Bùi Bích Phương sinh năm 1971 tại Hà Nội. Năm 1988, cô đăng quang cuộc thi Hoa hậu đầu tiên tại nước Việt Nam thống nhất. Khi đó, Bùi Bích Phương sở hữu chiều cao 1,57m, số đo ba vòng 86-60-88cm, là sinh viên năm thứ nhất của khoa tiếng Anh, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội. 
Thời điểm đó, ít ai biết rằng cô sinh viên xinh đẹp Bùi Bích Phương hàng ngày vẫn đi dạy gia sư kiếm tiền đóng học phí. Dù không có lợi thế về chiều cao, cô được đánh giá cao nhờ vẻ đẹp ngọt ngào, duyên dáng, nền tảng học vấn tốt và kỹ năng giao tiếp thông minh.
Bùi Bích Phương sinh ra và lớn lên trong một gia đình trí thức Hà Nội. Cô luôn nói về gia đình mình bằng hai từ "gắn kết," thể hiện hạnh phúc, yêu thương và cùng nhau vượt qua khó khăn.
Trong một cuộc trò chuyện với VietNamNet, nhà thơ Dương Kỳ Anh kể rằng: "Giải thưởng của hoa hậu được dắt ra sân khấu là chiếc xe đạp Mipha với màu sơn sáng loáng. Dạo đó, nhà Phương còn ở phố Bà Triệu, chỉ có một phòng rộng ở gác hai. Chiếc xe đạp bấy giờ là cả gia tài. Sau 3 tháng “ngắm”, mọi người bảo Phương mang xe ra tập đi. Một hôm đi học về muộn, trong người thấy mệt, Phương để xe ở chân cầu thang và cẩn thận khóa xích. Nhưng sáng hôm sau ngủ dậy, chạy vội xuống, chiếc xe đã không cánh mà bay”. 
Sau 36 năm đăng quang, Bùi Bích Phương vẫn giữ được nhan sắc mặn mà và duyên dáng, tạo dựng hình ảnh đẹp trong lòng công chúng. Cô tự nhận mình có cuộc sống bình dị, không sang chảnh như mọi người tưởng.
Chị có sự nghiệp ấn tượng và cuộc sống hôn nhân hạnh phúc bên Tiến sĩ Vũ Thiệu Giang và hai con. Ông xã luôn đứng sau cổ vũ, động viên chị.
Hiện tại, Bùi Bích Phương điều phối hoạt động của Quỹ Giáo dục Đại học và sau Đại học của Hàn Quốc tại Đông Nam Á. Chị góp phần không nhỏ trong việc phát triển, nghiên cứu khoa học và tăng cường hợp tác giáo dục giữa các nhà khoa học Việt Nam và quốc tế.
Bùi Bích Phương là hoa hậu ngồi ghế giám khảo nhiều nhất tại các cuộc thi Hoa hậu Việt Nam. Chị đã tham gia chấm thi vào các năm 2008, 2012...
Là hoa hậu thế hệ đầu, Bùi Bích Phương không thua kém các đàn em. Chị không chỉ giỏi ngoại ngữ mà còn thể hiện sự bản lĩnh trong cả công việc và cuộc sống.
"Khi được hỏi 'Hoa hậu nào mà anh cho là tiêu biểu cho các hoa hậu Việt Nam?'- tôi đều nói: Đó là hoa hậu đầu tiên của nước Việt Nam thống nhất Bùi Bích Phương", nhà thơ Dương Kỳ Anh bày tỏ.
