Theo Reuters, EU hôm 2/5 đã cho phép 5 quốc gia thành viên gồm Bulgaria, Hungary, Ba Lan, Romania và Slovakia cấm bán lúa mì, ngô, hạt cải dầu và hạt hướng dương của Ukraine trong đất nước họ, mặc dù vẫn cho phép những mặt hàng nông sản này quá cảnh qua lãnh thổ để xuất khẩu đi nơi khác.
Những hạn chế vốn được tạo ra nhằm giảm bớt nguồn cung dư thừa đã hết hạn hôm 5/6. Song, 5 quốc gia EU đã tìm cách gia hạn chúng, với lí do giá ngũ cốc Ukraine rẻ hơn đang khiến nông dân của họ lao đao.
Ngược lại, Kiev đã vận động để các chính phủ dỡ bỏ các biện pháp trên. Tại cuộc hội đàm với Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen hồi tuần trước, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky kêu gọi dỡ bỏ vô điều kiện tất cả hạn chế xuất khẩu đối với các nông sản của nước này.
Tuy nhiên, trong tuyên bố ngày 5/6, EC thông báo duy trì các hạn chế đến ngày 15/9. Cơ quan chuyên trách chính sách thương mại của EU giải thích, tình trạng tắc nghẽn nông sản nhập khẩu từ Ukraine, dẫn đến sụt giảm giá nông sản cùng loại ở 5 nước nói trên vẫn tiếp diễn, nên quyết định kéo dài các lệnh hạn chế tạm thời tới giữa tháng 9 sẽ cho phép cải thiện việc vận chuyển ngũ cốc ra khỏi Ukraine và thông qua các quốc gia trung chuyển.
EU đã tự do hóa tất cả hàng hóa nhập khẩu từ Ukraine trong 12 tháng đầu tiên kể từ tháng 6/2022 nhằm hỗ trợ Kiev trong cuộc xung đột với Nga. Tháng trước, liên minh đã đồng ý gia hạn việc đình chỉ thuế quan này thêm một năm nữa.
Dẫu vậy, 5 nước EU láng giềng đã chứng kiến việc tăng mạnh nhập khẩu từ Ukraine sau động thái trên. Do gặp khó khăn khi xuất khẩu qua các cảng Biển Đen vì chiến sự, Ukraine ngày càng phụ thuộc vào các tuyến đường đi qua phía đông EU.
Tuấn Anh
