Nhiều người quan niệm "tháng Giêng là tháng ăn chơi", do đó sau Tết Nguyên đán chính là thời điểm các gia đình, nhóm bạn có những chuyến đi du xuân, vãn cảnh hoặc lễ chùa đầu năm. Để tiết kiệm thời gian, tránh đông đúc, không ít người lựa chọn di chuyển bằng ô tô vào sáng sớm hoặc thậm chí từ nửa đêm.
Theo nhiều "tài già", nếu không quen lái xe đường dài vào ban đêm sẽ rất mệt mỏi và có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ gặp tai nạn nghiêm trọng hơn nhiều so với ban ngày do ánh sáng yếu, tầm nhìn hạn chế và trạng buồn ngủ,...
Những tài xế có kinh nghiệm cho rằng, ngoài việc tập trung vào đường, phản xạ nhanh với các tình huống bất ngờ thì những mẹo lái xe hữu ích dưới đây sẽ giúp bạn có những hành trình ban đêm an toàn hơn:
1. Đảm bảo đèn chiếu sáng hoạt động tốt
Đèn chiếu sáng (pha, cốt, đèn sương mù,...) chính là bộ phận quan trọng nhất khi phải lái xe khi trời tối. Do đó, kiểm tra và đảm bảo tình trạng kỹ thuật của hệ thống đèn là điều vô cùng cần thiết trước mỗi chuyến đi xa.
Với những chiếc xe đã cũ, ánh sáng yếu khiến tầm nhìn không tốt, ảnh hưởng đến xe an toàn không chỉ cho bản thân mình mà còn với người khác. Do vậy, nếu có thể nên thay thế bóng mới, có độ sáng tốt hơn. Đồng thời, kiểm tra cả độ sáng của đèn sương mù, đèn gầm, xi-nhan, đèn soi biển số,... để đảm bảo đi ban đêm.
2. Sử dụng đèn pha đúng cách
Ngoài đảm bảo về mặt kỹ thuật của hệ thống đèn chiếu sáng thì lái xe cũng rất cần lưu ý đến cách sử dụng để giúp mình và các phương tiện khác an toàn trên đường.
Các chuyên gia khuyên rằng, lái xe nên sử dụng chế độ đèn chiếu xa khi đi ở đường ngoài đô thị, đặc biệt là đường cong, đường đèo dốc. Điều này không chỉ làm tăng tầm quan sát mà còn giúp báo hiệu cho các phương tiện ngược chiều biết có xe đang di chuyển.
Ngược lại, cần nhớ chuyển sang chế độ chiếu sáng thấp (cos) khi gặp xe đối diện hoặc bám đuôi 1 chiếc xe nào đó để không làm chói mắt các phương tiện khác.
3. Điều chỉnh gương hợp lý
Khi lái xe ban đêm, bạn cũng sẽ rất hay gặp những chiếc xe phía sau bật đèn pha vô ý. Ánh sáng mạnh qua gương chiếu hậu và hắt thẳng vào mắt khiến bạn bị chói, có thể ảnh hưởng đến khả năng lái xe.
Với gương chiếu hậu hai bên, bạn nên hạ góc chiếu gương xe xuống một chút để tránh bị ánh sáng đèn pha xe phía sau chói thẳng vào mặt. Còn ở các xe đời mới, gương chiếu hậu bên trong xe thường có chế độ chống chói hoặc tự động giảm độ sáng, do vậy, đừng quên bật chức năng này khi lái xe vào ban đêm để tránh bị các xe phía sau rọi đèn vào mắt.
4. Vệ sinh kính lái trước khi di chuyển
Đây là công việc rất nhỏ nhưng lại đem lại sự an toàn cao khi lái xe vào ban đêm, bởi nếu các bộ phận như kính chắn gió phía trước, kính sau hay cửa kính bị bẩn sẽ gây cản trở tầm nhìn. Đặc biệt, khi có đèn chiếu vào sẽ làm lộ ra bởi những vết bẩn loé lên cùng với ánh sáng, rất khó chịu.
Do vậy, trước mỗi chuyến đi vào ban đêm, lái xe nên làm sạch kính trước, kính sau, cửa kính và cả đèn pha, đèn hậu, đèn tín hiệu bằng khăn sạch. Khi vệ sinh, tránh chạm tay trần vào các bề mặt bên trong kính chắn gió bởi dầu từ da tay sẽ dính vào kính khiến kính bị nhòe, chói khi có ánh sáng chiếu vào, rất khó chịu khi đi ban đêm.
