Dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ sẽ được Quốc hội thảo luận tại hội trường trong phiên làm việc chiều 24/11.
Trong báo cáo của Chính phủ về dự kiến hướng tiếp thu, giải trình ý kiến thảo luận tại tổ của đại biểu Quốc hội đối với dự án Luật, Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Công an, cho biết có ý kiến đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu tính cần thiết của việc đổi giấy phép lái xe được cấp trước năm 2012. Theo ý kiến này, việc mất lệ phí 135.000 đồng cho việc đổi giấy phép lái xe như hiện nay sẽ gây tốn kém.
Giải trình rõ hơn, Bộ trưởng Công an Tô Lâm khẳng định việc đổi giấy phép lái xe không thời hạn từ chất liệu giấy sang chất liệu nhựa PET (từ thẻ giấy sang thẻ nhựa) được cấp trước ngày 1/7/2012 là cần thiết.
Bộ trưởng Công an Tô Lâm (Ảnh: Phạm Thắng).
Việc này cũng phù hợp và thực hiện nghiêm theo chủ trương của Đảng, Nhà nước, chỉ đạo của Chính phủ cũng như các quy định pháp luật hiện hành về việc chuyển đổi số, đồng bộ hóa dữ liệu, định danh, xác thực điện tử, phục vụ công tác quản lý nhà nước, phục vụ người dân thực hiện giao dịch trên môi trường điện tử.
Đại tướng Tô Lâm dẫn chứng Nghị định 59/2022 của Chính phủ về định danh và xác thực điện tử nêu rõ, có nhiều loại giấy tờ được đồng bộ thông tin vào tài khoản định danh điện tử, trong đó giấy phép lái xe là một loại giấy tờ cơ bản.
Cũng theo Bộ trưởng Công an, những giấy phép lái xe không thời hạn được cấp trước ngày 1/7/2012 còn thiếu một số trường thông tin cơ bản như ngày, tháng sinh, số chứng minh nhân dân, căn cước công dân... Vì thế không thể đồng bộ vào tài khoản định danh điện tử, thẻ căn cước.
Mặt khác, giấy phép lái xe giấy cấp trước ngày 1/7/2012 được sử dụng trên 10 năm, đến nay đã cũ, nhàu, nát. Do đó, phải chuyển đổi sang giấy phép lái xe thẻ nhựa mới có thể tích hợp đầy đủ các trường thông tin theo yêu cầu.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Công an cũng nhìn nhận việc chuyển đổi từ giấy phép lái xe giấy sang chất liệu nhựa sẽ phát sinh chi phí về tài chính và thời gian cho người dân. Do vậy, để hạn chế tạo ra áp lực chuyển đổi, tạo thuận lợi hơn cho người dân, ông cho biết Chính phủ sẽ thực hiện chuyển đổi có lộ trình, nghiên cứu mức chi phí, biện pháp thực hiện đảm bảo thuận lợi nhất cho người dân.
Hiện cả nước có khoảng 22 triệu giấy phép lái mô tô không thời hạn bằng vật liệu giấy (các loại bằng A1, A2 và A3) được cấp từ năm 1995 đến tháng 7/2012, theo thống kê của Cục Đường bộ Việt Nam. Nếu dự thảo luật được thông qua, người sử dụng giấy phép lái xe này sẽ phải làm thủ tục đổi mới sang thẻ PET.
Dự thảo luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ cũng quy định xe cơ giới, xe máy chuyên dùng tham gia giao thông phải có thiết bị giám sát hành trình, thiết bị thu nhập dữ liệu, hình ảnh người lái xe, dữ liệu, hình ảnh bảo đảm an toàn hành trình theo quy định.
Giấy phép lái xe không thời hạn được cấp trước ngày 1/7/2012 còn thiếu một số trường thông tin cơ bản nên không thể đồng bộ vào tài khoản định danh điện tử, thẻ căn cước.
Khi thảo luận, một số ý kiến lo ngại quy định này vi phạm bí mật đời tư nên cần nghiên cứu, tính toán, cân nhắc áp dụng quy định với xe kinh doanh, xe hợp đồng, xe dịch vụ cho phù hợp và tránh lãng phí. Đối với xe cá nhân, đại biểu Quốc hội cho rằng chỉ khuyến khích lắp đặt chứ không bắt buộc.
Bộ trưởng Công an cho biết các cơ quan sẽ nghiên cứu kỹ lưỡng để điều chỉnh quy định về thiết bị giám sát hành trình, thiết bị thu thập dữ liệu, hình ảnh người lái xe, dữ liệu, hình ảnh bảo đảm an toàn hành trình phù hợp với loại phương tiện tham gia giao thông đường bộ cũng như điều kiện thực tế ở Việt Nam hiện nay.
Việc quy định nội dung này cũng sẽ được tính toán để bảo đảm quyền riêng tư của cá nhân và tính khả thi về quy định của luật khi được áp dụng trong thực tiễn, theo Đại tướng Tô Lâm.
Dự thảo luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ dự kiến thông qua tại kỳ họp thứ 7 (năm 2024).
