Vụ tai nạn lao động đặc biệt nghiêm trọng vừa xảy ra tại Công ty cổ phần Xi măng và Khoáng sản Yên Bái (tỉnh Yên Bái) khiến 7 người tử vong.
Công ty Xi măng và Khoáng sản Yên Bái tiền thân là doanh nghiệp Nhà nước, được thành lập và đi vào hoạt động từ ngày 2/9/1980. Tên gọi ban đầu là Nhà máy Xi măng Yên Bái, trụ sở chính đặt tại số 274 đường Hương Lý, tổ 12 thị trấn Yên Bình, huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái.
Ngày 17/12/2003, UBND tỉnh Yên Bái có quyết định về việc phê duyệt phương án cổ phần hóa và chuyển Nhà máy Xi măng Yên Bái thành Công ty cổ phần Xi măng Yên Bái.
Ngày 1/1/2004, doanh nghiệp này chính thức đi vào hoạt động theo mô hình cổ phần. Đến tháng 12/2007, công ty được đổi tên như hiện tại - Công ty Xi măng và Khoáng sản Yên Bái.
Ngành nghề sản xuất, kinh doanh chính là sản xuất và kinh doanh xi măng; khai thác, chế biến, kinh doanh và xuất khẩu khoáng sản cacbonat canxi.
Theo báo cáo thường niên 2023, Công ty Xi măng và Khoáng sản Yên Bái có nhà máy xi măng với công suất đạt 450.000 tấn clinker/năm, có 2 dây chuyền nghiền xi măng công suất 900.000 tấn xi măng/năm.
Công ty cũng có nhà máy chế biến cacbonat canxi được đầu tư xây dựng theo công nghệ Châu Âu với thiết bị do Cộng hòa Liên bang Đức, Tây Ban Nha và Trung Quốc chế tạo. Đến nay, nhà máy có 22 dây chuyển nghiền sản phẩm bột cacbonat canxi siêu mịn, công suất 300.000 tấn/năm.
Ngoài ra, công ty cũng có xí nghiệp khai thác đá làm nguyên liệu cho sản xuất xi măng và chế biến cacbonat canxi. Xí nghiệp quản lý thiết bị và tổ chức khai thác trên 2 mỏ với diện tích 19,67ha, sản lượng hàng năm trên 500.000m3. Dây chuyền chế biến đá hạt tại mỏ với công suất chế biến 50.000 tấn/năm.
Theo kế hoạch, công ty sẽ tăng năng suất lò nung clinker, đầu tư thêm dây chuyền nghiền số 3 để đưa tổng năng lực nghiền tại nhà máy xi măng lên 1,2 triệu tấn/năm.
Song song với việc tăng sản lượng nhà máy sản xuất xi măng và chế biến bột cacbonat canxi, công ty cũng đang tập trung mở rộng đầu tư khai thác đá trắng; đầu tư khai trường khai thác, mua thêm thiết bị khai thác, vận chuyển... nhằm ổn định nguyên liệu cho 2 nhà máy khi tăng công suất.
Cuối năm 2023, Công ty Xi măng và Khoáng sản Yên Bái có 4 cổ đông lớn chiếm 45,2% vốn điều lệ doanh nghiệp. Theo thông tin công bố, ông Vũ Xuân Nguyên - Chủ tịch HĐQT - nắm 14,49% vốn. Ông Phạm Quang Phú và ông Phạm Việt Thương - đều là Thành viên HĐQT - sở hữu lần lượt 12,88% và 9,61% vốn.
Năm 2023, doanh nghiệp đạt hơn 962 tỷ đồng doanh thu thuần, lợi nhuận sau thuế gần 8,4 tỷ đồng. Trong khi doanh thu tăng 12% thì lợi nhuận chỉ tương đương năm trước. Biên lợi nhuận gộp khoảng 9,4%, không biến động nhiều so với năm trước do giá vốn vẫn chiếm tỷ trọng lớn.
Đến cuối năm 2023, Công ty Xi măng và Khoáng sản Yên Bái lỗ lũy kế 11,4 tỷ đồng, chiếm gần 10% vốn chủ sở hữu. Nợ ngắn hạn vượt quá tổng tài sản ngắn hạn là 167 tỷ đồng. Đơn vị kiểm toán báo cáo tài chính hợp nhất năm 2023 cho rằng những điều này cho thấy sự tồn tại của yếu tố không chắc chắn trọng yếu có thể dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của công ty.
Tuy nhiên, do tiếp tục đầu tư mở rộng sản xuất, tăng sản lượng dẫn tới kết quả kinh doanh của công ty vẫn có lãi và có chiều hướng phát triển tích cực. Ngoài ra, do chứng minh được năng lực tài chính và định hướng phát triển kinh doanh tốt, công ty vẫn được các ngân hàng cho vay vốn.
Vì vậy, nguồn vốn hoạt động của công ty luôn duy trì ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển. Ban tổng giám đốc công ty cho rằng việc lập báo cáo tài chính theo giả định hoạt động liên tục vẫn là phù hợp.
Báo cáo của UBND tỉnh Yên Bái nêu nguyên nhân ban đầu khiến 7 công nhân tử vong được xác định là do sự cố động cơ điện của máy nghiền đá dẫn tới vụ tai nạn khiến các công nhân đang trực tiếp bảo dưỡng, sửa chữa bị thương vong.
Thủ tướng Phạm Minh Chính có công điện, yêu cầu Bộ Công an chỉ đạo Công an tỉnh Yên Bái khẩn trương điều tra, làm rõ nguyên nhân vụ tai nạn, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm nếu có.