UBND tỉnh.
Ông Nguyễn Phi Phượng, nguyên Chủ tịch UBND xã Xuân Hồng, chưa chỉ đạo sát sao, thực hiện tốt việc phối hợp với ban quản lý di tích trong quản lý dẫn đến việc cơi nới, vi phạm chỉ giới quy hoạch, nhiều ki ốt của các hộ gia đình xây dựng trái phép.
Các ông Trần Vũ Quang, Nguyễn Long Thiên, Đậu Đình Hà - nguyên Trưởng Ban Quản lý di tích đền Chợ Củi, là những người chịu trách nhiệm quản lý, bảo vệ, song không thể hiện đúng vai trò, chức năng nhiệm vụ dẫn đến hoạt động còn nhiều bất cập, xảy ra nhiều khiếu kiện.
Ngoài ra, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch, UBND huyện Nghi Xuân, Ban Quản lý khu di tích đền Chợ Củi, UBND xã Xuân Hồng cũng bị xem xét trách nhiệm do chưa thực hiện tốt vai trò, chức năng nhiệm vụ, dẫn đến những sai phạm tại di tích.
Du khách mang ngựa giấy đến lò hóa vàng mã của đền Chợ Củi đốt (Ảnh: Dương Nguyên).
Cũng theo kết luận thanh tra, mặc dù quy hoạch đã được UBND tỉnh Hà Tĩnh phê duyệt, song chính quyền địa phương chưa thực hiện việc cắm mốc và không ban hành quy định quản lý nên quy hoạch đền Chợ Củi vẫn chưa được thực hiện.
Hiện nay, đền Chợ Củi chỉ sử dụng theo hiện trạng khuôn viên có trước khi quy hoạch. Phần lớn các hạng mục công trình chưa được đầu tư xây dựng theo đúng quy hoạch được duyệt. Diện tích đất quy hoạch chưa được cắm mốc và chính quyền địa phương chưa ban hành các quy định quản lý quy hoạch dẫn đến việc cơi nới, vi phạm.
Ban Quản lý di tích đền Chợ Củi còn được xác định không làm đúng quy định trong quản lý lao động làm, chi trả lương và sử dụng nguồn kinh phí.
Trong kết luận thanh tra này, UBND tỉnh Hà Tĩnh yêu cầu các gia đình "thủ nhang" sớm chấm dứt việc chiếm hữu, quản lý khu vực nội tự của đền Chợ Củi và bàn giao cho Ban Quản lý dịch vụ công ích và các điểm du lịch huyện Nghi Xuân, chậm nhất vào ngày 15/1.
Nếu không thực hiện đúng thời hạn, UBND tỉnh Hà Tĩnh giao UBND huyện Nghi Xuân tổ chức cưỡng chế việc bàn giao và thực hiện quản lý toàn bộ di tích đền Chợ Củi.
