Theo ý kiến của bà Nguyễn Thị Tâm, phường Thanh Xuân Bắc, quận Thanh Xuân, việc lát lại vỉa hè có chất lượng xấu quá. Có nơi sụt lún, có nơi vỡ gãy… như vậy trách nhiệm thuộc về ai? Bà Tâm cho biết, thực trạng vỉa hè đường Nguyễn Trãi vừa được nâng cấp, cải tạo, lát mới bằng đá tự nhiên nay đã xuống cấp nhanh chóng.
Năm 2016, thành phố Hà Nội ban hành quy định mới về cải tạo hè phố. Trong đó, thành phố đặt mục tiêu đến năm 2020, vỉa hè của hơn 900 tuyến đường tại 12 quận nội thành được lát bằng đá tự nhiên. Tuy nhiên, sau 4 năm triển khai thực hiện, tại không ít các tuyến phố được “khoác áo mới” vấn đề chất lượng đang trở thành câu hỏi lớn. Các tuyến đường, vỉa hè Nguyễn Trãi (quận Thanh Xuân), Nguyễn Chí Thanh (quận Đống Đa), Trần Duy Hưng (quận Cầu Giấy), Nguyễn Đình Chiểu (quận Hai Bà Trưng) đều xảy ra hiện tượng bong tróc, sụt lún.
Cũng theo ông Lê Văn Hiền, trú tại phường Láng Hạ, quận Đống Đa, vỉa hè, chỉnh trang đô thị luôn là vấn đề của Hà Nội, bởi nhiều năm nay, tình trạng “lấp xong lại đào” diễn ra thường xuyên, không ít nơi vừa làm xong vỉa hè lại thi công đường nước. “Việc vỉa hè thường xuyên đào bới, lát đá không đảm bảo ảnh hưởng lớn đến mỹ quan, môi trường đô thị cũng như cuộc sống của người dân. Người rất thất vọng về hiện tượng vỉa hè vừa lát đá đã xuống cấp”, ông Hiền nói.
Trao đổi với phóng viên VOV, đại diện Phòng quản lý đô thị quận Hai Bà Trưng cho biết, thực hiện chủ trương cải tạo hè phố, hiện nay quận Hai Bà Trưng đang tổ chức chỉnh trang, lát đá bó vỉa 24 tuyến phố (chủ yếu là tuyến phố cũ). Một số điểm bong tróc có thể do bê tông chưa kịp đông cứng, ngay khi đang làm, xe máy đã chạy lên trên rồi…
Bức xúc trước thực trạng vỉa hè lát loại đá được giới thiệu có độ bền 50-70 năm, ông Nguyễn Hữu Quang, phường Trung Hòa, quận cầu Giấy cho rằng, ngành chức năng thành phố Hà Nội cần làm rõ trách nhiệm của các ban ngành liên quan, nhất là đơn vị thi công. Đồng thời chú trọng công tác duy tu, bảo dưỡng, ngăn chặn tình trạng ô tô, xe máy lưu thông tùy tiện trên vỉa hè: “Đường sá chật chội, phương tiện đông, tôi thấy không ít tuyến phố tình trạng ô tô, xe máy trèo lên vỉa hè đi lại rất nhiều. Ô tô, thậm chí mà ô tô tải mà đi, đỗ trên vỉa hè thì gạch nào cũng vỡ”.
Dưới góc nhìn của một chuyên gia, kiến trúc sư Đào Ngọc Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch và phát triển đô thị Việt Nam cho rằng, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc đá vỉa hè tại một số tuyến phố trên địa bàn Hà Nội vừa đưa vào sử dụng đã xuống cấp nhanh chóng. Theo KTS Đào Ngọc Nghiêm, chất liệu đá mặc dù đã được chọn lựa và thí nghiệm, nhưng khi triển khai đại trà phải kiểm tra toàn bộ sản phẩm, vì trong đó có những viên không đảm bảo chất lượng. Thứ hai để đảm bảo lát đá được ổn định cần phải có liên kết với lớp nền. Quy trình lát là sử dụng đất nền bê tông, nhưng đặc thù vỉa hè Hà Nội lại có hạ tầng kỹ thuật ngầm ở dưới, cùng với đó là hệ thống cây xanh, nên cần tính toán từng địa điểm khu vực phù hợp. Cùng với đó là quan tâm kỹ thuật thi công, không thể giao khoán cho chủ đầu tư mà thiếu giám sát, mà đặc tính của vỉa hè là không gian chuyển tiếp giữa đường và công trình kiến trúc hai bên.
“Tồn tại thấy rõ nhất là giám sát, phân công trách nhiệm. Gần đây nhất, để đảm bảo kịp tiến độ, thi công rộng nhưng người giám sát không phải là nhiều. Giám sát nhân dân chưa được nâng cao và xác định trách nhiệm như thế nào”, KTS Đào Ngọc Nghiêm nói.
Đầu năm 2018, Thanh tra thành phố Hà Nội đã chỉ ra hàng loạt tồn tại, sai phạm liên quan đến dự án lát đá vỉa hè. Theo đó, một số quận chưa tổ chức rà soát và kiểm tra hiện trạng hè, chưa xây dựng kế hoạch chi tiết để tổ chức thực hiện việc sửa chữa, cải tạo áp dụng vật liệu lát hè, bó vỉa bằng vật liệu đá tự nhiên có độ bền đảm bảo 50 - 70 năm, chưa đồng bộ cải tạo hè với cải tạo, chỉnh trang mặt tiền đô thị để đảm bảo đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật và mỹ quan khu vực như tại quận Hoàng Mai, Cầu Giấy, Thanh Xuân.
Rõ ràng, với những gì đã và đang xảy ra, câu chuyện về chất lượng vỉa hè Hà Nội “vừa đầu tư đã vỡ vụn” sẽ còn kéo dài, chừng nào ngành chức năng thành phố chưa nhìn nhận một cách có trách nhiệm với chủ trương rất được người dân quan tâm này…/.
