PGS.TS Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng vụ Giáo dục trung học (Bộ GD&ĐT) cho biết, Luật Giáo dục 2005 đã quy định trường chuyên chỉ có ở cấp THPT. Nội dung này cũng được giữ nguyên ở Luật Giáo dục 2019.
Trong khi đó, mô hình khối THCS trong trường THPT chuyên không nằm trong quy định pháp lý nào. Tuy nhiên, do tồn tại lịch sử để lại, hiện vẫn có hai trường là trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa (TP.HCM) và trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam tồn tại khối THCS không chuyên.
Năm 2023, Bộ GD&ĐT ban hành Thông tư 05 quy định các trường THPT chuyên sẽ không còn lớp không chuyên. Như vậy, các lớp THCS không chuyên trong các trường THPT chuyên đang trái với quy định.
Thông tư này được ban hành 1 năm, nhưng mùa tuyển sinh đầu cấp năm trước các lớp không chuyên vẫn được thực hiện, quy định nêu trong Thông tư thực hiện từ năm học tới là 2024 - 2025.
"Việc duy trì hay ngừng tuyển sinh lớp 6 của trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam và trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa không phải là việc Bộ muốn cho phép hay không cho phép mà quy định đã ban hành có hiệu lực thì phải thực thi", ông Thành nói.
Vụ trưởng cũng cho biết thêm, việc phát hiện, bồi dưỡng học sinh giỏi, tạo nguồn cho trường THPT chuyên thực chất là nhiệm vụ của tất cả các trường THCS, chứ không phải chỉ là nhiệm vụ của riêng một số trường THCS có chất lượng cao.
"Trên thực tế, một số học sinh đỗ cao trong các kỳ thi, đoạt giải học sinh giỏi quốc gia, quốc tế và khu vực chỉ học ở các trường bình thường thuộc vùng có điều kiện kinh tế - xã hội không phát triển", PGS.TS Nguyễn Xuân Thành nói.
Trước nguyện vọng của phụ huynh, học sinh và địa phương mong muốn duy trì hệ đào tạo THCS trong trường THPT chuyên, Vụ trưởng vụ Giáo dục Trung học cho biết, các cơ quan chuyên môn của Bộ GD&ĐT sẽ lắng nghe ý kiến của các địa phương và tham mưu với lãnh đạo Bộ GD&ĐT để cùng với địa phương có hướng tháo gỡ vướng mắc hiện nay.
Hệ THCS của trường THPT chuyên Hà Nội – Amsterdam (thường được nhắc đến với tên gọi "Ams2") được thành lập năm 2009 theo quyết định của UBND TP. Từ đó đến nay, việc tuyển sinh (xây dựng kế hoạch, sơ tuyển, tổ chức thi, ra đề, chấm thi….) vào lớp 6 trường Amsterdam đều do Sở GD&ĐT Hà Nội chủ trì tổ chức.
Mỗi năm, kỳ thi lớp 6 trường Amsterdam tuyển khoảng 200 chỉ tiêu. Đây là kỳ thi có tiếng căng thẳng với yêu cầu cực khắt khe ngay từ vòng hồ sơ. Sau khi vượt qua vòng 1, thí sinh tiếp tục tham dự kỳ kiểm tra đánh giá năng lực (vòng 2) với đề ra ở mức độ vận dụng cao.
Cuối tháng 1/2024, Sở GD&ĐT Hà Nội gửi văn bản báo cáo Bộ GD&ĐT việc tuyển sinh của trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam từ năm học 2024-2025, trong đó có nội dung đánh giá quá trình đào tạo hệ THCS của trường này. Sở đề xuất Bộ cho phép tiếp tục mô hình thí điểm thực hiện hệ THCS theo hướng đào tạo trình độ cao, đào tạo nguồn học sinh chuyên.
Trả lời ý kiến đề xuất, Bộ đề nghị Sở GD&ĐT Hà Nội chỉ đạo việc tuyển sinh vào trường THPT chuyên đúng quy định của Luật Giáo dục 2019 "trường chuyên được thành lập ở cấp THPT, không có cấp THCS trong trường chuyên".
Bộ GD&ĐT nêu rõ mô hình tuyển sinh cấp THCS của trường THPT chuyên Hà Nội - Amtesdam không còn phù hợp với quy định. Do đó, Bộ yêu cầu từ năm nay trường này không được tuyển sinh lớp 6.
