Xét xử vụ Alibaba: Bị hại cũng có lỗi?

Chiều 20-12, phiên xét xử bị cáo Nguyễn Thái Luyện (cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Alibaba) cùng 22 đồng phạm về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và "Rửa tiền" tiếp tục phần tranh luận của các luật sư.

Trước đó, VKSND TP HCM đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Luyện mức án chung thân, các bị cáo còn lại mức án từ 5-30 năm tù cho cả 2 tội danh. Về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản", các đồng phạm bị cáo buộc giúp sức tích cực cho Luyện thông qua việc tổ chức bán hàng, tiếp thị rầm rộ, trực tiếp ký các hợp đồng chuyển nhượng dự án "ma" dù biết rõ tính pháp lý…

Bào chữa cho các bị cáo, các luật sư cho rằng mức hình phạt mà VKS đề nghị là quá nặng so với vai trò thực của các bị cáo tại Công ty Alibaba cũng như nhận thức hạn chế của các bị cáo tại thời điểm xảy ra vụ án.

Các bị cáo tại phiên xét xử.

Bào chữa cho bị cáo Nguyễn Huỳnh Tú Trinh (cựu nhân viên pháp lý), luật sư cho rằng nhiều bị hại trong vụ án dù biết rõ tính pháp lý của các dự án này nhưng vẫn "xuống tiền" đầu tư. Do đó, luật sư đề nghị HĐXX xem xét áp dụng tình tiết bị hại cũng có một phần lỗi để giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo.

Bào chữa bổ sung, bị cáo Trinh nói trong thời gian làm việc tại Công ty Alibaba, bị cáo tin tưởng Luyện và luôn nỗ lực làm tốt nhất công việc được giao. Nếu nhận thức được việc làm mình làm là sai, bị cáo đã không làm để phải đánh đổi cả danh dự cá nhân, gia đình, sự nghiệp và tuổi trẻ của mình như hôm nay.

Bị cáo rất buồn khi nhớ tới câu nói: "Ba bị cáo nói một câu mà bị cáo thấy mình bất hiếu "Cho con đi học luật mà vướng vào lao lý". Đó là điều đau lòng khủng khiếp cho gia đình bị cáo. Mất mát hiện tại không phải chỉ mất tiền mà còn thanh xuân, tương lai không biết còn kịp để nhìn thấy".

Bị cáo bị đề nghị mức án thấp nhất trong vụ án (5-6 năm tù về tội "Rửa tiền") là Huỳnh Thị Kim Thắng (cựu Kế toán trưởng). Đây cũng là bị cáo có hoàn cảnh bi đát nhất trong số 23 bị cáo.

Bị cáo Thắng kể năm 4 tuổi, bị cáo đã mắc bệnh hiếm gặp. Đến nay, bị cáo đang mang trong mình căn bệnh ung thư, mắt trái đã không còn nhìn thấy.

Luật sư của bị cáo nói rằng dù hoàn cảnh đầy bi kịch nhưng Thắng luôn có ý chí vượt khó học tập. Bị cáo có thành tích thủ khoa đầu ra của ngành Kế toán, cũng là sinh viên tiêu biểu của trường. Ra trường, Thắng vào làm tại Công ty Alibaba với tất cả nhiệt huyết của tuổi trẻ.

Đối với cáo buộc tội "Rửa tiền", luật sư cho rằng bị cáo không có động cơ, mục đích gì để làm điều đó. Tuy nhiên, bị cáo Thắng đã thừa nhận hành vi như cáo trạng nêu và mong muốn HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt.

"Bị cáo rất day dứt về hành vi của mình, nhận thấy mình có phần trách nhiệm. Bị cáo đã xin từ chối sống tiếp nhưng mẹ bị cáo nói "Con luôn là niềm tin, niềm hy vọng của mẹ" nên bị cáo mới cố gắng đến ngày hôm nay" - bị cáo Thắng vừa nói vừa khóc.

Bị cáo Vũ Hoàng Hải (cựu Giám đốc Công ty Big Bang - công ty con của Công ty Alibaba) cũng nói rằng quá trình làm việc tại Công ty Alibaba, bị cáo không nhận thức rõ ràng hành vi phạm tội đến khi vụ việc bị phanh phui, được cơ quan chức năng giải thích, bị cáo mới hiểu hành vi đó là phạm pháp.

Minh chứng cho ý thức ăn năn hối cải của bản thân, Hải nói trong thời gian cơ quan chức năng điều tra vụ án, dù thất nghiệp, vợ đang mang thai nhưng bị cáo vẫn dành hết thời gian trong tuần để hỗ trợ cán bộ điều tra sắp xếp hồ sơ của Công ty Alibaba, với mong muốn vụ án sớm được giải quyết.

"Trước đó, bị cáo có xin vợ lấy hết phần tiền còn dành dụm từ đám cưới, nhờ mẹ cầm cố thêm mảnh đất ở nhà, lấy tổng cộng hơn 300 triệu để đầu tư vào các dự án của Luyện với mong muốn có lời để nuôi con nhỏ. Nhưng sau đó, bị cáo bị bắt, gia đình khánh kiệt, giờ bị cáo cũng không biết vợ con bị cáo đang ở đâu" - Hải nói để chứng minh bản thân cũng là nạn nhân của Luyện.

Ý Linh