Sau hơn 10 ngày công chiếu, phim Đất rừng phương Nam nhận về những phản hồi trái chiều từ người xem. Bên công kích, chê bai và thậm chí còn kêu gọi tẩy chay phim. Lập luận họ đưa ra rằng phim đi ngược yếu tố lịch sử, có yếu tố Trung Hoa quá nhiều và tẩy chay vì có… Trấn Thành. Bên thì đăng đàn ca ngợi, tung hô. Và cuộc chiến giữa 2 bên không có hồi kết.
Sau những làn sóng tranh luận, cuối cùng đạo diễn Nguyễn Quang Dũng cũng lên tiếng. Trên Facebook cá nhân, anh chia sẻ: “Có rất nhiều người công kích phim Đất rừng phương Nam những ngày qua, thậm chí họ thoá mạ. Tôi có đọc hết và tôi thấy rất rất nhiều, có thể nói là đa phần những người cực đoan đó chưa xem phim. Vì có nhiều lý luận không đúng trong phim diễn ra. Họ nghe bên này, nghe chỗ kia và phát triển thêm hướng họ muốn thoá mạ”.
Vì những điều đó, Dũng “khùng” quyết định giải thích những “hiểu lầm nổi cộm” để khán giả thấy yên tâm hơn.
1. Nhiều người nói trong phim mặc đồ Tàu, đưa hình dẫn chứng nhân vật thủ vai người Hoa, hoặc họ lấy hình MV ra. MV là diễn viên góp mặt để thu âm, mặc đồ tự do, như các bạn thấy có người sơ mi, vest, nhiều khi nhà thiết kế đưa thì mặc thôi. Hoặc họ lấy hình trong phim “nhân vật đang cải trang”.
“Nói chung họ cố gắng tìm mọi cách hay bị giật dây để làm sao chứng minh trong phim là toàn là Tàu. Ai xem phim sẽ biết nó không như thế. Họ dùng tư tưởng bài Tàu để vùi dập bộ phim”, anh lập luận.
Nguyễn Quang Dũng tuyên bố anh “không ưa, cũng ghét đất nước nào ăn hiếp và chèn ép Việt Nam”. Nhưng với anh, người Hoa ở Việt Nam, yêu đất nước, cùng góp sức xây dựng Việt Nam thì họ là người Việt Nam.
2. Người ta nhắc đi nhắc lại việc hội nhóm Thiên Địa Hội, Nghĩa Hoà Đoàn như một nội dung chính trong phim. Về ý này, đạo diễn dẫn chứng: “Trong phim chỉ có 4 câu thoại nói về các hội nhóm. Nó là một phần rất nhỏ của phim. Nó mô tả một ban hội/nhóm của nhóm người Hoa tại Việt Nam. Khi tôi, biên kịch, biên tập, cố vấn để tên Thiên Địa Hội là có lý do như sau:
Bản Đất rừng phương Nam lấy theo bản truyền hình Đất phương Nam cũng có chi tiết ông Tiều thuộc nhóm Thiên Địa Hội, lúc đó nhà văn Sơn Nam là cố vấn cho đạo diễn Vinh Sơn bản truyền hình.
Hai ông đã đổi thời điểm xảy ra của tiểu thuyết (tức là không có nhân vật lịch sử) thay vì những năm 40 đổi thành trước 1930, chưa có Việt Minh, nên bản truyền hình có tập về Đồng Nọc Nạn”.
Việc phiên bản điện ảnh cũng đổi theo như thế. Nguyễn Quang Dũng cho biết vì ê-kíp thấy cách này cậu bé An sẽ lưu lạc qua nhiều môi trường, qua nhiều hội nhóm, qua nhiều văn hoá, lý tưởng của người dân vùng đất Nam bộ khi đấu tranh ở thời kỳ còn rất tự phát. Mỗi nhóm, mỗi người một cách, qua đó An cũng dần lớn lên theo cùng những cuộc đấu tranh để tìm ra lý tưởng thật sự sau này.
“Bộ phim Đất rừng phương Nam không có ý định gì về chính trị cả. Đây là phim dành cho cả gia đình, là phim gia đình, kết nối thế hệ. Nếu bạn xem rõ phim có thể bạn sẽ thấy ý đồ của bộ phim”, anh kết luận.
Về việc người ta hay nói An giống nhân vật Conan trong bộ truyện tranh cùng tên đình đám của Nhật Bản là đi đến đâu thì người chết đến đó, anh giải thích: “Nhân vật trong phim chết đa phần người lớn vì bảo vệ che chở cho mấy đứa nhỏ”.
Một lần nữa, Dũng “khùng” nhấn mạnh ông Tiều người Hoa nhóm Thiên Địa Hội “chỉ là một nhóm trong các nhóm nghĩa quân trong phim, cũng không đề cao gì cả, cũng chẳng lãnh đạo gì cả. Có lúc giữa các nhóm nghĩa quân bang hội mâu thuẫn nhau, họ định lấy An ra để gây áp lực cho nhóm Nghĩa quân lục tỉnh của ba An”.
Nhưng ông Tiều có nói: “Tôi dạy tụi nhỏ trung - hiếu - nghĩa lý nào lại lợi dụng tụi nhỏ. Nên theo lời đạo diễn, phim muốn đề cao tình người, trách nhiệm người lớn với thế hệ sau.
“Tôi nhấn mạnh lại. Bộ phim này chúng tôi muốn kết nối các thế hệ. Tư tưởng của phim là đề cao tình người, tình yêu với vùng đất. Tất cả nhân vật người lớn dù có khác biệt lý tưởng cũng nhìn về một hướng bảo vệ cho thế hệ sau”, anh viết.
Về việc đoàn phim sửa lại tên Bang hội trong bản phim mới, đạo diễn Dũng “khùng” chia sẻ việc này được tiến hành rất nhanh, bởi vì ít, không phải vấn đề quan trọng của phim. Nhưng vì bị hiểu lầm, nâng cao quan điểm ảnh hưởng đến người chưa xem nên phải sửa.
Anh tâm sự thêm: “Tôi vào các trang có thiện cảm với phim, nhiều người dùng lời lẽ nặng nề nhằm tìm mọi cách để cản bước ai muốn đến xem phim, họ đề cao lòng yêu nước mà thoá mạ người khác. Với các ngôn ngữ cay độc bất chấp như vậy, bản tính như vậy, với văn hoá ứng xử như vậy thì những lý tưởng bạn vin vào thật đáng nghi ngờ”.
Đạo diễn cũng khẳng định anh không quá đề cao bản thân và thừa hiểu không có nghĩa phim đầu tư nhiều, tâm huyết là phải bắt người ta yêu quý.
“Ai xem phim rồi khen chê tôi đều ghi nhận. Mình cũng có cái non, cái chưa tới. Gu có người thích, người không thích, rất là bình thường. Làm nghề chúng ta lớn lên, phát triển nhờ những khách hàng khó tính. Tôi nghĩ vậy. Nhưng sự thoá mạ, vùi dập triệt tiêu, thì quá ái ngại”, Nguyễn Quang Dũng nói.
Khi chia sẻ bài viết, anh biết cũng không lay động được gì những người đó vì “cái tâm họ đã như vậy rồi”. Nhưng “cái gì bị hiểu lầm thì tôi nghĩ mình nên giải thích và đính chính”.
Đất rừng phương Nam chạm mốc doanh thu 100 tỷ đồng chỉ sau khoảng 10 ngày công chiếu. Phim vẫn đang chiếu trên toàn quốc.
