Ông Trịnh Đình Dương, Giám đốc Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa, cho biết hiện nay bảo tàng lưu giữ hơn 30.000 hiện vật cổ, độc đáo. Trong đó, có chiếc chuông chùa Mèo (chùa Đỉnh Miêu), được xếp vào loại Đại Hồng chung (loại chuông lớn).
Theo ông Dương, chiếc chuông này được đúc vào thời kỳ Lê Trung Hưng, năm Vĩnh Thịnh thứ XIV (1718). Chiếc chuông này gắn với lịch sử của chùa Mèo (xã Quang Hiến, nay là thị trấn Lang Chánh, huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa).
Ngôi chùa được xây dựng từ thế kỷ thứ XIII (dưới thời Trần). Tuy nhiên, theo thời gian và chiến tranh, ngôi chùa bị tàn phá, chuông đồng vì thế cũng lưu lạc và được Công an huyện Lang Chánh thu giữ, bàn giao cho Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa vào năm 1992.
Theo hồ sơ lưu giữ, chiếc chuông đồng hơn 300 năm này được đúc thủ công, có đường kính mặt 50cm, cao 109cm, chu vi 149cm.
Chiếc chuông hình trụ, miệng loe, gần đỉnh chuông hơi thu lại, thân chuông chia làm 2 phần được ngăn cách nhau bằng 4 núm tròn nổi và một đường gờ nổi lớn.
Quai chuông là đôi rồng đấu lưng vào nhau tạo dáng cong tròn, đỉnh quai có hình nậm rượu, bầu rượu chia thành nhiều múi nổi dọc xuống thân.
Phía trên gần đỉnh chuông có 8 chữ Hán lớn đúc nổi "Chú tạo Miêu đỉnh thiền tự Hồng chung" (dịch là Chùa Đỉnh Miêu đúc quả chuông lớn).
Đặc biệt, trên phần thân chuông có bài kim văn bằng chữ Hán với nội dung ca ngợi tiếng chuông và sự đóng góp của bà con ở nhiều bản của Thanh Hóa, tổ chức hưng công đúc quả chuông lớn ở chùa Mèo.
"Ngoài giá trị về mặt mỹ thuật, văn hóa, những dòng chữ khắc ghi trên thân chuông còn kể về vùng đất và con người ở nơi gắn với vua Lê Lợi, nghĩa quân Lam Sơn trong những ngày kháng chiến chống quân Minh", theo lời ông Dương.
Giám đốc Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa cho biết kể từ khi đưa về trưng bày tại bảo tàng, chiếc chuông được nhiều người tham quan. Điều này giúp các thế hệ sau ghi nhớ công lao của cha ông đã từng dày công tạo nên chiếc chuông mang đậm giá trị di sản của dân tộc.