Hình ảnh chụp CT hộp sọ của vua Seqenenre Taa II với những vết thương trên mặt được cho là nguyên nhân khiến ông chết trận.
Kết quả chụp cắt lớp vi tính xác ướp của ông cho thấy có nhiều vết thương trên mặt mà những người liệm xác đã cố gắng che dấu. Vị vua này đã bị một nhát chém trên trán sượt xuống mắt và má, một vết đâm ở phía dưới hộp sọ có thể đã xuyên vào tận não.
Dường như kẻ thù đã bao vây và tấn công ông từ mọi phía. "Điều đó chứng tỏ vua Seqenenre đã xông trận cùng với các tướng lĩnh, sẵn sàng hy sinh để giải phóng Ai Cập" - Giáo sư Sahar Saleem ở Trường đại học Cairo, Ai Cập, tác giả chính của nghiên cứu, nhận xét.
Xác ướp của vua Seqenenre Taa II được tìm thấy vào những năm 1880. Sau đó các nhà khảo cổ học đã chú ý đên một vài vết thương lớn trên mặt của ông.
Cuộc chiến vì những con hà mã
Seqenenre Taa II là người trị vì vùng đất miền Nam Ai Cập vào khoảng từ năm 1558 đến 1553 trước Công nguyên, trong thời kỳ Ai Cập bị người Hyksos (một dân tộc được cho là đến từ vùng Đông Địa Trung Hải) đô hộ. Người Hyksos đã chiếm được miền Bắc Ai Cập và đòi vùng đất miền Nam cũng phải quy hàng.
Theo những gì ghi trên những cuộn giấy papyrus cổ còn lại thì vua Seqenenre Taa II nổi dậy chống lại người Hyksos sau khi vua Hyksos kêu rằng những con hà mã trong hồ nuôi linh thiêng ở Thebes làm ông mất ngủ, trong khi ông ta sống ở thủ đô Avaris, miền Nam Ai Cập, cách xa tận 644 km. Ông ta đòi phá bỏ bể thiêng này. Điều này là một sự xúc phạm không thể tha thứ đối với vua Seqenenre Taa II.
Một đoạn văn khắc trên đá được tìm thấy ở Thebes nói rằng con trai và người nối dõi của vua Seqenenre Taa II đã chết trong cuộc chiến đấu chống lại người Hyksos.
Không ai biết điều gì đã xảy ra với vị vua này, ngay cả sau khi người ta tìm thấy xác ướp của ông vào năm 1886. Các nhà khảo cổ học đã chú ý đến những vết thương trên xương sọ và đoán rằng ông đã bị giết trong một trận chiến đấu hoặc bị ám sát trong một cuộc đảo chính tại cung điện. Vào thế kỷ XIX, các nhà nhà khảo cổ học cho biết khi mở xác ướp ra, có một mùi hôi thối bốc ra, khiến họ nghi ngờ rằng xác ông đã được ướp vội vàng ngay tại chiến trường.
Nghiên cứu mới đây đã dùng phương pháp X quang để dựng lại hình ảnh 3 chiều xác ướp của vị vua này. Những gì còn lại của xác ướp đang trong tình trạng rất xấu, xương đã tan và phần đầu rời khỏi thân.
Một hình ảnh X quang xác ướp của pharaoh Seqenenre Taa II. Hộp sọ và nhiều mảnh xương đã rụng rời.
Cái chết tàn khốc
Cho dù xác ướp đã hỏng nhiều nhưng các vết thương trên hộp sọ vẫn đủ để nói lên một cái chết tàn khốc. Một vết chém dài 7 cm cắt ngang trán, có thể do một chiếc rìu hoặc một thanh kiếm chém từ trên xuống. Chỉ riêng vết thương này cũng đủ gây tử vong. Một vết chém khác qua mắt phải dài 3,2 cm cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến cái chết của ông. Ngoài ra còn nhiều vết cắt khác trên mũi, mắt phải và má phải từ bên phải và từ trên xuống và rất giống với vết chém của rìu hoặc một thanh kiếm cùn.
Không những thế, một người nào đó đứng đằng trước đã vung một thanh gươm hoặc một chiếc rìu chém vào má trái của vị vua, để lại một vết thương dài và sâu. Từ bên trái, một vũ khí nào đó, có thể là một thanh mác, đã xuyên vào hộp sọ gây ra vết thương dài 3,5 cm.
Trước đây, các nhà khảo cổ học đã nói về những vết thương này, nhưng Giáo sư Saleem và đồng nghiệp đã phát hiện ra một loạt những vết thương khác bị các nguyên liệu ướp xác che lấp. Tập trung vào phía bên phải của hộp sọ, những tổn thương này dường như được gây ra bởi một con dao găm hoặc một vật nặng, cùn, có thể là một cán rìu.
Hai bàn tay của ông bị uốn cong và nắm chặt, nhưng không có vết thương phòng vệ. Điều này khiến cho các nhà nghiên cứu phỏng đoán rằng ông chết trong tình trạng tay bị trói. Có thể ông đã bị bắt tại trận và nhiều kẻ thù cùng ra tay xử tử ông.
Mặc dù trước đây các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra nhiều xác ướp của các pharaoh với nhiều vết thương rất nặng, nhưng trường hợp vua Seqenenre Taa II là lần đầu tiên các nhà nghiên cứu tìm thấy bằng chứng rõ ràng là ông chết tại chiến trường.
Như trường hợp pharaoh Ramesses III cũng có vết tích của việc bị cắt cổ trong cuộc đảo chính tại cung điện. Nhiều yếu tố lịch sử cho rằng ông và vua Thutmose II từng tham gia chiến trận, nhưng không có bằng chứng nào của các vết thương trên hai xác ướp này.
Giáo sư Sahar Saleem đứng bên cạnh xác ướp của vua Seqenenre Taa II trong khi chụp CT.
Những người ướp xác vua Seqenenre Taa II đã cố che đi những vết thương trên đầu ông, chứng tỏ ông không hề bị ướp xác vội vàng. Bộ não đã khô cũng vẫn còn dính ở phía bên trái hộp sọ, chứng tỏ ai đó đã đặt ông nằm nghiêng sau khi chết, hoặc ở nơi ông ngã xuống hoặc trong khi di chuyển về nơi thực hiện việc ướp xác.
Pharaoh Seqenenre Taa II có thể đã chết tại chiến trường, nhưng cuối cùng những người kế tục ông đã giành được chiến thắng và đánh đuổi được những kẻ ngoại bang ra khỏi bờ cõi. Vua Ahmose I chính là người đã thống nhất được nước Ai Cập và lập nên một vương quốc mới, mở đầu thời kỳ đỉnh cao sức mạnh của Ai Cập cổ đại từ thế kỷ XVI đến thế kỷ XI trước Công nguyên.
