Một trong những thay đổi quan trọng tại dự thảo là đã bỏ tiêu chí về nơi cư trú.
Cụ thể, đối với điều kiện về nhà ở, dự thảo nghị định quy định: Trường hợp chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình được xác định khi đối tượng quy định tại khoản 1 Điều 77 của Luật Nhà ở và vợ hoặc chồng của người đó chưa có tên trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có dự án nhà ở xã hội (NƠXH) đó.
Trong khi theo quy định hiện hành, người được hưởng chính sách hỗ trợ về NƠXH phải có đăng ký thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có nhà ở xã hội; trường hợp không có đăng ký thường trú thì phải có đăng ký tạm trú từ một năm trở lên tại tỉnh, thành phố này.
Ngoài ra, tiêu chuẩn về diện tích nhà ở bình quân theo quy định hiện hành là dưới 10m2 thì theo dự thảo nghị định được tăng lên mức dưới 15m2.
Quy định về điều kiện thu nhập cũng có sự thay đổi.
Dự thảo nghị định quy định phải đảm bảo điều kiện có mức thu nhập bình quân hàng tháng của người đứng đơn và vợ hoặc chồng của người đó không quá 15 triệu đồng/tháng tính theo bảng tiền công, tiền lương do cơ quan, đơn vị nơi đối tượng làm việc xác nhận; Thời hạn xác định điều kiện về thu nhập trong 3 năm trước liền kề năm được xét mua, thuê mua nhà ở xã hội.
Trong khi, theo quy định hiện hành, người mua NƠXH phải thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập thường xuyên theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân, tức không quá 11 triệu đồng/tháng.
Chị Minh Thuý (Hà Đông, Hà Nội) nói chị đồng tình với những quy định tại dự thảo nghị định, trong đó đã bỏ tiêu chí về nơi cư trú, điều chỉnh mức thu nhập. Người dân sẽ giảm được quá trình xác minh đối tượng, điều kiện... phức tạp, rườm rà.
Theo chị Thuý, giá NƠXH mới nhất ở Hà Nội vừa được mở bán đã gần 20 triệu đồng/m2. Theo quy định hiện nay, mọi thành viên trong gia đình thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập cá nhân, tức không quá 11 triệu đồng một tháng.
“Tính toán theo một căn nhà NƠXH có giá khoảng 1,5 tỷ đồng, người mua phải thanh toán trước từ 20-30%, tương đương 300-450 triệu đồng. Còn lại vay ngân hàng gói 120.000 tỷ đồng, mỗi tháng phải trả gốc và lãi trung bình trên 10 triệu đồng, rồi các khoản chi phí sinh hoạt, học tập của con... Trong khi tổng thu nhập của hai vợ chồng không quá 22 triệu đồng/tháng là rất khó khăn” - chị Thuý chia sẻ.
Một chủ đầu tư làm NƠXH tại Hà Nội cho hay, ghi nhận trong 5 năm qua, giá NƠXH đã tăng gần gấp đôi.
Trước đây, tại Hà Nội, giá NƠXH khoảng 13-15 triệu đồng/m2 nhưng nay lên gần 20 triệu đồng/m2.
Khung thu nhập thấp dẫn đến việc người mua nhà phải chi trả quá nửa thu nhập hàng tháng cho khoản vay ngân hàng. Điều đó khiến việc giải bài toán an cư của người thu nhập thấp trở nên khó khăn.
Vị này cho rằng, việc điều chỉnh các tiêu chí như tại dự thảo nghị định là hợp lý.
Ngoài những thay đổi đáng chú ý nêu trên, dự thảo nghị định còn đề xuất loạt thay đổi về quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại; về ưu đãi chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội; về loại nhà và tiêu chuẩn diện tích nhà ở xã hội; về xác định giá bán, giá cho thuê mua, giá cho thuê nhà ở xã hội; về trình tự, thủ tục bán, cho thuê mua, cho thuê nhà ở xã hội,...
Hồng Khanh
