Bộ trưởng Tài chính Choi Sang-mok ngày 27-12 trở thành quyền tổng thống Hàn Quốc sau khi quốc hội nước này thông qua kiến nghị luận tội quyền Tổng thống kiêm Thủ tướng Han Duck-soo.
Ông Han bị thay thế trong bối cảnh bất đồng với phe đối lập về việc bổ nhiệm 3 thẩm phán Tòa án Hiến pháp còn thiếu để quyết định số phận chính trị của Tổng thống Yoon Suk-yeol. Ông Yoon bị Quốc hội Hàn Quốc đề xuất luận tội và đình chỉ chức vụ từ hôm 14-12 do liên quan lệnh thiết quân luật do chính ông ban hành.
Ông Choi, 61 tuổi, một chuyên gia kinh tế kỳ cựu đã phục vụ hơn 30 năm tại Bộ Tài chính, đảm nhận vai trò chưa từng có: Kế nhiệm quyền tổng thống Hàn Quốc đầu tiên bị luận tội.
Reuters cho hay trước khi kế nhiệm, ông Choi phát biểu rằng việc luận tội ông Han sẽ gây tổn hại nghiêm trọng đến uy tín kinh tế Hàn Quốc và đề nghị các đảng phái rút lại kế hoạch này. Quyền Tổng thống Choi không thuộc đảng phái nào.
Vài phút sau khi ông Han bị quốc hội luận tội, ông Choi đã cam kết "nỗ lực hết mình để ổn định các vấn đề nhà nước và vượt qua cuộc khủng hoảng hiện tại".
Giá trị đồng won Hàn Quốc suy yếu xuống mức thấp nhất kể từ tháng 3- 2009 do tâm lý tiêu cực bắt nguồn từ tình hình chính trị bất ổn.
Ông Choi đã chủ trì một cuộc họp không chính thức của các cơ quan tài chính Hàn Quốc nhằm xoa dịu nỗi lo ngại của các nhà đầu tư quốc tế và các đồng minh.
Quyền tổng thống Hàn Quốc đã cam kết "thanh khoản không giới hạn" để bình ổn thị trường tài chính. Ông cũng điện đàm với Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen để tái khẳng định mối quan hệ chặt chẽ với đồng minh lớn nhất của Hàn Quốc và gửi thư trấn an tới các lãnh đạo tài chính của các quốc gia lớn.
Kể từ khi ông Yoon đắc cử tổng thống Hàn Quốc vào tháng 3-2022, ông Choi đảm nhiệm nhiều vai trò, bao gồm thư ký kinh tế cấp cao- cho phép ông đi khắp thế giới cùng lãnh đạo, trước khi trở thành phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính vào tháng 12-2023.
"Ông Choi được các nghị sĩ đối lập tin tưởng hơn ông Han vì là người công khai phản đối kế hoạch thiết quân luật của ông Yoon" – một cựu bộ trưởng Hàn Quốc giấu tên cho biết.
Tại phiên họp Quốc hội Hàn Quốc ngày 17-12, ông Choi đã làm chứng rằng ông "phản đối mạnh mẽ" kế hoạch ban bố thiết quân luật của Tổng thống Yoon vì nó có thể gây ra tổn hại cho nền kinh tế. Ông Choi cũng nhấn mạnh sẵn sàng từ chức ngay khi nền kinh tế ổn định.
Ông Choi có bằng cử nhân luật tại ĐH Quốc gia Seoul và lấy bằng thạc sĩ của Đại học Cornell- Mỹ năm 1996.
Ông Choi làm việc tại văn phòng tổng thống Hàn Quốc từ năm 2014 -2016 trong chính quyền bà Park Geun-hye và giữ chức thứ trưởng tài chính từ năm 2016-2017.
Dưới thời Tổng thống Moon Jae-in, ông Choi rút khỏi chính phủ, giữ chức hiệu trưởng ĐH Hợp tác Nông nghiệp Hàn Quốc từ năm 2020-2022, trước khi tham gia nhóm chuyển giao quyền lực của Tổng thống Yoon.
Ông Choi dự kiến đảm nhiệm vai trò quyền tổng thống Hàn Quốc trong nhiều tháng vì Tòa án Hiến pháp có 180 ngày để đưa ra quyết định về việc bãi nhiệm hay phục chức cho ông Yoon. Thời điểm này, ông Choi giữ đồng thời 4 chức vụ: Quyền tổng thống, quyền thủ tướng, phó thủ tướng và bộ trưởng tài chính Hàn Quốc.
Nếu Tòa án Hiến pháp không đứng về phía ông Yoon, cuộc bầu cử tổng thống Hàn Quốc tiếp theo sẽ được tổ chức trong vòng 60 ngày kể từ khi có phán quyết.