BSCKII Nguyễn Thị Hoa Mai, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, ung thư vú là bệnh phổ biến ở phụ nữ. Tuy nhiên, đây là căn bệnh ung thư dễ phát hiện nhất nhờ việc thực hiện tầm soát định kỳ.
Dưới đây là các phương pháp tầm soát ung thư vú và hướng dẫn thực hiện:
Tự khám vú: Nên thực hiện mỗi tháng một lần
Việc tự khám vú có thể giúp phát hiện các dấu hiệu bất thường, các triệu chứng sớm của bệnh ung thư vú.
Phụ nữ có thể tự khám vú của mình khi đứng trước gương hoặc ở tư thế nằm. Với phụ nữ còn kinh nguyệt nên khám vú vào ngày thứ 7 sau chu kỳ kinh (lúc này tuyến vú mềm nhất). Đầu tiên là đứng trước gương quan sát 2 bên tuyến vú xem có đều nhau không, màu sắc da tuyến vú có chỗ nào bất thường hay không, kiểm tra các dấu hiệu bất thường như co kéo da vú, núm vú. Tiếp đó, dùng tay phải kiểm tra vú trái và ngược lại. Dùng 4 ngón tay xoa đều xung quanh ngực xem có khối u cục nào ở tuyến vú hay không, nặn núm vú phát hiện dịch tiết núm vú bất thường, sờ các hạch quanh nách, hạch thượng đòn, hạch cổ.
Hướng dẫn tự khám vú.
Khi đến bệnh viện khám, đầu tiên bác sĩ sẽ quan sát hình dạng, kích thước, màu sắc da tuyến vú, núm vú tìm các dấu hiệu bất thường, đồng thời thăm khám, đánh giá mật độ tuyến vú, phát hiện khối u, đánh giá kích thước, mật độ, ranh giới, sự di động của khối u.
Siêu âm tuyến vú
Siêu âm tuyến vú giúp tăng khả năng phát hiện ung thư vú đặc biệt ở những trường hợp có mô vú đặc. Việc siêu âm nhằm xác định vị trí, số lượng, tính chất khối u vú, đánh giá tình trạng di căn hạch nách, hạch thượng đòn. Trong trường hợp nghi ngờ, siêu âm giúp định hướng chọc hút tế bào, sinh thiết u vú, hạch để chẩn đoán bệnh.
X-quang tuyến vú
Đây là một trong những kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn được sử dụng phổ biến trong chẩn đoán bệnh lý tuyến vú. Chụp X-quang tuyến vú giúp phát hiện các bất thường hoặc khối u vú ở giai đoạn sớm ngay cả khi chưa sờ thấy. Hình ảnh điển hình hay thấy trên phim X-quang vú là tổn thương vi vôi hóa và các khối.
Chọc hút tế bào, sinh thiết u dưới hướng dẫn của siêu âm tuyến vú
Xét nghiệm tế bào học hoặc sinh thiết u vú, hạch thường được thực hiện dưới hướng dẫn của siêu âm hoặc mammography định vị. Là xét nghiệm để đánh giá cấu trúc của tổn thương tại tuyến vú, hạch nách. Kết quả mô bệnh học được coi là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán xác định ung thư tuyến vú.
Tại Việt Nam, ung thư vú có xu hướng trẻ hóa, vì vậy việc tầm soát ung thư vú rất quan trọng. Các chuyên gia khuyến cáo, mọi chị em cần tự khám vú mỗi tháng. Còn với nhóm đối tượng có nguy cơ cao dưới đây, việc tầm soát tại bệnh viện nên thực hiện từ tuổi 40
- Phụ nữ có đột biến gen BRCA1, BRCA2
- Tuổi cao ≥ 40 tuổi
- Người có tiền sử chiếu xạ vùng ngực
- Phụ nữ hành kinh sớm (trước 12 tuổi) và mãn kinh muộn (sau 55 tuổi)
- Phụ nữ mang thai muộn (>30 tuổi), không mang thai, không cho con bú
- Những người mắc bệnh béo phì, hút thuốc lá
- Có tiền sử mắc bệnh ung thư trước đó: vú, buồng trứng, nội mạc tử cung…
