Ghi nhận của PV Dân trí, tại phường 2 (TP Sóc Trăng) có mấy khu dân cư đang được nhiều người chọn mua nhà ở, như khu dân cư H.P., khu nhà thương mại V.M... Tuy nhiên, khi đến khu nhà ở thương mại V.M. thì được biết khu này có một dãy nhà 34 căn thuộc diện nhà cấp 4, được xây liền kề nhau, một số căn đã có người vào ở, số còn lại tạm ngừng giao dịch vì chủ đầu tư chưa hoàn thiện một số thủ tục.
Ông Tô Ngọc Hiển - Trưởng phòng Quản lý đô thị TP Sóc Trăng - cho biết: "Khu nhà ở thương mại V.M. được xây dựng trên cơ sở quy hoạch nhà ở, nhưng do thiếu một vài chi tiết nhỏ trong hồ sơ nên phải dừng lại để hoàn thiện thêm".
Khi phóng viên đặt vấn đề dư luận cho rằng khu nhà ở thương mại V.M. xây dựng trên đất quy hoạch cây xanh và trên bản đồ quy hoạch của TP Sóc Trăng, khu đất này có ký hiệu CX (cây xanh) thì ông Hiển cho biết "đó là do sơ suất", chứ không phải đất quy hoạch cây xanh. Còn chủ đầu tư cho biết khu đất này ông mua đất thổ cư của nhiều người và khu vực đã được quy hoạch nhà ở.
Sau khi mua đất xong, chủ đầu tư cho xây dựng thì bị Sở Xây dựng Sóc Trăng kiểm tra, phát hiện vi phạm và đã 2 lần phạt hành chính với tổng số tiền 100 triệu đồng. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa xong thủ tục giấy tờ nên chủ đầu tư tạm thời ngừng bán nhà.
Một khu thương mại làm nhà ở trên địa bàn TP Sóc Trăng.
Trên đường Lê Hồng Phong (phường 3) cũng có một số khu dân cư, chủ yếu do chủ đầu tư bỏ tiền mua gom đất của người dân, sau đó xin thủ tục mở đường nối với đường Lê Hồng Phong và thành đường nội bộ, đặt tên đường, rồi chủ đầu tư phân lô bán nền. Hiện có nhiều người đã mua đất xây nhà ở.
Theo số liệu thống kê của Sở Xây dựng tỉnh Sóc Trăng, ở TP Sóc Trăng có 34 khu dân cư tự phát, đa số đều chưa có giấy phép xây dựng, không nằm trong quy hoạch, không đảm bảo hạ tầng kỹ thuật. Hiện nay, đã có 20 khu giải quyết xong, 7 khu đang hoàn thiện, còn 7 khu có phức tạp, đang gặp khó khăn.
Sở Xây dựng Sóc Trăng thông tin, các khu dân cư tự phát có nhiều sai phạm về quy hoạch, trật tự xây dựng và đất đai. Trong đó, chủ đầu tư tự ý mở hẻm, phân lô bán nền, chuyển mục đích sử dụng đất khi chưa đảm bảo hạ tầng kỹ thuật. Từ đó, tại các khu dân cư như thế này xảy ra tình trạng xây nhà trái phép, tách thửa sai quy định, gây khó khăn cho công tác quản lý Nhà nước về đất đai.
Để xử lý căn cơ tình trạng mở các khu dân cư tự phát, phát sinh nhiều hành vi vi phạm pháp luật về đất đai và ảnh hưởng nặng nề đến công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực này, Sở Xây dựng kiến nghị UBND tỉnh Sóc Trăng loại bỏ 5 khu ra khỏi danh sách 34 khu tự phát. Đối với người thực hiện phân lô, bán nền, xây dựng trái phép dẫn đến hình thành nhóm nhà tự phát, giao UBND TP Sóc Trăng để xuất xử lý, xử phạt nghiêm từng trường hợp.
Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng Trần Văn Lâu cho rằng, đất đai là lĩnh vực rất nhạy cảm. "Thời gian qua vấn đề đất đai còn hỏng rất nhiều, bây giờ phải quay lại giải quyết lịch sử nên rất khó" - người đứng đầu chính quyền tỉnh Sóc Trăng nhấn mạnh.
Ông Lâu cũng mạnh dạn đề cập đến thực trạng đất nông nghiệp cũng được người dân phân lô xây nhà. Đất trong hẻm được mọi người bán giấy tay với nhau rồi tự phân lô cất nhà, không có giấy chủ quyền, liên tục bán với nhau qua 4 - 5 chủ.
"Có miếng giấy ghi đất cây lâu năm rồi họ xẻ ra 4 - 5m thành nền, bán thoải mái, bán giấy tay với nhau, chính quyền không quản lý được. Tôi đề nghị cơ quan chức năng nghiên cứu, sớm có văn bản tạo điều kiện cho người dân tách thửa, có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để khi bà con cần phát triển kinh tế có thể mang thế chấp ngân hàng" - ông Trần Văn Lâu nói.
Theo người dân địa phương, để xảy ra tình trạng bát nháo trong xây dựng, nhiều khu dân cư tự phát đã "phá nát" quy hoạch của TP Sóc Trăng, đặt chính quyền vào thế đã rồi có lỗi của chính quyền ở cơ sở đã không quyết liệt trong xử lý vi phạm. Thậm chí, có người còn cho rằng có sự bao che, chống lưng của một số cán bộ vì họ xây cả một khu dân cư, thi công rầm rộ như một đại công trường thì không thể nói là không biết.
Một người từng tham gia liên minh xây dựng khu dân cư tự phát (đã nghỉ) cho biết: Chủ đầu tư làm liều không phải vì họ liều mà thực ra có người chống lưng rồi, không có người chống lưng đố anh nào dám làm. Để có khu dân cư tự phát, họ mua đất, chạy quy hoạch, lách quy định của pháp luật rồi xây dựng. Khi chính quyền biết, xuống lập biên bản, họ vẫn tỉnh bơ bởi lập biên bản chỉ là hình thức tránh trách nhiệm cho cán bộ địa phương khi có cấp trên kiểm tra. Sau khi xây xong, xuống kiểm tra, phạt vi phạm hành chính mấy chục triệu là xong.
Muốn dứt điểm tình trạng xây dựng bát nháo như vừa qua, cần mạnh tay buộc cưỡng chế, hoàn trả mặt bằng như ban đầu là không ai dám làm liều.
Cao Xuân Lương
