Chú ý với người già và trẻ em
Thạc sĩ, bác sĩ Lê Ngô Minh Như - Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, Cơ sở 3 - cho biết tổ yến hay còn gọi là yến sào, chủ yếu làm từ nước bọt do chim yến nhả ra và bện vào nhau cho đến khi đông cứng thành tổ.
Món ăn này có rất nhiều loại acid amin và nhiều nguyên tố vi lượng (sắt, canxi, natri, kẽm…) tốt cho sức khỏe.
Tổ yến có tác dụng tăng cường sức đề kháng, phục hồi chức năng phổi sau bệnh, chống suy nhược cơ thể, thúc đẩy tiêu hóa, kích thích vị giác, tăng cường hấp thu các chất dinh dưỡng.
Tổ yến còn chứa hàm lượng các acid amin cao nên có khả năng phục hồi các tổn thương bị nhiễm độc, kích thích phát triển hồng cầu, tăng cân, ổn định các chỉ số huyết học trong cơ thể.
Mặc dù, tổ yến là thực phẩm giàu dinh dưỡng nhưng để đạt được hiệu quả tốt nhất, nhưng cần sử dụng thận trong cho từng đối tượng và độ tuổi. Đặc biệt, liều lượng dùng cần phù hợp với từng đối tượng.
Lưu ý, các trường hợp tỳ vị hư hàn, dị ứng với bất cứ thành phần yến hoặc sản phẩm từ yến, bệnh nhân tiểu đường, viêm tụy, cảm mạo cần kiêng dùng.
Bác sĩ Như cũng khuyến cáo nhiều người nghĩ rằng thuốc bổ, đồ bổ chứa nhiều chất dinh dưỡng nên ăn càng nhiều sẽ càng có nhiều lợi ích.
Tuy nhiên, đối với người lớn tuổi hay bệnh nhân đang điều trị, nó sẽ gây tác động xấu cho hệ tiêu hóa dẫn đến khó hấp thu, khó tiêu, đau bụng, tiêu chảy.
Ngoài ra, tình trạng tiêu chảy có thể do nguyên nhân về chất lượng sản phẩm. Theo bác sĩ Như, tổ yến là thực phẩm đắt đỏ có nhiều giá thành khác nhau.
Nếu người dùng lựa chọn sản phẩm giá thành rẻ, nguồn gốc không rõ ràng khi ăn có thể dẫn đến tiêu chảy và các triệu chứng khác sau khi sử dụng.
Theo bác sĩ Như, yến chưng cất và bảo quản lạnh để ăn nhiều lần trong ngày sẽ giúp làm mát cơ thể.
Tuy nhiên, quá trình bảo quản có thể dẫn đến tình trạng tích tụ của vi khuẩn, gây tác động xấu cho hệ tiêu hóa.
Vì vậy, nên chưng cất tốt nhất trong 20-30 phút và sử dụng ngay sau khi chế biến.
Sử dụng yến sào ra sao?
Theo bác sĩ Trương Hồng Sơn - viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam, yến sào hay tổ yến là một loại thực phẩm có hàm lượng dinh dưỡng cao và tốt cho sức khỏe.
Một nghiên cứu năm 2016 đã chỉ ra rằng trong tổ yến có chứa 18 loại acid amin khác nhau, đặc biệt có hai loại acid amin là acid sialic và dẫn xuất thymol có tác dụng ức chế vi rút cúm.
Một nghiên cứu khác vào năm 2015 cho thấy tác dụng chống oxy hóa của tổ yến do hai thành phần là ovotransferrin và lactoferrin giúp bảo vệ các tế bào thần kinh khỏi quá trình oxy hóa.
Theo bác sĩ Trương Hồng Sơn, yến sào là một món ăn giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể, tuy nhiên nếu sử dụng không đúng liều lượng hoặc không đúng cách có thể gây phản tác dụng.
Với những người khỏe mạnh, việc sử dụng yến thường xuyên có thể không ảnh hưởng quá nhiều.
Tuy nhiên, đối với những người cao tuổi, trẻ nhỏ, người đang bệnh hoặc mới khỏi bệnh không nên ăn quá nhiều yến vì trong yến có chứa đến 45 - 55% là đạm. Khi ăn quá nhiều đạm sẽ gây tác động xấu tới hệ tiêu hóa nói riêng và sức khỏe nói chung.
Do đó, người già và người bệnh chỉ nên ăn yến 2 - 3 lần/tuần và mỗi lần chỉ khoảng 3g.
Nên sử dụng yến lâu dài và đều đặn để đạt được lợi ích sức khỏe của loại thực phẩm này.
Với trẻ nhỏ, không nên cho trẻ dưới 1 tuổi ăn yến sào dưới bất kỳ hình thức nào vì trong giai đoạn này, hệ tiêu hóa của trẻ vẫn chưa được phát triển hoàn thiện, bé sẽ không thể hấp thu được hết những dưỡng chất từ yến.
Trẻ từ 1 - 3 tuổi, có thể tập ăn yến sào hoặc uống nước yến.
Tuy nhiên, do yến sào là thực phẩm giàu dinh dưỡng và nhiều đạm nên cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến liều lượng ăn của trẻ để tránh trường hợp nạp quá nhiều dưỡng chất trong một lần, không tốt cho cơ thể của trẻ.
Ở giai đoạn này, cha mẹ có thể cho trẻ làm quen và ăn yến mỗi lần khoảng 1-2g, ăn ba lần một tuần.
Riêng với những trẻ từ 3 - 10 tuổi, giai đoạn trẻ bắt đầu phát triển não và thể chất, vì vậy đây là lứa tuổi thích hợp nhất để sử dụng tổ yến.
Tổ yến giúp cung cấp đầy đủ năng lượng và dưỡng chất cho trẻ, do vậy cha mẹ có thể cho trẻ ăn mỗi lần 2 - 3g mỗi lần, một tuần ba lần.
