Hàng triệu mô tô, xe máy đang lưu hành phải kiểm định khí thải khi nào?

Bộ GTVT vừa có văn bản trả lời kiến nghị của cử tri TPHCM đề nghị phương án xử lý đối với các phương tiện không đạt tiêu chuẩn về khí thải.

Từ 1/1/2025 chưa kiểm định khí thải với tất cả xe máy

Cử tri TPHCM cho rằng, việc kiểm định khí thải xe máy sẽ có nhiều trường hợp không đạt tiêu chuẩn, không được tiếp tục lưu thông.

Do đó, cử tri kiến nghị Bộ có phương án xử lý đối với các phương tiện không đạt tiêu chuẩn khí thải, hỗ trợ người có hoàn cảnh khó khăn do không có phương tiện di chuyển.

Trả lời, Bộ GTVT cho biết, việc kiểm định khí thải mô tô, xe gắn máy thực hiện theo Luật Bảo vệ môi trường (BVMT) và Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ (TTATGTĐB).

Tại Điều 42, Luật TTATGTĐB quy định: “Xe mô tô, xe gắn máy chỉ thực hiện kiểm định về khí thải. Việc kiểm định khí thải thực hiện theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường và được thực hiện tại các cơ sở kiểm định khí thải đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia”.

Ngoài ra, tại Điều 65, Luật BVMT quy định: “Phương tiện giao thông vận tải phải được cơ quan đăng kiểm kiểm định, xác nhận đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường...”.

Đồng thời, tại Điều 102, Luật TTATGTĐB cũng đã giao Bộ TN&MT chủ trì, phối hợp với Bộ GTVT trình Thủ tướng ban hành lộ trình áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải của phương tiện giao thông cơ giới đường bộ lưu hành ở Việt Nam.

Như vậy, xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành chưa bắt buộc kiểm định khí thải kể từ ngày 1/1/2025, thời điểm Luật TTATGTĐB có hiệu lực.

Về nội dung kiến nghị phương án xử lý các phương tiện không đạt tiêu chuẩn, hỗ trợ người có hoàn cảnh khó khăn do không có phương tiện di chuyển, Bộ GTVT cho biết, về lộ trình đang được Bộ TN&MT chủ trì, phối hợp với các bộ ngành liên quan nghiên cứu xây dựng.

“Kiến nghị của cử tri sẽ là một trong những nội dung quan trọng trong quá trình nghiên cứu, đánh giá tác động chính sách; hồ sơ dự thảo lộ trình sẽ được lấy ý kiến người dân, doanh nghiệp và các đối tượng chịu tác động trước khi trình Thủ tướng xem xét ban hành”, Bộ GTVT thông tin.

Về kiến nghị cử tri, Bộ GTVT đã có văn bản gửi Bộ TN&MT và sẽ phối hợp chặt chẽ trong quá trình nghiên cứu đánh giá tác động chính sách để đề xuất các phương án xử lý đối với phương tiện không đạt tiêu chuẩn. Đồng thời có phương án hỗ trợ người có hoàn cảnh khó khăn do phương tiện không đạt chuẩn mà không có phương tiện di chuyển nhằm giảm thiểu tác động đến đời sống và bảo đảm hài hòa lợi ích của người dân và cộng đồng.

Hà Nội và TPHCM dẫn đầu về số lượng xe máy 

Theo báo cáo hiện trạng môi trường quốc gia 2016, phát thải khí thải từ xe cơ giới là nguyên nhân chính gây ô nhiễm môi trường,trong đó xe mô tô, xe gắn máy là nguồn phát thải chất ô nhiễm lớn nhất.

Theo Bộ GTVT, tính đến cuối năm 2021, cả nước có hơn 68 triệu mô tô, xe gắn máy. Riêng tại Hà Nội có khoảng 6 triệu xe, trong đó có gần 3 triệu xe máy cũ sản xuất trước năm 2000. TPHCM có khoảng hơn 9 triệu xe máy.

Theo tính toán của dự án “nghiên cứu thực trạng phát thải của xe máy đang lưu hành hướng tới kiểm soát khí thải, góp phần cải thiện môi trường không khí”, người sử dụng xe thực hiện chế độ bảo dưỡng định kỳ theo đúng khuyến cáo của nhà sản xuất có thể kiểm soát tốt lượng khí thải, giảm mức tiêu hao nhiên liệu của xe 7%.

Lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, hiện nay xe máy mới nhập khẩu, sản xuất lắp ráp đang được kiểm soát khí thải, chỉ còn những phương tiện cũ đang tham gia giao thông chưa được kiểm soát.

Tới đây, các cơ quan chức năng có thể nghiên cứu theo hướng xe mới chưa thực hiện kiểm định khí thải ngay, mà sau 2-3 năm mới phải kiểm định. Đối với các xe đã qua sử dụng nhiều năm, cơ quan chức năng có thể tính toán nghiên cứu thời gian kiểm định khí thải cho phù hợp.

Lãnh đạo Cục Đăng kiểm cho biết mức phí kiểm tra khí thải sẽ không đáng kể và việc kiểm định khí thải cũng rất đơn giản, chỉ mất vài phút nên không gây nhiều xáo trộn cho người dân, xã hội.