5. Giữ khoảng cách an toàn với xe trước
Khi lái xe ban đêm, nên giữ khoảng cách với xe phía trước xa hơn một chút. Điều này giúp lái xe có đủ thời gian để xử lý các tình huống khẩn cấp như xe trước phanh gấp, gặp chướng ngại vật hay vô tình “đối đầu” với các con vật trên đường.
Mẹo được nhiều lái xe có kinh nghiệm ưa chuộng nhất để giữ khoảng cách an toàn, tránh va chạm đó là sử dụng quy tắc "3 giây". Theo nhiều chuyên gia, 3 giây chính là khoảng thời gian cần và đủ để người điều khiển phương tiện dừng xe an toàn sau khi đạp phanh, dù là phanh gấp.
Ví dụ như một phương tiện đang di chuyển với tốc độ 90km/h, tức là mỗi giây đi được 25m. Trong 3 giây, chiếc xe đó di chuyển được xấp xỉ 75m. Đây là khoảng cách đủ an toàn để tài xế kịp xử lý, phanh và tránh va chạm xảy ra.
6. Bám theo vạch kẻ đường
Theo những “tài già”, cách dễ dàng nhất khi lái xe tại các cung đường đèo núi, có sương mù hoặc tầm nhìn hạn chế là bạn nên đi đúng theo vạch sơn kẻ đường để đảm bảo an toàn.
Hoặc nếu đi ở những cung đường nhỏ hẹp không có vạch sơn, hãy bám theo xe đi trước bằng cách lái xe theo vệt lốp của chiếc xe đó. Tuy vậy, hãy chú ý khoảng cách an toàn giữa các xe và không nên lấn làn, gây nguy hiểm cho mình và các phương tiện khác.
Khi di chuyển vào ban đêm, cần đi đúng làn và bám theo vạch kẻ đường và giữ khoảng cách an toàn.
7. Giảm độ sáng của đèn và bảng điều khiển
Đèn trên bảng đồng hồ sau vô lăng có thể tạo ra ánh sáng quá gắt, gây mất tập trung, nhanh mỏi mắt và làm giảm tầm nhìn của lái xe. Các xe thông thường đều có nút để tăng/giảm ánh sáng này và đừng quên sử dụng chúng để có cường độ sáng dịu nhất.
Các đèn chiếu sáng nội thất khác như đèn trần, đèn từ màn hình giải trí, đèn Led trang trí,… cũng có thể khiến người lái mất tập trung nên tốt nhất nên tắt hoặc điều chỉnh ở mức thấp khi lái xe vào ban đêm.
8. Chuẩn bị sức khoẻ, không lái xe khi buồn ngủ
Rượu bia và một số loại thuốc có thể làm giảm nghiêm trọng khả năng lái xe, gây ra mệt mỏi, buồn ngủ rất nguy hiểm nhất là vào ban đêm. Không những vậy, lái xe có thể bị CSGT phạt nặng khi trong hơi thở có nồng độ cồn. Do vậy, hãy kiên quyết từ chối sử dụng rượu bia trước khi lái xe, không chỉ là ban đêm.
Với những người không quen lái xe ban đêm thì công việc ôm vô lăng trong nhiều giờ sẽ rất mệt và buồn ngủ. Do vậy, những chuyên gia có kinh nghiệm khuyên rằng, bạn nên ngủ đủ giấc trước khi thực hiện một hành trình dài vào ban đêm. Hãy bố trí nghỉ giải lao phù hợp và không nên lái xe liên tục quá 4 giờ.
Trong quá trình lái xe ban đêm, nên trò chuyện với những người trên xe để “quên” đi cơn buồn ngủ. Nếu phải lái xe một mình, bạn có thể bật những bản nhạc sôi động, tránh bật nhạc quá “đều đều”, có thể khiến cơn buồn ngủ đến nhanh hơn. Cũng có thể sử dụng những loại đồ uống như cà phê, nước ngọt, nhai kẹo cao su,... để đỡ buồn ngủ.
Nếu mắt díp lại, tuyệt đối không được cố cầm lái mà hãy tìm một nơi an toàn để đỗ xe và chợp mắt khoảng 15 phút, sau đó rửa mặt bằng nước lạnh cho tỉnh táo trước khi tiếp tục hành trình.
Chúc quý vị có những chuyến đi du xuân an toàn, thuận lợi!
Hoàng Hiệp (ghi)
